Xây dựng thương hiệu thực phẩm hương vị Việt

Yếu về thương hiệu

Theo Bộ Công Thương, qua nhiều cuộc khảo sát, người tiêu dùng trong nước và quốc tế đều đánh giá thực phẩm Việt Nam khác biệt so với các quốc gia khác, nhất là ở hương vị độc đáo, mang nét thiên nhiên và khí hậu Việt Nam. Tuy nhiên, ngành công nghiệp thực phẩm Việt Nam còn nhiều hạn chế do thường chú trọng số lượng hơn chất lượng, thường sử dụng phụ gia hay chất bảo quản nhân tạo, không rõ ràng về nguồn gốc. Chẳng hạn, Hàn Quốc đang nhập tới 90% cà phê của Việt Nam, nhưng hầu hết người tiêu dùng nước này lại nhầm tưởng là cà phê Brazil. Hay một số loại trái cây đã xuất khẩu vào thị trường các nước phát triển, nhưng vẫn không có sự nhận biết rõ ràng về sản phẩm hoặc thương hiệu.

Từ cuối năm 2014, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) chính thức khởi động chương trình xây dựng thương hiệu quốc gia ngành thực phẩm Việt Nam với mục tiêu định vị thương hiệu chung cho ngành này. Tuy nhiên, kết quả mang lại vẫn chưa khả quan khi nhiều sản phẩm thế mạnh xuất khẩu đi các nước lại không được người tiêu dùng biết đó là thương hiệu của Việt Nam, do sản phẩm chủ yếu mang thương hiệu nhà bán lẻ nước ngoài. Một trong những khó khăn để xây dựng thành công thương hiệu quốc gia là vấn đề hợp tác giữa các doanh nghiệp trong nước còn hạn chế. Các đơn vị thường cạnh tranh nhau bằng cách giảm giá bán, không chú trọng xây dựng chiến lược dài hạn cũng như thương hiệu chung.

Ông Claudio Dordi, Tư vấn trưởng Dự án hỗ trợ chính sách thương mại - đầu tư của Liên minh Châu Âu (EU) tại Việt Nam cho biết, EU đã hỗ trợ Việt Nam xây dựng chỉ dẫn địa lý cho 5 sản phẩm nông sản và vấn đề khó khăn nhất, mất nhiều thời gian nhất chính là xây dựng hệ thống bảo đảm an toàn thực phẩm. Vì vậy, đối với thương hiệu thực phẩm Việt Nam, nếu chưa xây dựng được hệ thống bảo đảm chất lượng thì chưa nên sử dụng thương hiệu. Chỉ cần một lần sản phẩm không đáp ứng yêu cầu, thì Việt Nam sẽ bị mất thị trường và thương hiệu thực phẩm quốc gia sẽ không bao giờ khôi phục được nữa.

Nhiều lợi ích từ xây dựng thương hiệu

Ông Tạ Hoàng Linh, Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại cho biết, việc xây dựng và phát triển thương hiệu nói chung và thương hiệu ngành nông sản thực phẩm nói riêng đang nhận được sự quan tâm lớn của Chính phủ. Mục tiêu chính của chương trình là xây dựng và quảng bá một hình ảnh chung, thống nhất cho ngành thực phẩm Việt Nam trên thị trường quốc tế; tăng cường nhận thức và công nhận ở quy mô quốc tế; xây dựng uy tín về chất lượng và giá trị thực phẩm, tối ưu hóa giá trị gia tăng cho sản xuất và chế biến thực phẩm, đồng thời thúc đẩy mua hàng thực phẩm Việt Nam.

Ông Leon Trujio, chuyên gia xây dựng thương hiệu thuộc Trung tâm Xúc tiến nhập khẩu từ các quốc gia đang phát triển của Hà Lan, chuyên gia tư vấn chính trong xây dựng thương hiệu thực phẩm Việt Nam cho biết, thương hiệu của ngành thực phẩm sẽ bao gồm tất cả các sản phẩm mà Việt Nam có lợi thế sản xuất như cà phê, thủy sản, chè, trái cây, hạt tiêu… Thương hiệu sẽ mang lại cho nông sản Việt Nam những lợi ích như làm cho khách hàng nhận biết được sản phẩm, phân biệt được thực phẩm Việt Nam với các nước như Thái Lan, Trung Quốc, Colombia…, từ đó nhà sản xuất sẽ tìm tới Việt Nam nhiều hơn.

Thương hiệu thực phẩm Việt Nam sẽ thuộc sở hữu của Trung tâm Xúc tiến thương mại. Sau đó, trung tâm sẽ đăng ký sở hữu trí tuệ cả ở trong nước và quốc tế. Thông qua các hiệp hội ngành hàng, các doanh nghiệp sẽ liên hệ với hiệp hội để được sử dụng thương hiệu thực phẩm quốc gia. Tuy nhiên, sẽ có những quy định nhất định để một công ty được sử dụng thương hiệu như phải có chiến dịch truyền thông hiệu quả, đồng thời bảo đảm được chất lượng sản phẩm.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Nafoods, để xây dựng, phát triển thương hiệu, doanh nghiệp phải tôn trọng, giữ vững lời hứa thương hiệu, xây dựng trên cơ sở chất lượng. Cùng với đó, là sự hỗ trợ tích cực từ phía Nhà nước, các cơ quan chức năng thì chương trình mới mang lại hiệu quả cao nhất.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho rằng, việc phát triển thương hiệu cho sản phẩm cụ thể có thể khai thác cả yếu tố chỉ dẫn địa lý, nâng cao giá trị gia tăng và mang lại lợi ích cho địa phương. Muốn làm được điều đó, bên cạnh sự hỗ trợ của các bộ, ngành chức năng, thì doanh nghiệp cần tự thân vận động, thay đổi nhận thức, đặt chất lượng lên hàng đầu, áp dụng các phương thức khoa học kỹ thuật tiên tiến, đa dạng hóa sản phẩm, mở rộng nghiên cứu thị trường, gắn với hoàn thiện kênh phân phối.