Hiểu dịch bệnh để phòng, chống hiệu quả

Dịch bệnh không mới, nhưng những diễn biến trong thực tế và từ khuyến cáo của các chuyên gia cho thấy đã có những yếu tố mới. Ngoài việc có khả năng lây lan nhanh, bùng phát mạnh thì đối tượng mắc, khả năng mắc… đã phức tạp, mở rộng hơn nhiều. Tuy cao điểm xuất hiện bệnh khi thời tiết nóng ẩm, mưa nhiều nhưng mùa hè cũng không còn là đặc tính gắn liền với sốt xuất huyết.

Các bác sĩ đã khẳng định: Bệnh có ở 4 mùa và không loại trừ khả năng lây lan nhanh ở các thời điểm khác trong năm. Nếu trước đây, sốt xuất huyết chủ yếu đe dọa trẻ em thì gần đây cả người lớn cũng trở thành đối tượng mắc bệnh nhiều. Đáng chú ý, một người có thể mắc sốt xuất huyết nhiều lần, do có tới 4 týp gây bệnh, trong khi khả năng miễn dịch tạo thành sau khi mắc bệnh chỉ tác dụng với từng týp.

Mặc dù có diễn biến mới theo chiều hướng phức tạp hơn, song vẫn có một số yếu tố không hề thay đổi trong đặc điểm của sốt xuất huyết tính đến nay, đó là khả năng gây chết người cao chỉ vì sự chủ quan của người bệnh, gia đình, cộng đồng.

Thực tế là minh chứng cho những nhận định này. Từ đầu năm đến nay, sốt xuất huyết đã xuất hiện ở tất cả 30 quận, huyện, thị xã của Hà Nội. Có những phường như Minh Khai (quận Bắc Từ Liêm), số ca bệnh và ổ bệnh tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước.

Tình trạng này trên cả nước cũng tương tự, đến cuối tháng 5-2019, ngành Y tế đã phải đối diện với hàng chục nghìn ca mắc sốt xuất huyết, cao gấp hơn 3 lần so với cùng kỳ năm 2018. Đáng nói, nhiều chỉ số nguy cơ gây dịch bệnh gia tăng, đồng nghĩa với khả năng lây lan, bùng phát dịch vẫn lớn.

Với những đặc tính và biến đổi trên, việc phòng, chống sốt xuất huyết đòi hỏi phải được hiểu đúng để từ đó có cách làm đúng.

Lực lượng y tế - nòng cốt của các chương trình phòng, chống dịch sẽ có phác đồ điều trị mới tương thích với biến đổi của sốt xuất huyết. Tuy nhiên, người dân tiếp tục cần được hiểu chính xác về dịch bệnh thông qua việc tuyên truyền, hướng dẫn phòng, chống dịch bệnh của các thầy thuốc, qua hệ thống y tế xã, phường, chính quyền cơ sở.

Bên cạnh đó, muốn nắm rõ bệnh thì không gì tốt hơn việc bản thân mỗi người cần chủ động tìm hiểu các bước phòng tránh bệnh. Trong đó, đầu tiên và đơn giản nhất là làm sạch môi trường sống của mình, loại bỏ môi trường sống của muỗi - loài trung gian truyền bệnh, như: Không để dụng cụ chứa nước cho bọ gậy sinh sôi, thả cá diệt bọ gậy ở những bể chứa nước…

Đặc biệt, tại các địa phương cần tổ chức, thực hiện các chiến dịch tổng vệ sinh môi trường; xóa bỏ các ổ dịch, rà soát địa bàn có nguy cơ cao với tinh thần: Chống dịch bệnh đồng nghĩa với chống chủ quan trong mỗi người, trong cả cộng đồng. Hơn hết, ý thức, nhiệm vụ phòng dịch bệnh sốt xuất huyết phải được triển khai nghiêm túc, rõ trách nhiệm; nơi nào lơ là phòng, chống dịch bệnh, người đứng đầu chính quyền phải bị xử lý trách nhiệm.

Phòng, chống dịch bệnh, trong đó có dịch sốt xuất huyết vào mùa cao điểm không chỉ là hoạt động vì bản thân, gia đình mà còn vì cộng đồng. Sự thấu hiểu điều này cũng cần được củng cố đồng thời ở nhiều lực lượng để tạo thành sức mạnh tổng hợp bảo vệ sức khỏe con người, nhất là trong điều kiện môi trường sống, các dịch bệnh không ngừng biến đổi phức tạp hơn.