Xét xử phúc thẩm vụ án chiếm đoạt hơn 360 tỷ đồng của ngân hàng

Trước đó, tòa cấp sơ thẩm đã xử phạt bị cáo Nguyễn Anh Quang (sinh năm 1976; là Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang) mức án 19 năm tù; Lê Sỹ Dũng (sinh năm 1981; là Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư dầu khí và khoáng sản quốc tế - PASC) 13 năm tù; Trần Văn Biển (sinh năm 1980; là Giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư dầu khí Việt) 10 năm tù và Nguyễn Văn Trọng (sinh năm 1981; là Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư vận tải dầu khí Việt) 17 năm tù cùng về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Sau phiên tòa sơ thẩm, các bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt.

Theo bản án sơ thẩm, Nguyễn Anh Quang là Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang, đồng thời thuê người làm giám đốc 3 pháp nhân khác là Công ty cổ phần Đầu tư dầu khí và khoáng sản quốc tế (PASC), Công ty cổ phần Đầu tư dầu khí Việt và Công ty TNHH Đầu tư vận tải dầu khí Việt. Ba công ty này đều có trụ sở tại số 9, phường Trung Hòa, quận Cầu giấy, Hà Nội.

Quang đã sử dụng các pháp nhân trên và chỉ đạo Dũng, Biển và Trọng ký các hợp đồng, chứng từ mua bán hàng hóa khống là khí gas hóa lỏng lòng vòng. Mục đính chính để lập hồ sơ chứng minh mục đích sử dụng vốn và hồ sơ tài sản bảo đảm hình thành từ vốn vay để ký hợp đồng tín dụng với ngân hàng.

Sau khi được giải ngân, Quang sử dụng tiền vay không đúng mục đích như chuyển tiền lòng vòng qua các công ty, trả các khoản vay trước hoặc rút tiền mặt, chiếm đoạt hàng trăm tỷ đồng của ngân hàng.

Theo đó, từ năm 2007 đến 2010, Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang đã ký 4 hợp đồng tín dụng với Ngân hàng Seabank để vay vốn ngắn hạn. Trong những lần nhận nợ đầu tiên, công ty thanh toán tiền cho khách hàng, mua hàng hóa và trả nợ đầy đủ.

Nhưng từ khoản vay ngày 15-4-2009 với số tiền 30 tỷ đồng, doanh nghiệp sử dụng tiền để tất toán khoản vay cũ. Các khoản vay sau đó công ty chủ yếu dùng để đáo nợ.

Cơ quan tố tụng xác định, có 4 khoản vay còn dư nợ, trong đó Nguyễn Anh Quang đã sử dụng các hợp đồng khống ký với Công ty cổ phần Đầu tư dầu khí Việt, Công ty PASC, Công ty TNHH Đầu tư vận tải dầu khí Việt. Tại các khoản vay này, tài sản bảo đảm không đúng như hồ sơ thế chấp như không có hàng tồn kho, hàng hình thành từ vốn vay là khí gas…

Ngoài ra, Nguyễn Anh Quang còn chỉ đạo các giám đốc được thuê là Nguyễn Văn Trọng, Trần Văn Biển, Lê Sỹ Dũng lập các hợp đồng khống, sử dụng các pháp nhân này để vay vốn ngân hàng.

Tại Công ty TNHH Đầu tư vận tải dầu khí Việt, Nguyễn Văn Trọng đã vay ngân hàng hơn 21,2 tỷ đồng và hơn 1,2 triệu USD. Tài sản đảm bảo gồm 5.727,83 tấn khí gas hóa lỏng, được định giá là 99,3 tỷ đồng. Nhưng khi xác minh thì tài sản trên là không có thật.

Sau đó, Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang ký hợp đồng bảo lãnh, thế chấp Nhà máy sản xuất vỏ bình LPG (GAS) để bảo đảm cho khoản vay trên. Tuy nhiên, phía công ty này chưa hoàn tất thủ tục thế chấp cho ngân hàng theo đúng quy định (chưa công chứng và đăng ký giao dịch bảo đảm).

Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang thừa nhận, Công ty cổ phần Đầu tư PSP (đơn vị đầu tư nhà máy) đang nắm giữ hồ sơ gốc. Phía Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang vẫn còn nợ Công ty Đầu tư PSP hơn 15,2 tỷ đồng, nợ tiền thuê đất, nợ các đơn vị xây dựng. Do đó, ngân hàng xác định việc dùng nhà máy thế chấp là không đủ điều kiện pháp lý và không khả thi.

Tương tự, dư nợ tại Công ty cổ phần  Đầu tư dầu khí Việt là hơn 27,5 tỷ đồng, Công ty PASC là hơn 22,3 tỷ đồng... Bên cạnh đó, Nguyễn Anh Quang còn sử dụng pháp nhân là Công ty TNHH Amante Việt Nam do vợ Quang làm giám đốc để thực hiện việc gian dối, chiếm đoạt tiền ngân hàng.

Cơ quan tố tụng xác định, Nguyễn Anh Quang và đồng phạm chiếm đoạt số tiền hơn 250 tỷ đồng và 1,2 triệu USD của ngân hàng Seabank. Với thủ đoạn tương tự, các bị cáo cũng đã chiếm đoạt số tiền hơn 82,1 tỷ đồng của Ngân hàng VIB. Tổng số tiền chiếm đoạt của các ngân hàng là hơn 360 tỷ đồng.

Quá trình giải quyết vụ án, năm 2016, ngân hàng này đã bán nợ cho Công ty TNHH mua bán nợ Việt Nam - DATC với giá 170 tỷ đồng. Ngân hàng đã nhận đủ tiền bán nợ và bàn giao hồ sơ, tài liệu liên quan. Hiện nhóm Công ty Minh Quang không còn dư nợ tại ngân hàng này. Do đó xác định, các bị cáo đã bồi thường xong cho ngân hàng.

Ngoài ra, cơ quan tố tụng xác định bị cáo Quang còn thực hiện hành vi chiếm đoạt số tiền hơn 16,3 tỷ đồng tiền hoàn thuế giá trị gia tăng. Kết quả giám định của cơ quan thuế theo Quyết định trưng cầu giám định số 01/C46(P10) của Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) xác định, trong 3 lần hoàn thuế, Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang đã sử dụng 26 số hóa đơn giá trị gia tăng khống, bất hợp pháp để khẩu trừ hoàn thuế giá trị gia tăng với tổng số tiền hơn 16,3 tỷ đồng.

Theo cơ quan tố tụng, hành vi của các bị cáo đã xâm phạm tài sản của cơ quan, tổ chức được pháp luật bảo vệ; làm mất trật tự, an toàn pháp luật, gây hoang mang trong quần chúng nhân dân.

Sau 1 ngày xét xử, xem xét đơn kháng cáo, Tòa án nhân dân Cấp cao tại Hà Nội quyết định giảm một phần hình phạt cho các bị cáo. Theo đó, Nguyễn Anh Quang được giảm xuống còn 14 năm tù; Lê Sỹ Dũng bị tuyên phạt 11 năm tù; Trần Văn Biển được giảm xuống còn 8 năm tù và Nguyễn Văn Trọng bị tuyên phạt 13 năm 6 tháng tù.