Cục NTBD thua kiện BTC “Nữ hoàng Biển”: Sai phạm quản lý hay chế tài thiếu nghiêm?

Kết luận của TAND tỉnh Khánh Hòa vào ngày 18-3 là Cục NTBD không có chức năng thu hồi giấy phép mà chỉ có thể xử phạt hành chính. Điều này một lần nữa cho thấy có vẻ như “cây gậy phép” của Cục NTBD đang thiếu nhất quán ngay cả khi Nghị định 79/2012 quy định về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp và người mẫu đã được ban hành vẫn khiến cho những người làm công tác quản lý văn hóa nhầm lẫn trong việc ra tay xử lý những trường hợp được cho là vi phạm.

* Từ vụ thua kiện cụ thể

Cuộc thi “Nữ hoàng biển” do Công ty TNHH Quảng cáo Truyền thông Rồng Việt tổ chức dự định sẽ diễn ra vào đúng dịp Festival Biển Nha Trang 2013. Quyết định cấp phép tổ chức cuộc thi do chính Cục NTBD cấp vào ngày 4-4-2013. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện, cuộc thi được cho là có nhiều sai phạm. Ngày 1-6-2013, Cục NTBD ban hành quyết định thu hồi quyết định cho phép tổ chức cuộc thi “Nữ hoàng biển Việt Nam 2013”. Quyết định này nêu rõ, Công ty Rồng Việt và BTC cuộc thi “Nữ hoàng biển Việt Nam” vi phạm một số quy định tại Nghị định 79/2012/NĐ-CP ngày 5-10-2012 của Chính phủ về biễu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp, người mẫu… và Thông tư 03/2013/TT-BVHTTDL ngày 28-1-2013 của Bộ trưởng Bộ VH-TT-DL.

Vụ việc sau đó tưởng như đã “chìm xuồng” và dư luận cũng không còn quan tâm đến cuộc thi “Nữ hoàng Biển 2013”, thì BTC cuộc thi này cho biết đã gửi đơn kiện ngược Cục NTBD lên TAND tỉnh Khánh Hòa. Thời điểm đó, khi được hỏi về vụ kiện của Công ty Rồng Việt với Cục NTBD vì cho rằng Cục NTBD đã tùy tiện rút giấy phép thì Cục Trưởng Cục NBTD Nguyễn Đăng Chương khẳng định, Cục NTBD đã làm đúng chức năng, nhiệm vụ của mình theo đúng Nghị định 79/2012/NĐ-CP ngày 5-10-2012 của Chính phủ về biễu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp, người mẫ. Cục sẵn sàng hầu kiện của Công ty Rồng Việt.

Bất ngờ là trong phiên tòa xét xử và kết luận vào chiều ngày 18-3, TAND tỉnh Khánh Hòa đã chấp nhận đơn khởi kiện của Công ty TNHH Quảng cáo Truyền thông Rồng Việt, hủy quyết định của Cục NTBD – Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc thu hồi quyết định cho phép tổ chức cuộc thi “Nữ hoàng biển Việt Nam 2013”.

Mặc dù đưa ra những bằng chứng về sai phạm của Công ty Rồng Việt có ghi trong biên bản ngày 31-5-2013 nhưng Cục NTBD vẫn bị xử thua vì thiếu cơ sở pháp lý. Cục NTBD đưa ra cái lý rằng, theo văn bản ghi chép ngày 31-5-2-13 Công ty Rồng Việt tiếp nhận hồ sơ thí sinh không đúng quy định pháp luật, 114 thí sinh tham gia vòng sơ khảo nhưng chỉ 59 thí sinh có hồ sơ đăng ký dự thi, thậm chí trong 59 hồ sơ đăng ký dự thi có 23 trường hợp thiếu thành phần hồ sơ; không cung cấp được phiếu chấm điểm thí sinh, bảng tổng điểm của các thí sinh được lựa chọn vào vòng tiếp theo; tổ chức vòng thi sơ tuyển tại ba khu vực Hà Nội, TP.HCM, Khánh Hòa nhưng không thành lập ban giám khảo; không tổ chức vòng thi bán kết theo quy định trong đề án cuộc thi…

Tuy nhiên, TAND tỉnh Khánh Hòa cho rằng những sai phạm của Công ty Rồng Việt nêu tại biên bản làm việc ngày 31/5/2013 mà Cục NTBD xác định, nếu có thì đây là những vi phạm hành chính trong hoạt động văn hóa phải được xem xét xử lý theo pháp lệnh xử lý các vi phạm hành chính và Nghị định của Chính phủ. Theo HĐXX, Nghị định 79, quyết định 89 và thông tư 03 đều không có điều khoản nào quy định Cục NTBD có chức năng quyền hạn, thẩm quyền thu hồi quyết định cho phép tổ chức cuộc thi người đẹp cấp vùng.

Hiện nay, phía Cục NTBD cho biết sẽ tiếp tục kháng cáo.

* Đâu là quyền hạn của Cục NTDB?

Việc Cục NTBD hầu tòa và bị thua kiện là một việc hi hữu trong lĩnh vực quản lý biểu diễn nghệ thuật. Từ trước đến nay, việc Cục NTBD cấp giấy phép tổ chức cho các cuộc thi nhan sắc vẫn thường diễn ra, nhưng việc rút giấy phép hoạt động nếu như đơn vị tổ chức để xảy ra sai phạm lại là chuyện hiếm, mới chỉ có vụ việc “Nữ hoàng Biển 2013” là tiền lệ. Có lẽ, vì đây là cuộc thi nhan sắc đầu tiên bị xử nặng nên mới khiến cho những người trong cuộc và cơ quan quản lý văn hóa vấp phải sai phạm trong khi đưa ra quyết định.

Việc Cục NTBD bị thua kiện BTC “Nữ hoàng Biển 2013” vì được kết luận là không có chức năng rút giấy phép biểu diễn ít nhiều cũng khiến cho dư luận băn khoăn. Băn khoăn không phải bởi sư đúng - sai trong vụ việc cụ thể của “Nữ hoàng Biển” mà bởi nếu như đơn vị quản lý văn hóa cấp Bộ như Cục NTBD chỉ có thể cấp giấy phép biểu diễn mà không có chức năng, quyền hạn rút giấy phép nếu như phát hiện đơn vị tổ chức đó vi phạm thì sẽ là nghịch lý. Công chúng vẫn yêu cầu cơ quan quản lý phải “siết chặt”, “quản chặt, “xử phạt nặng”… những trường hợp vi phạm nhưng nếu chức năng và quyền hạn của cơ quan quản lý không được quy định rõ thì “làm chặt” không khéo lại thành “làm sai” như vụ kiện nói trên.

Nghị định 79/2012/NĐ-CP ngày 5-10-2012 của Chính phủ về biễu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang, thi người đẹp, người mẫu đã được áp dụng vào đời sống được hơn 1 năm nhưng rõ ràng nó vẫn còn nhiều điểm chưa được những người thực hiện thấm nhuần hết. Ngày 21-3 tới đây, Cục NTBD sẽ tổ chức Hội nghị tổng kết Nghị định 79 sau 1 năm thực hiện, chắc chắn sẽ có nhiều vấn đề cần phải bàn lại, soi xét lại kỹ lưỡng và cụ thể hơn.