Hạ viện Mỹ vô hiệu hóa quyền phủ quyết của Tổng thống Trump với dự luật ngân sách quốc phòng

Động thái này diễn ra vài ngày sau khi Tổng thống Trump, áp dụng quyền hiến định dành cho người đứng đầu nhánh hành pháp, đã phủ quyết Dự luật Cấp phép quốc phòng (NDAA) năm 2021.

Theo luật, dự luật được gửi lại Hạ viện và Thượng viện để bỏ phiếu xem các nhà lập pháp Mỹ có ủng hộ việc “khóa” quyền phủ quyết của tổng thống đối với văn kiện này hay không.

Tại cuộc bỏ phiếu vừa diễn ra ở Hạ viện, 322 Hạ nghị sĩ đã bỏ phiếu ủng hộ (87 phiếu chống) việc thông qua dự luật cấp ngân sách quốc phòng năm 2021 mà tổng thống không được quyền phủ quyết.

Bước tiếp theo, dự luật sẽ được gửi tới Thượng viện để bỏ phiếu và nếu một kết quả ủng hộ áp đảo được tái lập, dự luật sẽ trở thành luật. Cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện sẽ diễn ra ngay trong ngày 29-12 (theo giờ Bờ Đông của Mỹ).

Ngày 23-12, Tổng thống Mỹ Trump đã phủ quyết dự luật NDAA cho năm tài chính 2021 trị giá 740 tỷ USD. Dự luật trên với nhiều điều khoản được sửa đổi đã được lưỡng viện Quốc hội dễ dàng thông qua vào đầu tháng.

Tuy nhiên, đạo luật này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của Tổng thống Trump vì nó không bãi bỏ Điều 230 của đạo luật, bảo vệ các công ty công nghệ như Google, Twitter và Facebook khỏi trách nhiệm pháp lý đối với những gì xuất hiện trên nền tảng của họ.

Ngoài ra, Tổng thống Trump cũng phản đối NDAA do bao gồm điều khoản đặt tên lại các căn cứ quân sự vốn đang đặt theo tên của các chỉ huy Liên minh miền Nam thời nội chiến tại nước này.

Đạo luật NDAA đã trở thành luật 59 năm liên tiếp, được coi là phải thông qua, vì văn kiện này cho phép cấp lương và tiền thưởng đặc biệt cho các thành viên phục vụ trong quân đội, cũng như các dự án xây dựng quân sự và chương trình đào tạo quân sự của Mỹ.

Theo một số nhận định, dự luật trị giá 740,5 tỷ USD nhằm giúp củng cố thế trận của Mỹ và các đồng minh ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và cấp ngân sách cho việc mở rộng hạm đội tàu ngầm tấn công.

Ngoài ra, dự luật cũng thiết lập một vị trí điều hành an ninh mạng mới nhằm điều phối các hoạt động liên quan đến an ninh trong chính phủ và lập kế hoạch giúp Bộ Quốc phòng Mỹ giảm sự phụ thuộc vào ngành sản xuất của Trung Quốc, từ các thiết bị vi điện tử đến khẩu trang y tế.

Hạ nghị sĩ Mac Thornberry thuộc đảng Cộng hòa, người bảo trợ chính của dự luật NDAA cho biết, sự ủng hộ mạnh mẽ của lưỡng đảng giúp văn kiện này nhanh chóng được thông qua khi Quốc hội xem xét phê duyệt ngân sách liên bang và một gói cứu trợ mới nhằm vực dậy nền kinh tế bị tàn phá do dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19.

Ông Thornberry cũng cho rằng, việc thông qua dự luật quốc phòng mới không nên bị trì hoãn chỉ vì các tranh cãi chính trị không liên quan. Theo Hạ nghị sĩ này, Điều 230 của Đạo luật về chuẩn mực truyền thông cần được giải quyết nhưng trong một trường hợp khác và theo cách khác.