Rõ nguyên nhân, bí giải pháp

Rất nhiều lần việc đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ được đặt lên bàn nghị sự. Cơ quan quản lý nhà nước cũng nắm rất rõ những vấn đề liên quan đến chậm tiến độ cấp sổ đỏ, nhưng đáng buồn là đến thời điểm này vẫn chưa có giải pháp khắc phục.

Chậm tiến độ cấp sổ đỏ do đâu?

Thứ nhất, có thể thẳng thắn nhận định rằng: Việc chậm cấp sổ đỏ chủ yếu là do các chủ đầu tư và các cơ quan chức năng, rất ít trường hợp do người sử dụng. Theo kết quả kiểm tra một số dự án tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, nhiều trường hợp chủ dự án phát triển nhà chưa hoàn thành thủ tục pháp lý về đất đai, chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính khi giao đất, cho thuê đất đã triển khai xây dựng. Đáng nói hơn, vẫn còn tình trạng một số dự án nhà ở thấp tầng không xây dựng nhà ở để bán theo quy định mà vẫn phân lô bán nền, dẫn đến tình trạng đất đai bị bỏ hoang, gây lãng phí…

Thứ hai là, tình trạng các cơ quan chức năng từ chối tiếp nhận hồ sơ hoặc chưa chấp thuận cấp sổ đỏ trong một số trường hợp như dự án đã hoàn thành nhưng còn có khiếu nại, chưa nhận tiền đền bù khi thu hồi đất, hoặc các dự án đã xây dựng và chuyển nhượng xong một số khu nhà nhưng còn một số diện tích ở các khu khác liền kề chưa giải phóng xong mặt bằng… Chưa kể, việc luân chuyển hồ sơ giữa văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất và cơ quan thuế vẫn chưa liên thông theo quy định của pháp luật đất đai…

Tiếp đến phải kể tới những trường hợp trong thời gian triển khai dự án thay đổi chủ đầu tư, điều chỉnh quy hoạch, thay đổi mật độ sử dụng đất, quy hoạch công trình; chủ đầu tư một số dự án phát triển nhà ở vi phạm về quy hoạch, thiết kế xây dựng đã được duyệt nên phải chờ xử lý xong mới có đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận… Chưa kể các trường hợp chủ đầu tư thu tiền của người mua căn hộ khi làm thủ tục cấp giấy chứng nhận trái quy định của pháp luật, rồi một số trường hợp giấy tờ về quyền sử dụng đất đứng tên công ty mẹ, nhưng việc xây dựng và ký hợp đồng bán nhà lại do công ty con thực hiện.

Nói chung, những vấn đề nêu trên không mới nhưng không dễ giải quyết.

Những trường hợp tồn đọng, chưa cấp được sổ đỏ hiện nay tại các địa phương đều có "vấn đề" và đều hết sức phức tạp. Nếu không có quyết tâm cao và chỉ đạo quyết liệt, không thể hoàn thành chỉ tiêu đặt ra là cơ bản hoàn thành việc cấp sổ đỏ lần đầu theo yêu cầu của Nghị quyết số 30/2012/QH13 của Quốc hội và Chỉ thị số 05/CT-TTg ngày 24-4-2013 của Thủ tướng Chính phủ (trong năm 2013, việc cấp sổ đỏ phải đạt 95% trở lên đối với trường hợp đủ điều kiện, đạt 85% diện tích sử dụng trở lên đối với các loại đất chính…). Do vậy, từ lãnh đạo Bộ Tài nguyên - Môi trường đến các địa phương phải thấy được trách nhiệm của mình để thực hiện nhiệm vụ.

Nguyên nhân đã rõ, chẳng lẽ Bộ Tài nguyên - Môi trường và các địa phương không đưa ra được các giải pháp để thực hiện nhiệm vụ nêu trên?