Chiến thắng của hòa bình

Không chỉ là kết quả của những nỗ lực và cả áp lực từ cộng đồng quốc tế, sự thống nhất của cả hai phía trong những vấn đề vốn không thể đồng thuận cho thấy rằng cả Israel lẫn Hamas đều nhận thấy đã đến lúc phải kết thúc thứ trò chơi chiến tranh phải trả giá bằng quá nhiều nhân mạng.

Lần đầu tiên kể từ năm 2007, thời điểm Israel phong tỏa Dải Gaza, đoàn xe cứu trợ của Chương trình Lương thực thế giới của Liên hợp quốc (WFP) đã tiến vào Gaza mang theo số thực phẩm đủ cho 150.000 người trong vòng 5 ngày. Số lượng hàng hóa như vậy là quá ít ỏi khi cuộc sống của hàng triệu người Palestine đã rơi vào thảm cảnh không nhà cửa, thiếu thức ăn, nước uống trên dải đất đã trở nên hoang tàn sau 7 tuần oằn mình dưới "mưa bom bão đạn", nhưng với những người dân Gaza khốn khổ, sự trở lại của phái đoàn nhân đạo quốc tế có ý nghĩa vô cùng đặc biệt. Niềm vui mừng khôn xiết đã hiện rõ trên từng khuôn mặt người dân Gaza vẫn còn phảng phất nỗi đau đớn của cơn ác mộng chiến tranh. Họ đổ ra những con phố ngổn ngang đổ nát để tận hưởng một không gian không tiếng súng, để chúc mừng lệnh "bế quan tỏa cảng" được nới lỏng sau 8 năm và khu vực đánh bắt cá cho ngư dân Gaza được mở rộng từ 3 hải lý lên 6 hải lý và sẽ đạt 12 hải lý sau hai tuần nữa. Họ cũng đang ngập tràn hy vọng vào sự thành công của các cuộc đàm phán trong giai đoạn hai của lệnh ngừng bắn, để người Palestine có thể thực hiện những nguyện vọng cơ bản nhất như xây dựng một cảng biển và mở cửa trở lại sân bay ở Gaza. Theo cam kết mà cả hai bên đã nhất trí, Israel cũng sẽ trả tự do cho hàng trăm tù nhân Palestine và Hamas sẽ trả lại di hài của binh lính Israel tử trận.

Cả Liên minh Châu Âu, Mỹ và Liên hợp quốc đều xem việc đạt được thỏa thuận ngừng bắn là nền tảng quan trọng để có những bước đi dài hơn nhằm tiến tới hòa bình lâu dài và toàn diện không chỉ giữa Hamas và Israel mà là giữa Israel và chính quyền Nhà nước Palestine. Đây cũng được xem như một thắng lợi của đối thoại chính trị và chứng minh rằng họng súng không thể giải quyết xung đột mà đàm phán ngoại giao sẽ góp phần giải tỏa bế tắc. Vì thế, lời tuyên bố thắng trận mà Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vừa đưa ra có lẽ không còn quan trọng nữa, ngoài việc nó có thể xoa dịu những "cái đầu nóng" ở Tel Aviv luôn coi sức mạnh quân sự là thứ quyền lực tối cao để buộc đối phương khuất phục. Trong một cuộc chiến giữa một bên là Israel sử dụng các vũ khí tối tân và bên kia là Hamas thậm chí không có máy bay hay hệ thống phòng không và ngay trên vùng đất mà về mặt pháp lý đang bị sự chiếm đóng của chính quyền Do Thái thì thật khó để xác định người chiến thắng lẫn kẻ chiến bại. Nếu xét về mục tiêu triệt phá Hamas mà Israel đặt ra cho chiến dịch thì ngay cả những chính trị gia cực đoan nhất tại Tel Aviv cũng không thể khẳng định họ đã thành công khi phần lớn thương vong được xác định là thường dân Gaza vô tội. Nỗi thống khổ, mất mát và bất công đối với họ đã lay động những trái tim ở khắp hành tinh để thế giới tạo nên những áp lực ngoại giao buộc Israel phải lựa chọn con đường đối thoại. Vì thế, không phải Israel mà cũng chẳng là Hamas đã giành thắng lợi mà đây là chiến thắng của hòa bình, của những tiếng nói yêu chuộng công lý và chính nghĩa.

Dẫu vậy, hòa bình thực sự chỉ đến khi các bên tiếp tục tôn trọng các cam kết. Sự mong manh của các thỏa thuận trước đó giữa Israel và Palestine đã khiến dư luận không khỏi lo ngại về tương lai của thỏa ước ngừng bắn lần này. Quả bóng đang ở bên sân của Israel khi chính quyền Do Thái với tiềm năng và sức mạnh quân sự đang giữ thế chủ động trong việc lựa chọn giữa chiến tranh hay hòa bình.