"Trụ sở hoành tráng"- Nhìn từ khía cạnh khác

Thứ nhất, dự án xây dựng khu trung tâm đô thị hành chính tỉnh Khánh Hòa: Tổng diện tích quy hoạch 126ha (ở xã Vĩnh Thái, TP Nha Trang). Trong đó, trung tâm hành chính tập trung rộng 37ha, còn lại là khu nhà ở thương mại, dịch vụ văn phòng. Tổng mức đầu tư dự kiến 4.300 tỷ đồng, riêng vốn xây dựng hạ tầng và công trình kiến trúc khu trung tâm hành chính là hơn 3.000 tỷ đồng. Thứ hai, dự án xây dựng trụ sở hành chính mới lên tới "10.000 tỷ đồng" của TP Hải Phòng: Trung tâm hành chính nằm trong khu vực bao gồm cả khu công nghiệp, các trung tâm thương mại, ngân hàng, khu nhà ở, đất giao thông và cây xanh… trên tổng diện tích 324ha. Số tiền 10.000 tỷ đồng tính cả đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng chung, khu hành chính...

Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, nợ công ở mức cao, vốn đầu tư phát triển eo hẹp... những thông tin nêu trên thu hút sự quan tâm của dư luận là tất yếu. Tuy nhiên, ở đây có nhiều điểm đáng bàn như: Thời điểm triển khai dự án, thời hạn hoàn thành, đặc biệt là những "con số khổng lồ" về vốn đầu tư (chẳng hạn, trả lời báo chí, cơ quan chức năng TP Hải Phòng phân tích cụ thể, cho biết số 10.000 tỷ đồng không phải chỉ dành riêng xây trụ sở).

Vấn đề đáng nói có thể thấy ở khía cạnh khác. Trước Khánh Hòa, Hải Phòng, không ít địa phương - trong đó có cả những tỉnh phải sống nhờ "trợ cấp" của Trung ương cũng "đề xuất" xây dựng trụ sở hoành tráng, tốn kém. Một trong những lý do chung của các địa phương là trung tâm hành chính mới sẽ tạo điều kiện cho công tác cải cách hành chính, từ đó chất lượng phục vụ người dân sẽ tốt hơn. Thực tế, chất lượng phục vụ của các cơ quan hành chính lại liên quan mật thiết hai yếu tố khác: Thứ nhất, phẩm chất đạo đức và trình độ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Thứ hai, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật (đã rõ ràng, minh bạch, đủ hiệu lực và hiệu quả phục vụ công tác quản lý hay chưa?). Về yếu tố thứ nhất, theo đánh giá chung, mặc dù đã có nhiều chuyển biến song cả năng lực cũng như phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ, công chức còn không ít vấn đề. Vấn nạn nhũng nhiễu, tiêu cực xảy ra thường xuyên ở nhiều nơi, nhiều cơ quan, đơn vị. Về yếu tố thứ hai, không ít địa phương để xảy ra tràn lan tình trạng "giấy phép con", những "văn bản trên giời" làm khổ người dân, doanh nghiệp... Những kết quả khảo sát người dân, doanh nghiệp liên quan tới thủ tục hành chính thời gian gần đây đã cho thấy điều đó.

Trụ sở hành chính có những tiêu chí nhất định. Xây dựng trụ sở hành chính không chỉ hướng đến mục tiêu phục vụ người dân, doanh nghiệp, tổ chức tốt hơn mà còn là nhằm bảo đảm hoạt động của đơn vị hành chính có thể vận hành thuận lợi. Nhưng trụ sở hành chính hoành tráng không đồng nghĩa với việc chất lượng phục vụ hành chính sẽ tốt hơn.

Vấn đề cần làm ngay, vấn đề trước mắt liên quan yếu tố con người, nhất là trong bối cảnh sắp hình thành Cộng đồng kinh tế ASEAN cũng như nước ta đã và sẽ tham gia nhiều hiệp định kinh tế - thương mại song phương, đa phương mà ở đó tiến độ cải cách thủ tục hành chính, đáp ứng theo tiêu chuẩn khu vực và quốc tế không còn đường lùi.