Ấn Độ khủng hoảng hành tây

Tại chợ Delhi và Kolkata, hai trong số những khu chợ lớn của Ấn Độ, mặt hàng được tìm mua nhiều nhất là hành tây. Tình trạng khan hiếm loại thực phẩm này xuất hiện sau khi những trận mưa trái mùa ở miền Tây Ấn Độ vào hè năm 2018 đã phá hủy vụ mùa hành tây và khiến giá hành tăng gấp 10 lần trong năm 2019. Mỗi kilogram hành tây hiện nay có giá bằng 1/3 thu nhập bình quân một ngày của người Ấn Độ và đạt mức kỷ lục 200 rupee/kg (khoảng 2,79 USD).

Theo giới thương nhân, việc thiếu phương tiện vận chuyển cũng là nguyên nhân dẫn đến sự biến động giá hành tây. Ước tính, có tới 30% số hành thu hoạch bị hỏng trước khi được phân phối đến các chợ. 

Từ tháng 9-2019, để bảo đảm an ninh lương thực, Chính phủ Ấn Độ đã đưa hành tây thành mặt hàng chiến lược trong thương mại, đồng thời áp đặt lệnh cấm xuất khẩu sản phẩm mà nước này vốn là nhà sản xuất lớn thứ hai trên thế giới và thu về 360 triệu USD/năm. Các xe tải chở hành buộc phải quay đầu tại biên giới khiến một số nước láng giềng như Bangladesh có nền kinh tế phụ thuộc vào nông nghiệp cũng đau đầu trước quy định "không một củ hành nào rời khỏi Ấn Độ".

Tại nhiều nước Nam Á, hành tây là nguyên liệu vô cùng quan trọng trong các món ăn truyền thống. Ý nghĩa của hành tây được thể hiện ở vai trò không thể thay thế của nó trong ẩm thực Ấn Độ. Giá cả leo thang không chỉ tác động đến từng hộ gia đình mà còn đè nặng lên ngành dịch vụ ăn uống của nước này khi nỗ lực thay thế hành tây bằng bắp cải hay củ cải không thành công. Hiện Ấn Độ đang phải gấp rút nhập khẩu hành tây từ Thổ Nhĩ Kỳ và Ai Cập. Nhiều vụ cướp bóc, hành hung, bạo lực và tấn công liên quan đến xe tải chở hành đã xảy ra khắp Ấn Độ. Trong khi đó, nhiều người dân thì phẫn nộ do không đủ khả năng mua loại thực phẩm cơ bản này. 

Hiện hành tây đang dần được coi như một loại tiền tệ thứ hai ở quốc gia Nam Á khi được dùng để trả tiền taxi, trở thành quà tặng cho các cặp vợ chồng mới cưới và dưới dạng tiền thưởng ngày lễ. Chủ sở hữu một cửa hàng điện thoại thậm chí đã bán được tới 20 chiếc điện thoại thông minh chỉ trong vài ngày nhờ tặng kèm hành tây với mỗi chiếc điện thoại đắt tiền. Một số chính quyền tiểu bang đã cho bán hành tây với giá trợ cấp để bình ổn thị trường.

Nhiều chuyên gia dự báo, giá hành tây tại Ấn Độ sẽ khó có thể thay đổi trong tương lai gần. Điều này không phải là dấu hiệu tốt khi đây được coi là một chỉ số của sự ổn định kinh tế. Không dừng lại ở một loại thực phẩm, hành tây còn đóng vai trò lớn trong nền chính trị Ấn Độ. Năm 1980, đảng Quốc đại thắng cử vì bình ổn được giá hành tây đang leo thang mạnh mẽ. Năm 1998, đảng Bharatiya Janata đương quyền đã mất quyền kiểm soát thủ đô New Delhi trong các cuộc bầu cử viện lập pháp tiểu bang vì giá hành tây tăng mạnh. Với tình hình như hiện nay, nhiều người Ấn Độ có cớ để lo ngại về một sự bất ổn chính trị trong thời gian tới.