(HNM) - Đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp ảnh hưởng mạnh đến kinh tế toàn cầu. Bên cạnh đó, xung đột Nga - Ukraine cũng tác động sâu sắc tới mọi lĩnh vực trên toàn thế giới, dẫn đến chuỗi cung ứng, lao động, sản xuất đứt gãy, lạm phát ở nhiều nước tăng cao… Với nền kinh tế có độ mở lớn như Việt Nam, mọi biến động bên ngoài đều có thể tác động lớn đến tình hình trong nước. Chính vì vậy, tích cực mở rộng thị trường xuất khẩu và đa dạng hóa chuỗi cung ứng là giải pháp thiết yếu trong bối cảnh hiện nay.
Theo thông tin từ Bộ Công Thương, từ đầu năm 2022 đến nay, kinh tế của nước ta tiếp tục đà khởi sắc. Kim ngạch xuất, nhập khẩu 7 tháng đạt trên 433 tỷ USD, tăng 15,3% so với cùng kỳ năm 2021 và dự báo cả năm 2022 đạt khoảng 800 tỷ USD, đưa Việt Nam vươn lên tốp 10-15 nền kinh tế có quy mô ngoại thương lớn nhất toàn cầu. Đặc biệt, sau hơn 3 năm thực thi Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), 7 tháng năm 2022, xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang các nước thành viên CPTPP đạt 31,47 tỷ USD, tăng 21,43 % so với cùng kỳ năm 2021 và chiếm 14,48% tổng kim ngạch xuất khẩu. Hàng Việt chiếm lĩnh cả những thị trường mới, xa xôi như Peru, Chilê, Mexico… Điều này cho thấy doanh nghiệp trong nước đã bước đầu tận dụng được lợi thế của các hiệp định thương mại tự do (FTA) nhằm mở rộng thị trường xuất khẩu.
Song, hoạt động xuất khẩu cũng chịu những tác động tiêu cực. Dự báo, lạm phát tăng cao ở các thị trường lớn của Việt Nam khiến nhu cầu nhập khẩu thu hẹp. Bên cạnh đó, dịch bệnh và chính sách “không Covid” ở một số nơi cũng ảnh hưởng mạnh mẽ đến thị trường xuất khẩu của Việt Nam.
Trong bối cảnh này, để tiếp tục mở rộng thị trường, nâng cao kim ngạch xuất khẩu, ngành Công Thương cần tích cực, chủ động hơn nữa trong nghiên cứu thị trường, tham mưu chính sách và nâng cao hiệu quả hỗ trợ doanh nghiệp trong nước xây dựng, điều chỉnh chiến lược, kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp, tận dụng cơ hội từ các FTA thế hệ mới. Trong đó, cần thúc đẩy đa dạng hóa thị trường để bù đắp khó khăn tại các thị trường truyền thống, như Hoa Kỳ, Trung Quốc, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc... Khu vực cần chú trọng là Đông Âu, Trung Đông, Nam Mỹ, Nam Á, châu Phi.
Để thiết thực hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu, ngành chức năng cần tăng cường phổ biến, tuyên truyền các cam kết, quy tắc xuất xứ; đẩy mạnh xúc tiến xuất khẩu trên nền tảng số, hỗ trợ kết nối giao thương, phòng tránh nguy cơ bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại khi xuất khẩu hàng hóa sang thị trường phi truyền thống cũng như các thị trường lớn “khó tính”. Đồng thời, phối hợp với các hiệp hội ngành hàng tìm kiếm nhà phân phối, sản xuất nguyên phụ liệu để thông tin, kết nối với doanh nghiệp sản xuất trong nước.
Đặc biệt, các cơ quan thương vụ Việt Nam tại nước ngoài cần phát huy vai trò xúc tiến, thúc đẩy đầu tư; thu thập thông tin, nghiên cứu cơ chế, chính sách thị trường sở tại, tham mưu, đề xuất các biện pháp thúc đẩy quan hệ thương mại song phương phù hợp… Bản thân các doanh nghiệp xuất khẩu ngoài việc nâng cao chất lượng hàng hóa cũng cần hoàn thiện quá trình sản xuất, thu mua nguyên liệu, canh tác… theo tiêu chuẩn của các FTA; trong đó lưu ý nguồn gốc, chỉ dẫn hàng hóa... Trong tình hình nhiều chuỗi cung ứng bị đứt gãy do dịch Covid-19, doanh nghiệp cần bảo đảm nguồn thay thế, tránh “bỏ hết trứng vào một giỏ”…
Với các giải pháp đồng bộ, Việt Nam hướng tới đa dạng thị trường xuất khẩu và chuỗi cung ứng, nhằm bảo đảm mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu, góp phần phát triển kinh tế - xã hội bền vững hậu Covid-19.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.