Hiểm họa từ “những con sói cô độc”

Trong vòng hai tuần, thế giới liên tiếp phải chứng kiến những thảm kịch, từ vụ "lái xe tử thần" tại Nice trong ngày Quốc khánh Pháp 14-7 đến 4 vụ tấn công do các cá nhân có liên quan tới tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thực hiện ở 4 thành phố khác nhau của nước Đức. Các vụ khủng bố nói trên gây thương vong lớn và lớn hơn là những sang chấn về mặt tâm lý cho người dân Cựu lục địa. Điều này cũng cho thấy Châu Âu đang trở nên dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết khi phải đối mặt với nguy cơ khủng bố ở bất cứ nơi đâu, bất cứ thời gian nào.

Sự nguy hiểm nằm ở chỗ hành vi của "những con sói cô độc" rất khó bị phát hiện và ngăn chặn. Vụ tấn công ở Nice xảy ra khi nước Pháp đang áp đặt tình trạng khẩn cấp trên toàn quốc để đối phó với nguy cơ khủng bố kể từ vụ tấn công tại Paris tháng 11 năm ngoái làm 130 người thiệt mạng. Tuy nhiên, cách thức mà thủ phạm thực hiện không có trong “kịch bản” đề phòng của lực lượng an ninh. Tại Đức cũng vậy, việc các hung thủ dễ dàng hành động càng cho thấy tính chất khó lường của những hành vi khủng bố đơn lẻ kiểu này.

Trong hầu hết các vụ tấn công, thủ phạm đều là người gốc nhập cư hoặc xin tị nạn. Điều này một lần nữa thổi bùng những tranh cãi gay gắt về vấn đề người di cư vốn đã gây chia rẽ lâu nay trong nội bộ Liên minh Châu Âu (EU), đặc biệt ở Đức, nơi Thủ tướng Angela Merkel đi đầu trong chủ trương “mở cửa” tiếp nhận người nhập cư. Hiện tại, "người phụ nữ quyền lực nhất thế giới" đang trở thành tâm điểm chỉ trích của dư luận và truyền thông Đức. Nhiều lãnh đạo đối lập cáo buộc bà A.Merkel đã làm tình hình an ninh trở nên nguy hiểm bởi "chính sách khiến nhiều thanh niên trẻ tuổi thất học và cấp tiến Hồi giáo đến Đức". Theo thống kê, hơn 1 triệu người di cư đã đến Đức năm 2015. Và, riêng quý I-2016, nước này đã ghi nhận 69.000 vụ phạm tội do người nhập cư gây ra.

Các phân tích cho thấy, quá trình hòa nhập và ổn định cuộc sống của cộng đồng người nhập cư vào xã hội phương Tây không hề dễ dàng. Con số 35% người thất nghiệp tại Đức có nguồn gốc nhập cư đã đủ nói lên thực tế này. Bên cạnh đó, nghèo đói, ít có cơ hội tiếp cận những điều kiện giáo dục chất lượng cùng với sự kỳ thị của một bộ phận không nhỏ người bản xứ đang là nguyên nhân khiến những thanh niên gốc nhập cư chán nản, mặc cảm, tự thu mình. Khi những mâu thuẫn giữa cư dân bản địa và người di cư từ nền văn hóa khác không thể xoa dịu là lúc các tổ chức khủng bố như IS lôi kéo những đối tượng bất mãn hay có tư tưởng cực đoan vào hàng ngũ của chúng để tiêm nhiễm lòng hận thù và bạo lực.

Một nguyên nhân khác góp phần vào sự gia tăng của “những con sói cô độc” chính là sự phổ biến của internet và mạng xã hội. Là một phát kiến vĩ đại, nhưng sự tiến bộ của công nghệ đang giúp lan truyền các tư tưởng cực đoan một cách nhanh chóng và mạnh mẽ. Phương tiện truyền thông hiện đại cũng giúp các đối tượng này tìm hiểu thông tin về mục tiêu khủng bố, lên kế hoạch tấn công dễ dàng hơn.

Trong bối cảnh thế giới vẫn phải dồn sức để chống lại các nhóm khủng bố có mưu đồ mở rộng địa bàn hoạt động ở khắp các châu lục, hình thức tấn công kiểu “những con sói cô độc” đang có nguy cơ phổ biến hơn, thực sự là thách thức đối với các lực lượng an ninh Châu Âu và thế giới.