Bộ Công Thương kiến nghị cho phép hoạt động xuất khẩu gạo trở lại bình thường

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ngày 22-4-2020, vụ đông xuân năm 2020 tại khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ đã ổn định và đang thu hoạch thuận lợi; vụ đông xuân tại khu vực Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên về cơ bản đã thu hoạch xong và được mùa.

Vụ đông xuân năm 2020 vùng Đồng bằng sông Cửu Long tính đến nay đã chính thức đạt được sản lượng thóc gạo như dự báo. Lượng gạo hàng hóa có thể xuất khẩu là khoảng 3,2 triệu tấn (tính cả lượng gạo "gối đầu" từ năm trước chuyển qua).

Vụ hè thu sắp tới sản lượng ước đạt 11 triệu tấn thóc, trong đó vùng Đồng bằng sông Cửu Long ước đạt 8,7 triệu tấn. Dự kiến, lượng gạo hàng hóa của vụ hè thu sắp tới có thể xuất khẩu là 2,3-2,4 triệu tấn.

Căn cứ kết quả làm việc của đoàn kiểm tra liên ngành, đồng thời căn cứ bối cảnh trong nước và ngoài nước, xét mục tiêu giãn tiến độ xuất khẩu gạo để bảo đảm an ninh lương thực quốc gia trong thời điểm khó khăn nhất đã đạt được, trên cơ sở các số liệu mới nhất về cung - cầu gạo trong nước trước khi bước vào vụ hè thu, Bộ Công Thương và các bộ, ngành thống nhất kiến nghị Thủ tướng Chính phủ cho dừng cơ chế điều hành xuất khẩu gạo quy định tại văn bản số 2827/VPCP-KTTH ngày 10-4-2020 của Văn phòng Chính phủ, từ ngày 1-5-2020 cho phép hoạt động xuất khẩu gạo được trở lại bình thường.

Bộ Công Thương kiến nghị tiếp tục thực hiện một số biện pháp hỗ trợ sau đây:

Thứ nhất, tiếp tục thực hiện nghiêm việc chỉ xuất khẩu gạo qua cửa khẩu quốc tế (đường bộ, đường sắt, đường biển, đường thủy, đường hàng không). Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Bộ Tài chính chỉ đạo lực lượng hải quan; Bộ Quốc phòng chỉ đạo lực lượng biên phòng; Bộ Công an chỉ đạo lực lượng công an; Bộ Công Thương chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường tăng cường kiểm tra, giám sát chặt chẽ để phòng ngừa, xử lý nghiêm hành vi buôn lậu gạo qua biên giới.

Thứ hai, Bộ Công Thương tiếp tục đôn đốc các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo nghiêm túc tuân thủ quy định tại Điều 12 của Nghị định số 107/2018/NĐ-CP về việc thường xuyên duy trì mức dự trữ lưu thông tối thiểu tương đương 5% số lượng gạo mà thương nhân đã xuất khẩu trong 6 tháng trước đó và cam kết sẽ cung cấp ngay ra thị trường trong nước nếu được Chính phủ yêu cầu, đồng thời đề nghị 20 thương nhân xuất khẩu gạo lớn nhất ký thỏa thuận với ít nhất là 1 hệ thống siêu thị về việc bảo đảm cung cấp lượng dự trữ lưu thông 5% khi được yêu cầu. Trường hợp thương nhân không thực hiện việc duy trì mức dự trữ lưu thông theo quy định, hoặc không thực hiện cam kết theo thỏa thuận đã ký, hoặc khai báo không trung thực, đã được nhắc nhở nhưng không khắc phục, cho phép Bộ Công Thương thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo đã cấp cho thương nhân đó.

Thứ ba, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chủ động chỉ đạo các sở công thương trên địa bàn tăng cường công tác đôn đốc, giám sát, kiểm tra việc duy trì mức dự trữ lưu thông tối thiểu tương đương 5% của các thương nhân kinh doanh xuất khẩu gạo trên địa bàn, đồng thời chịu trách nhiệm toàn diện trước Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này.

Thứ tư, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đẩy mạnh công tác sản xuất nông nghiệp, bảo đảm đáp ứng đủ nguồn cung thóc gạo phục vụ nhu cầu lương thực trong nước và xuất khẩu.