Hiệu quả đấu thầu qua mạng

Theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), thời gian qua, số lượng các bên mời thầu và nhà thầu sử dụng hệ thống đấu thầu qua mạng quốc gia gia tăng đáng kể. Tính chung, từ năm 2012 đến nay đã có khoảng 23 nghìn gói thầu sử dụng phương thức đấu thầu qua mạng được thực hiện thành công. Riêng năm 2017, cả nước có 2.500 gói thầu được triển khai thông qua đấu thầu qua mạng; tuy nhiên, chỉ trong 7 tháng năm 2018 đã có khoảng 8.900 gói thầu, với tổng giá trị 20.000 tỷ đồng được thực hiện. Dự kiến hết năm 2018 sẽ có khoảng 15.000 gói thầu thực hiện qua mạng.

Trên thực tế, sự nghi ngại vấn đề “quân xanh, quân đỏ” một thời trong hoạt động đấu thầu đã dần chấm dứt sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1402/QĐ-TTg (có hiệu lực năm 2016) về quy định đấu thầu qua mạng. Sau đó, các bộ, địa phương, đơn vị đã áp dụng từng bước theo hướng đại trà hóa; đồng thời nhận được sự quan tâm, đồng thuận của cộng đồng doanh nghiệp.

Đặc biệt, hoạt động đấu thầu qua mạng đang từng bước phủ khắp nhiều địa bàn, thu hút sự tham gia của các đơn vị, tổ chức thuộc những lĩnh vực như dịch vụ công ích, điện, nước, vệ sinh môi trường, cung cấp thiết bị và giải pháp đồng bộ cho các dự án... Tính chung, tỷ lệ tiết kiệm chi phí khi thực hiện đấu thầu qua mạng đạt mức 9%.

Thực tế cho thấy, hiện vẫn còn khó khăn về trang bị kỹ thuật, hệ thống hạ tầng, nguồn nhân lực phục vụ công tác đấu thầu qua mạng. Vì vậy, theo ông Nguyễn Anh Tuấn, thời gian tới, cần tập trung nâng cấp chất lượng, dung lượng và tốc độ đường truyền; tăng cường hoạt động tuyên truyền, phổ biến kiến thức, thông tin liên quan nhằm lan tỏa tính phổ biến và hỗ trợ doanh nghiệp tham gia đấu thầu một cách hiệu quả hơn.

Trong khi đó, bà Phạm Thị Thúy Hà, Trưởng ban Quản lý đấu thầu thuộc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) đánh giá thời gian qua, EVN đã áp dụng đấu thầu qua mạng đối với nhiều gói thầu và thấy rõ hiệu quả. Đáng chú ý, mức tiết kiệm thông qua đấu thầu qua mạng đạt trung bình trên 13%, cho thấy lợi ích là rất lớn. Cả 4 mục tiêu của công tác đấu thầu là cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả đều đạt được khi thực hiện đấu thầu qua mạng. Vấn đề lớn nhất hiện nay là làm sao thay đổi thói quen của các chủ đầu tư, bên mời thầu và cả nhà thầu.

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng cho rằng, dù đã thu được kết quả đáng ghi nhận nhưng nhiệm vụ đặt ra đối với hoạt động này cần được quan tâm thỏa đáng và liên tục; trong đó tập trung vào việc hoàn thiện cơ sở pháp lý, hỗ trợ các đơn vị về kỹ thuật và đào tạo. Tất cả nhằm tạo ra môi trường thuận lợi tối đa, bình đẳng để đấu thầu qua mạng ngày càng hiện thực hóa, bảo đảm quyền lợi của các bên liên quan gồm bên mời thầu, nhà thầu và cơ quan quản lý nhà nước.

Cục Quản lý đấu thầu cho biết, ngay trong quý III-2018, Cục sẽ thực hiện mẫu hóa trên hệ thống; hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu liên quan đến các sản phẩm đấu thầu qua mạng; phấn đấu hoàn thành mục tiêu đến cuối năm 2018 có 40% gói thầu sẽ thông qua hình thức đấu thầu qua mạng và dự kiến tỷ lệ này đạt hơn 70% vào năm 2025.