Xứ sở Thần thoại: Chưa thấy ánh sáng cuối đường hầm

Kết quả được Bộ Nội vụ Hy Lạp công bố chính thức cho thấy, không chính đảng nào giành quá bán trong Quốc hội 300 ghế để có quyền tự thành lập chính phủ. Dù dẫn đầu, nhưng đảng Dân chủ Mới (ND) bảo thủ chỉ giành được 18,85% số phiếu bầu (tương đương 108 ghế). Xếp ở vị trí thứ hai không phải là đảng Xã hội (PASOK) như kết quả thăm dò dư luận trước bầu cử mà là Liên minh Các lực lượng cực tả (Syriza) về thứ hai với 16,3% số phiếu (52 ghế). PASOK đành ngậm ngùi ở vị trí thứ ba khi chỉ có 13,6% số phiếu (41 ghế). Tiếp theo lần lượt là các đảng Độc lập Hy Lạp và KKE của những người cộng sản. Sự tụt lùi của ND và PASOK đã tạo điều kiện để đảng Bình minh vàng theo khuynh hướng phát xít mới vươn lên vị trí thứ sáu với 7% số phiếu (tương đương 21 ghế) và sẽ lần đầu tiên có chân trong Quốc hội kể từ khi chế độ quân sự độc tài sụp đổ năm 1974.

Với kết quả trên, cử tri Hy Lạp đã giáng một đòn mạnh vào hy vọng ở lại Eurozone khi số ghế hai đảng ủng hộ các biện pháp thắt chặt chi tiêu công để nhận được gói cứu trợ trị giá 240 tỷ euro của Liên minh Châu Âu (EU) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) không vượt qua con số quá bán (151 ghế) để thành lập liên minh duy trì chính sách kinh tế hiện hành, Trong khi đó, các đảng đối lập vốn phản đối "thắt lưng buộc bụng" giành được tới 60% số phiếu ủng hộ. Đây chính là điều khiến các nhà lãnh đạo EU lo lắng.

Theo Hiến pháp Hy Lạp, Tổng thống Karolos Papoulias được quyền chỉ định người đứng đầu đảng phái dẫn đầu trong cuộc tổng tuyển cử đứng ra thành lập chính phủ trong vòng 3 ngày và nếu thất bại, đảng xếp thứ hai và thứ ba có thể lần lượt được yêu cầu làm việc này. Nếu tất cả các cuộc thương lượng đều thất bại, một cuộc bầu cử mới được tiến hành khoảng 3 tuần sau đó.

Xem ra, những gì các nhà lãnh đạo ở Cựu lục địa vẫn ái ngại lâu nay về nguy cơ khủng hoảng chính trị ở Hy Lạp không phải không có cơ sở. Bằng chứng mới nhất là Chủ tịch ND theo đường lối trung hữu Antonis Samaras đã tuyên bố không thể thành lập được chính phủ liên minh do không đạt thỏa thuận với các đảng khác trong Quốc hội và đã trả lại thẩm quyền này cho Tổng thống Hy Lạp Karolos Papoulias. Nguyên nhân là do trong số các đảng giành được ghế trong Quốc hội, chỉ có lãnh đạo đảng PASOK ngỏ ý tham gia chính phủ liên minh, nhưng lại đưa ra những điều kiện mà ND không thể chấp nhận.

Hiện tại, Chủ tịch đảng Syriza Alexis Tsipras đang cố thương lượng với các đảng phái phản đối chính sách thắt chặt ngân sách để thành lập nội các. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng, nhà lãnh đạo chính trị trẻ nhất xứ sở Thần thoại này khó có khả năng tập hợp đủ số đảng để đứng chung dưới một ngọn cờ. Rất có thể Tổng thống K.Papoulias sẽ phải trao thẩm quyền thành lập chính phủ cho PASOK - chính đảng về thứ ba trong cuộc bầu cử. Nhưng, chính đảng theo đường lối trung tả này đã để mất sự chủ động chính trị do chịu thất bại nặng nề nhất trong suốt 40 năm tồn tại của mình.

Với tình hình như hiện nay, không biết đến khi nào Hy Lạp mới có một chính phủ ổn định. Và điều đáng nói là, nếu nội các mới ra mắt đúng thời hạn ngay trong tuần này thì Quốc hội Hy Lạp cũng khó có thể thông qua được chính sách tài khóa mới do bất đồng giữa "siết chặt" và "nới lỏng" chi tiêu giữa các đảng phái. Trong khi đó, cả EU và IMF đang rất cần Athens tiếp tục phê chuẩn gói cắt giảm chi tiêu mà dư luận trong nước cho là "đầy đau đớn" vào tháng sáu tới để đổi lấy 11 tỷ euro cứu trợ cho năm 2013 và 2014. Rõ ràng, bất kỳ động thái tiêu cực nào từ Hy Lạp trong những ngày tới cũng có thể làm trầm trọng thêm tình hình Eurozone vốn đã bị tổn thương nghiêm trọng do hậu quả của cơn bão nợ kéo dài suốt hai năm qua.