Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Quản lý thuế (sửa đổi)

Luật Quản lý thuế (sửa đổi) gồm 17 chương, 152 điều, quy định về việc quản lý các loại thuế, các khoản thu khác thuộc ngân sách nhà nước.

Đối tượng áp dụng gồm người nộp thuế; cơ quan quản lý thuế; công chức quản lý thuế và cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân khác có liên quan.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2020. Riêng các quy định về hóa đơn, chứng từ điện tử của luật có hiệu lực từ ngày 1-7-2022. Các cơ quan, tổ chức, cá nhân được khuyến khích áp dụng quy định về hóa đơn, chứng từ điện tử của luật này trước ngày 1-7-2022.

Đối với các khoản thuế được miễn, giảm, không thu, xóa nợ thuế phát sinh trước ngày 1-7-2020 thì tiếp tục xử lý theo quy định của Luật Quản lý thuế số 78/2006/QH11 đã được sửa đổi, bổ sung một số điều theo Luật số 21/2012/QH13, Luật số 71/2014/QH13 và Luật số 106/2016/QH13.

Đối với các khoản tiền thuế nợ đến ngày 1-7-2020 thì được xử lý theo quy định tại luật này.

Tại báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) được trình bày trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài Chính - Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu, có ý kiến cho rằng, việc quy định tiền chậm nộp ở mức 0,03%/ngày là thấp hơn so với lãi suất ngân hàng, dẫn đến việc các doanh nghiệp cố tình chây ì, chậm nộp tiền thuế để giảm chi phí, do đó đề nghị nghiên cứu tăng mức tính tiền chậm nộp ở mức cao hơn.

Về nội dung này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) giải trình, trong giai đoạn vừa qua, do biến động của nền kinh tế, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn vì lý do khách quan, nên để nuôi dưỡng nguồn thu, tạo điều kiện và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, Quốc hội đã nhiều lần điều chỉnh giảm mức tiền chậm nộp (từ 0,07% xuống 0,05% và hiện nay là 0,03%/ngày).

Mặt khác, mức tính tiền chậm nộp 0,03%/ngày tương đương với mức 10,95%/năm, trong khi ghi nhận lãi suất huy động bằng VNĐ hiện nay là khoảng 4,5% đến 5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng và mặt bằng lãi suất cho vay VNĐ hiện nay phổ biến từ 6% đến 9%/năm đối với các khoản cho vay ngắn hạn. Như vậy, mức tiền chậm nộp hiện nay đã vượt quá mức lãi suất cho vay cao nhất trên thị trường. Do đó, UBTVQH đề nghị Quốc hội giữ mức tính tiền chậm nộp bằng 0,03%/ngày tính trên số tiền thuế chậm nộp (Điều 59).

Về trường hợp được xóa nợ, tiền chậm nộp, tiền phạt, Điều 85 của luật quy định xóa nợ đối với 3 đối tượng: Doanh nghiệp, hợp tác xã bị tòa án tuyên bố phá sản mà không còn tài sản để nộp thuế; cá nhân đã chết, mất năng lực hành vi dân sự mà không có tài sản để nộp thuế; các khoản tiền thuế nợ quá 10 năm mà cơ quan quản lý thuế đã áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhưng không có khả năng thu hồi.

Tại điều này cũng quy định các trường hợp được xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt do chủ tịch UBND cấp tỉnh quyết định, trong đó  có các doanh nghiệp (thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của luật) có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt dưới 5 tỷ đồng.

Tổng Cục trưởng Tổng cục Thuế, Tổng Cục trưởng Tổng cục Hải quan xóa nợ đối với doanh nghiệp (thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của luật) có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 5 tỷ đồng đến dưới 10 tỷ đồng. 

Bộ trưởng Bộ Tài chính quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp (thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của luật) có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 10 tỷ đồng đến dưới 15 tỷ đồng.

Thủ tướng Chính phủ quyết định xóa nợ đối với doanh nghiệp (thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 85 của luật) có khoản nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt từ 15 tỷ đồng trở lên.

Luật cũng quy định, chủ tịch UBND cấp tỉnh báo cáo tình hình kết quả xóa nợ thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt cho HĐND vào kỳ họp đầu năm. Bộ trưởng Bộ Tài chính tổng hợp tình hình xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt để Chính phủ báo cáo Quốc hội khi tổng quyết toán ngân sách nhà nước.