Hạch toán không đúng chỉ đạo, EVN bị truy thu gần 2.000 tỷ đồng

Không đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ

Cụ thể, theo quyết định của Bộ Tài chính, trong khoản trên 1.935 tỷ đồng trên, 88,3 tỷ đồng là thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2015, gần 970 tỷ thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2016 và 877 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế năm 2015.

Văn bản của ngành tài chính nêu rõ, Công ty mẹ EVN đã hạch toán vào chi phí năm 2015 gần 1.342 tỷ đồng là khoản chênh lệch cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn năm 2012-2015. Điều này theo đánh giá là "không đúng chỉ đạo của Phó thủ tướng Trịnh Đình Dũng".

Thực tế, hồi tháng 12-2015, Bộ Công Thương có công văn báo cáo Thủ tướng Chính phủ về cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - Thành phố Hồ Chí Minh. Do chưa có nguồn dự phòng để thanh toán chi phí này nên EVN đề nghị cho phép được phân bổ vào chi phí hoạt động sản xuất kinh doanh trong các năm tiếp theo, dự kiến từ năm 2016.

Tới tháng 6-2016, Bộ Công Thương tiếp tục có văn bản nêu lên khoản chênh lệch cước phí tạm tính và thực tế của đường ống dẫn khí Phú Mỹ - Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn từ năm 2012 tới năm 2015. EVN cam kết thanh toán khoản này trong năm 2016 và 2017. Bộ Công Thương qua đó kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận phương án phân bổ trên.

Trả lời những kiến nghị trên, tháng 10-2016, Văn phòng Chính phủ đã thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng đồng ý với phương án của EVN và Bộ Công Thương. Chênh lệch cước phí vận chuyển đường ống dẫn khí Phú Mỹ - Thành phố Hồ Chí Minh theo tính toán là trên 1.938 tỷ đồng.

Như vậy, theo chỉ đạo phân bổ chi phí trên là 2 năm 2016 và 2017. Tuy nhiên, EVN đã phân bổ chi phí này từ năm 2015 với số tiền là xấp xỉ 1.342 tỷ đồng làm giảm lợi nhuận của năm 2015 số tiền tương đương. Số thuế thu nhập doanh nghiệp phải kê khai bổ sung là hơn 88 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế phải kê khai và nộp bổ sung là trên 877 tỷ đồng.

Lãi chênh lệch tỷ giá hàng nghìn tỷ đồng

Ở hướng khác, văn bản của Bộ Tài chính cũng chỉ ra việc EVN còn chưa hạch toán khoản tiền gần 4.848 tỷ đồng lãi chênh lệch tỷ giá vào doanh thu hoạt động tài chính năm 2016.

Theo báo cáo tài chính năm 2016 của Công ty mẹ EVN, tại thời điểm 31-12-2016, lãi chênh lệch tỷ giá của dự án đầu tư xây dựng Nhà máy Nhiệt điện Nghi Sơn 1 là gần 5.274 tỷ đồng. Trong khi ấy, lỗ chênh lệch tỷ giá của các dự án đang trong quá trình đầu tư xây dựng là trên 426 tỷ đồng. Lãi chênh lệch sau bù trừ qua đó là gần 4.848 tỷ đồng.

Đại diện Bộ Tài chính dẫn quy định hiện tại nêu rõ: “Tất cả các khoản chênh lệch tỷ giá đều được phản ánh ngay vào doanh thu hoạt động tài chính nếu lãi hoặc chi phí tài chính nếu lỗ tại thời điểm phát sinh”.

Cũng theo quy định, “Cuối kỳ kế toán, doanh nghiệp phải đánh giá lại số dư tiền mặt, tiền gửi, tiền đang chuyển, các khoản nợ phải thu, nợ phải trả có gốc ngoại tệ ra đồng Việt Nam. Khoản chênh lệch tỷ giá hối đoái do việc đánh giá lại số dư cuối kỳ sau khi bù trừ chênh lệch tăng và chênh lệch giảm, số chênh lệch còn lại được hạch toán vào doanh thu hoạt động tài chính hoặc chi phí tài chính trong kỳ”.

Qua đó, Công ty mẹ EVN phải kê khai, bổ sung và nộp thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2016 với lãi chênh lệch tỷ giá nêu trên là trên 969 tỷ đồng (20% x 4.848 tỷ đồng).