Mối lo khủng bố lan rộng

Kết thúc chiến dịch vây hãm, 5 kẻ tấn công bị tiêu diệt, 11 đối tượng tình nghi bị bắt giữ. Phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Kenya Uhuru Kenyatta tuyên bố, chiến dịch đã thành công với việc đánh bại những kẻ khủng bố. Tuy nhiên, sự việc gây chấn động đã gây ra tổn thất to lớn đối với quốc gia vùng Châu Phi, kéo theo đó là mối lo bất ổn mới về sự lan rộng của chủ nghĩa khủng bố tại Lục địa đen.

Nhóm phiến quân Shebab ở Somalia - tổ chức có quan hệ với mạng lưới khủng bố Al Qaeda - đã tuyên bố nhận trách nhiệm thực hiện vụ tấn công. Theo nhóm này, mục đích chúng tiến hành vụ khủng bố và bắt cóc con tin đẫm máu là nhằm trả thù hành động can thiệp quân sự của Kenya vào Somalia. Đồng thời, ngay sau khi ông U.Kenyatta tuyên bố kết thúc chiến dịch, Shebab vẫn tiếp tục cảnh báo rằng nếu các binh sĩ Kenya không rút khỏi Somalia ngay lập tức, chúng sẽ tiến hành thêm nhiều cuộc tấn công khác. Đó là minh chứng cụ thể nhất cho nguy cơ về sự trỗi dậy chủ nghĩa khủng bố ở khu vực. Điều này hoàn toàn trái ngược với những gì mà Washington tuyên bố ngay khi trùm khủng bố quốc tế Osama bin Laden bị tiêu diệt tại Pakistan. Chính quyền Mỹ khẳng định các vụ truy quét và tìm diệt những thành viên chủ chốt đã làm Al Qaeda suy yếu. Tuy nhiên, từ chiến sự Mali, vụ khủng hoảng con tin Algeria đến sự vụ Nairobi cho thấy, Al Qaeda vẫn đang tìm kiếm những địa bàn mới nhằm khẳng định sự tồn tại và hoạt động có tổ chức, quy mô. Thời báo New York dẫn nguồn tin từ giới chức Mỹ còn cho biết, các phiến quân Somalia vừa gây ra vụ tấn công đã lập kế hoạch hành động chi tiết và cất giấu vũ khí ngay tại hiện trường trước khi hành động. Chúng nói được tiếng Anh và được chọn lọc kỹ lưỡng, trước khi thực hiện hành vi khủng bố đã được huấn luyện ở Somalia về tổ chức tấn công từ nhiều tuần trước đó.

Tại Somalia, nhóm Shebab vẫn chiếm giữ một số vị trí trọng yếu ở quốc gia vùng Sừng Châu Phi này, nhất là các khu vực nông thôn ở miền nam và miền trung Somalia. Một số thành viên Shebab cũng hoạt động tại các khu vực hẻo lánh, khu vực đồi núi hiểm trở ở phía Bắc và khu vực bán tự trị Puntland. Ngay sau vụ tấn công tại Kenya, Thủ tướng Somalia Abdi Farah Shirdon đã cam kết sẽ "giải quyết" nhóm phiến quân Shebab và không đáp ứng yêu cầu của chúng. Thế nhưng, dư luận cho rằng, tuyên bố này chỉ là nhằm "xoa dịu" những tổn thất mà Kenya vừa gặp phải. Thực tế là vài năm trở lại đây, Somalia luôn được nhắc tới như một điểm nóng với sự hoạt động của những nhóm hải tặc khét tiếng. Trong khi đó, tại Lục địa đen còn có nhiều quốc gia với đa số dân theo đạo Hồi như Mali, Niger, Mauritania, Algeria, Libya, Nigeria... Dựa vào sự nghèo đói, tranh giành quyền lực giữa các phe phái tại một số quốc gia, tổ chức "Al Qaeda thuộc vùng Hồi giáo Bắc Phi" (AQIM) đã bám rễ hoạt động. Như ở Mali, phiến quân Hồi giáo với vũ khí hùng hậu lấy từ Libya đã kiểm soát phần lớn miền bắc. Hay như Nigeria, nhóm Boko Haram cũng gây dựng được nhiều thanh thế...

Bởi vậy, vụ tấn công khủng bố ở trung tâm thủ đô Nairobi đã gióng lên hồi chuông cảnh giác về cuộc chiến chống khủng bố. Trưởng Công tố Tòa án Hình sự quốc tế (ICC) Fatou Bensouda tuyên bố sẵn sàng hợp tác với Kenya để truy tố những kẻ chịu trách nhiệm gây ra vụ tấn công đẫm máu vừa qua. Nhưng trong bối cảnh hiện nay, cuộc chiến chống khủng bố cần có sự mạnh tay và quyết liệt hơn nữa, nhất là từ các cường quốc phương Tây.