(HNM) - Chỉ hơn một tháng sau sự kiện Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời (3-2-1930), ngày 17-3-1930, tại nhà số 42 phố Hàng Thiếc, Ban Chấp hành lâm thời của Đảng bộ Hà Nội được thành lập. Đảng bộ Hà Nội có vinh dự lớn là Đảng bộ được thành lập rất sớm trong cả nước. 90 mùa xuân qua, thực tiễn lịch sử đã minh chứng xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, về tổ chức cán bộ và về đạo đức là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của sự nghiệp cách mạng ở Hà Nội.
Chú trọng xây dựng Đảng bộ về chính trị, tư tưởng
Ra đời và trưởng thành trong cái nôi truyền thống văn hiến với những phong trào cách mạng, Đảng bộ Hà Nội luôn chú trọng công tác xây dựng Đảng bộ vững mạnh về chính trị, tư tưởng trên cơ sở đem ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh gắn chặt với thực tiễn và các phong trào cách mạng.
Mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trở thành ngọn cờ dẫn lối, tôi luyện tổ chức và bản lĩnh kiên định trong các cuộc vận động cách mạng trong giai đoạn 1930-1931, 1936-1939, 1939-1945 tiến tới Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945. Thời kỳ này, Đảng bộ và nhân dân Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây đã vượt lên những thử thách khốc liệt do sự khủng bố tàn khốc của thực dân Pháp và sau đó là phát xít Nhật cùng bè lũ tay sai, phản động. Hà Nội đã phối hợp cùng cả nước và khi thời cơ đến, với chỉ gần 50 đảng viên đã lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa thành công, là thực tiễn quý báu để Đảng ta kịp thời chỉ đạo cuộc Tổng khởi nghĩa thắng lợi trong cả nước, lập nên nhà nước công nông đầu tiên trong khu vực Đông Nam Á.
Cách mạng Tháng Tám thắng lợi, nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa ra đời, Hà Nội trở thành trung tâm chính trị của chế độ mới. Chính quyền nhân dân mới đã đứng trước những thách thức nghiêm trọng về "giặc đói", "giặc dốt", "giặc ngoại xâm". Đảng bộ Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây đã có các chủ trương, kế sách kịp thời góp phần cùng cả nước giữ vững chính quyền non trẻ và tiến hành hai cuộc kháng chiến vĩ đại chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược.
Mở đầu Toàn quốc kháng chiến chống Pháp, quân và dân Hà Nội đã mưu trí, sáng tạo, dũng cảm "Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh", giam chân và tiêu hao lực lượng địch vượt yêu cầu 60 ngày đêm/30 ngày đêm Trung ương giao, giúp Trung ương có điều kiện chuẩn bị cuộc kháng chiến trường kỳ. Trong kháng chiến chống Pháp, Hà Nội - Hà Đông - Sơn Tây vừa là căn cứ địa cách mạng, vừa là đầu mối giao thông quan trọng cùng cả nước dồn sức làm nên Chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, tạo thế và lực buộc thực dân Pháp phải ký Hiệp định Giơnevơ chấm dứt chiến tranh ở Đông Dương.
Trong kháng chiến chống Mỹ, cùng cả nước, Hà Nội vừa tiến hành xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, vừa đóng góp sức người, sức của cho sự nghiệp giải phóng miền Nam. Chỉ tính trong 10 năm (1965-1975), Hà Nội đã tiến hành 29 đợt tuyển quân, động viên 8,9 vạn lượt thanh niên, quân dự bị chi viện chiến trường và hơn 11.500 người con ưu tú đã anh dũng hy sinh vì miền Nam ruột thịt. Dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ, các tầng lớp nhân dân đã sáng tạo các phong trào "Ba sẵn sàng", "Ba đảm đang", "Chiếc gậy Trường Sơn", đặc biệt là làm nên kỳ tích "Điện Biên Phủ trên không", đánh tan cuộc tập kích đường không, buộc Mỹ phải ký Hiệp định Paris, tạo đà cho bước chuyển hết sức quan trọng để cuối cùng bằng Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử mùa Xuân 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.
Trong những năm đổi mới, Đảng bộ Hà Nội đặc biệt quan tâm đến giáo dục, rèn luyện bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định mục tiêu lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng các cấp và chất lượng của đội ngũ cán bộ, đảng viên. Quá trình đổi mới, mặc dù gặp nhiều khó khăn, thách thức do diễn biến phức tạp, khó lường của tình hình thế giới, mô hình chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu tan rã, sự chống phá của các thế lực thù địch; song dưới sự lãnh đạo của Trung ương, công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng luôn được đặt lên hàng đầu và kịp thời. Do bám sát thực tiễn, tiến hành một cách khoa học, sáng tạo, công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng đã giúp các cấp ủy, cán bộ, đảng viên nâng cao nhận thức về bản lĩnh chính trị, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, không dao động, mơ hồ; tuyệt đối tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và thành phố.
Công tác tuyên truyền được Thành ủy chỉ đạo thường xuyên, nhanh nhạy, kịp thời với nhiều hình thức phong phú. Các đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng trong toàn Đảng bộ và các tầng lớp nhân dân như: Tổ chức học tập, nghiên cứu về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, về chủ nghĩa yêu nước, về truyền thống, đường lối, quan điểm đổi mới của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tổ chức các cuộc thi tìm hiểu; thi báo cáo viên giỏi, tuyên truyền viên giỏi từ cơ sở đến thành phố. Cách học tập, nghiên cứu nghị quyết theo hướng nắm chắc nội dung cốt lõi, những vấn đề mới, sát đối tượng, lĩnh vực, địa phương cũng được đổi mới thông qua việc cụ thể hóa bằng các chương trình hành động hoặc các đề án công tác phù hợp với từng đơn vị, địa phương để đưa nghị quyết vào cuộc sống.
Ngoài công tác giáo dục lý luận được quan tâm thường xuyên, Đảng bộ Hà Nội còn chú trọng công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng, đề phòng âm mưu "diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, ngăn chặn "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Thành ủy đã chỉ đạo các cơ quan tuyên giáo đấu tranh trực diện với những luận điệu sai trái, thù địch; thường xuyên nắm bắt tư tưởng, tăng cường thông tin nhiều chiều và định hướng thông tin; thực hiện rộng rãi việc trao đổi ý kiến, đối thoại; kết hợp chặt chẽ giữa tuyên truyền, giáo dục với đấu tranh tư tưởng, nắm bắt và định hướng dư luận xã hội.
Công tác nghiên cứu, tổng kết thực tiễn được quan tâm và đạt kết quả tích cực. Những nhiệm kỳ gần đây, với 12 chương trình nghiên cứu khoa học cấp thành phố, mỗi năm có khoảng 70-100 đề tài và đề án được phê duyệt gắn với các nhiệm vụ chiến lược hoặc cấp thiết của thành phố. Đặc biệt, việc xây dựng văn kiện mỗi kỳ Đại hội Đảng bộ thành phố được tiến hành công phu, nghiêm túc và có chất lượng cao. Với vị trí, vai trò là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, những vấn đề lý luận và thực tiễn của Thủ đô nói chung, công tác xây dựng Đảng ở Đảng bộ Hà Nội nói riêng đã đóng góp quan trọng trong việc tổng kết, nghiên cứu lý luận của Trung ương và xây dựng các dự thảo Văn kiện của Đại hội Đảng toàn quốc.
Kiện toàn về tổ chức, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động
Trong quá trình cách mạng, căn cứ vào nhiệm vụ của từng giai đoạn mà sắp xếp tổ chức bộ máy; chỉ đạo thực hiện việc chuyển giao, tiếp nhận tổ chức Đảng phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Vì vậy, ngay cả khi tổ chức Đảng bị địch khủng bố gay gắt như giai đoạn 1940-1942, đến khi trở thành lực lượng lãnh đạo chính quyền từ năm 1945 đến nay, hệ thống tổ chức của Đảng bộ Hà Nội luôn được sắp xếp, củng cố, kiện toàn, ngày càng nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động.
Với đặc thù địa phương là nơi tụ hội những cán bộ, đảng viên từ nhiều nơi về cùng chung sức xây đắp sự nghiệp cách mạng, yêu cầu đầu tiên đối với công tác tổ chức, cán bộ và cũng là truyền thống đặc biệt quý báu của Đảng bộ Hà Nội là chăm lo xây dựng, gìn giữ sự đoàn kết, sự thống nhất trong Đảng. Quá trình phát triển Thủ đô Hà Nội đã nhiều lần chia tách, sáp nhập, nhất là lần điều chỉnh mở rộng địa giới hành chính Thủ đô năm 2008 thực hiện Nghị quyết số 15/2008/NQ-QH12 của Quốc hội khóa XII, vấn đề đoàn kết lại càng quan trọng. Công tác sắp xếp tổ chức bộ máy, đội ngũ cán bộ, công chức khi thực hiện nghị quyết đã được tiến hành chủ động, chuẩn bị kỹ lưỡng, công phu, toàn diện, khoa học. Việc sắp xếp tổ chức bộ máy, công tác cán bộ đã được Trung ương, dư luận cán bộ, đảng viên và nhân dân đánh giá cao.
Sau khi điều chỉnh mở rộng địa giới hành chính, Hà Nội đã xây dựng đề án tinh gọn, hoạt động có hiệu lực, hiệu quả của các tổ chức Đảng và hệ thống chính trị ở xã, phường, thị trấn. Thực hiện Đề án số 06-ĐA/TU ngày 24-9-2013 của Thành ủy về "Kiện toàn, sắp xếp tổ chức Đảng và các tổ chức trong hệ thống chính trị trên địa bàn dân cư, tổ dân phố, thôn, xóm ở xã, phường, thị trấn thuộc thành phố Hà Nội", toàn thành phố đã giảm 2.030 thôn, tổ dân phố; giảm 985 chi bộ và gần 5.000 cán bộ thôn, tổ dân phố; giảm gần 5.369 chức danh không chuyên trách hưởng phụ cấp ở địa bàn dân cư. Việc sắp xếp, kiện toàn đã khắc phục sự chồng chéo trong công tác chỉ đạo, giúp tinh gọn và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị ở cơ sở.
Hà Nội là một trong số địa phương đi đầu trong thực hiện Nghị quyết số 39-NQ/TƯ của Bộ Chính trị về “Tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức”; Nghị quyết số 18-NQ/TƯ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Thành ủy chỉ đạo quyết liệt việc đổi mới, hoàn thiện mô hình tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TƯ, ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Đến nay, đã giảm 10 đơn vị sự nghiệp trực thuộc Thành ủy và các đoàn thể chính trị - xã hội thành phố; giảm 130 đơn vị sự nghiệp trực thuộc sở; giảm 110 đơn vị sự nghiệp trực thuộc UBND cấp huyện…
Việc thực hiện nhất quán, đồng bộ từ bộ máy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị xã hội các cấp, bảo đảm khách quan, khoa học, dân chủ, công khai, minh bạch, làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận cao, giữ ổn định từ cơ sở sau sắp xếp, nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của từng tổ chức. Đến nay, Đảng bộ thành phố có 50 Đảng bộ cấp trên cơ sở trực thuộc (giảm 9 đảng bộ so với đầu nhiệm kỳ); đã hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn 20 đơn vị gồm các ban Đảng Thành ủy, các Đảng ủy Khối, đơn vị sự nghiệp trực thuộc Thành ủy, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội thành phố; sau sắp xếp giảm 13 đầu mối phòng, ban (13,8%); giảm 13 cán bộ cấp trưởng phòng, ban; giảm 27 cán bộ cấp phó phòng, ban và tương đương. Kiện toàn, sắp xếp giảm 5/17 ban chỉ đạo do Ban Thường vụ Thành ủy thành lập, giảm 74/102 ban chỉ đạo thuộc UBND thành phố. Các phòng, ban chuyên môn thuộc các sở, ngành, giảm từ 204 phòng xuống 159 phòng, giảm 26 trưởng phòng, 116 phó trưởng phòng. Thành phố đã sắp xếp 5 ban quản lý dự án từ 26 ban với hàng trăm vị trí lãnh đạo trưởng, phó đơn vị và trưởng, phó phòng. Tại các quận, huyện, thị xã, đã thực hiện triệt để việc sáp nhập, giảm đầu mối quản lý, sau sắp xếp giảm 128 đầu mối đơn vị trực thuộc. Toàn thành phố đã tinh giản được 2.108 biên chế. Thành ủy cũng chỉ đạo quyết liệt việc đổi mới, hoàn thiện mô hình tổ chức Đảng trong các doanh nghiệp nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập.
Công tác cán bộ luôn được Thành ủy xác định giữ vị trí “then chốt của then chốt”. Do đó, 10 năm trở lại đây, Đảng bộ Hà Nội đã tiến hành công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ với nhiều giải pháp căn cơ, phù hợp với đòi hỏi thực tiễn của thành phố. Cụ thể là đào tạo 1.250 công chức nguồn làm công tác Đảng và cán bộ ở xã, phường, thị trấn; đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý; ban hành Quy định tiêu chuẩn các chức danh lãnh đạo; sửa đổi, bổ sung một số chế độ, chính sách đối với cán bộ diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý… Thực hiện Đề án số 04-ĐA/TU về “Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý”, thành phố đã hoàn thành tổ chức 2 lớp bồi dưỡng cán bộ quy hoạch nguồn bí thư, phó bí thư các quận, huyện, thị ủy và đảng ủy trực thuộc Thành ủy nhiệm kỳ 2020-2025; giám đốc sở, ban, ngành thành phố và tương đương, Chủ tịch HĐND - UBND quận, huyện, thị xã nhiệm kỳ 2021-2026; tổ chức 2 lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ tiếng Anh giao tiếp đối với cán bộ diện Ban Thường vụ Thành ủy quản lý; chỉ đạo các cấp ủy trực thuộc tổ chức 13 lớp/1.555 học viên là cán bộ nguồn quy hoạch Ban Chấp hành Đảng bộ cùng cấp; tổ chức 49 lớp/6.968 cán bộ được quy hoạch nguồn cấp trưởng, phó các phòng, ban, cơ quan đơn vị và quy hoạch bí thư, phó bí thư các chi, đảng bộ cơ sở trực thuộc quận, huyện, thị ủy; tổ chức 33 lớp/4.753 học viên tham gia lớp bồi dưỡng cập nhật kiến thức; đào tạo cao cấp lý luận chính trị cho 3.597 cán bộ, 19.824 cán bộ được đào tạo trung cấp lý luận, góp phần nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ chuyên môn nghiệp vụ và kỹ năng hoạt động thực tiễn của đội ngũ cán bộ, đảng viên các cấp từ thành phố đến cơ sở.
Đảng bộ thành phố luôn coi trọng công tác kiểm tra, giám sát và công tác chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm. Nội dung kiểm tra, giám sát tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng; Chỉ thị số 03-CT/TƯ của Bộ Chính trị về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; Chỉ thị số 05-CT/TƯ của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”; các nghị quyết của Thành ủy, các chương trình, kế hoạch công tác lớn của thành phố, công tác tổ chức cán bộ, thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao.
Với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, Thành ủy khóa XV, khóa XVI đều có chương trình công tác riêng về nội dung này. Trong đó, từ đầu nhiệm kỳ Đại hội XVI đến nay, Thành ủy tiến hành 8 cuộc kiểm tra với 43 đoàn kiểm tra đối với 209 tổ chức Đảng trực thuộc; 5 cuộc giám sát với 25 đoàn giám sát đối với 119 tổ chức Đảng trực thuộc. Ủy ban kiểm tra các cấp trong Đảng bộ thành phố đã kiểm tra 1.089 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, có 577 trường hợp là cấp ủy viên các cấp. Về thi hành kỷ luật: Đối với đảng viên, cấp ủy và ủy ban kiểm tra các cấp đã thi hành kỷ luật 2.432 đảng viên, trong đó có 484 cấp ủy viên các cấp (khiển trách 1.944, cảnh cáo 310, cách chức 49, khai trừ 129)... Đối với tổ chức Đảng, cấp ủy các cấp đã thi hành kỷ luật khiển trách 25, cảnh cáo 13 tổ chức Đảng.
Công tác bảo vệ chính trị nội bộ được đổi mới, nâng cao chất lượng hiệu quả; coi trọng vấn đề chính trị hiện nay của cán bộ, đảng viên. Thực hiện tốt quy trình thẩm định, thẩm tra, xác minh, kết luận nhiều hồ sơ, tài liệu về lịch sử chính trị của cán bộ, đảng viên; xét đề bạt, bổ nhiệm cán bộ, chuẩn bị nhân sự cho các kỳ đại hội Đảng bộ, bầu cử đại biểu Quốc hội và HĐND các cấp của thành phố; xét giải quyết đơn thư liên quan đến lịch sử chính trị cán bộ… góp phần bảo vệ Đảng, giữ vững an ninh chính trị.
Công tác dân vận được tăng cường, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thông qua việc hệ thống tổ chức dân vận các cấp tiếp tục được củng cố, kiện toàn. Việc xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở được chỉ đạo thực hiện quyết liệt, tạo đồng thuận xã hội. Công tác dân vận của chính quyền và của lực lượng vũ trang Thủ đô có chuyển biến tích cực. Công tác tôn giáo, công tác dân tộc được quan tâm, thực hiện đồng bộ, đời sống đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn được cải thiện rõ rệt. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp đã phát huy tốt vai trò giám sát, phản biện xã hội, đóng góp tích cực xây dựng các chương trình, đề án trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội của thành phố.
Thành ủy, cấp ủy các cấp đặc biệt chú trọng và có ý thức cao trong tìm tòi đổi mới phương thức lãnh đạo, bảo đảm đúng nguyên tắc, sáng tạo, bài bản, khoa học, có trọng tâm, trọng điểm và đạt hiệu quả cao. Các cấp ủy thường xuyên rà soát, bổ sung, hoàn thiện các quy chế, quy định, quy trình và hoạt động theo quy chế quy định, quy trình công tác. Phương thức lãnh đạo, lề lối làm việc của các cấp ủy không ngừng được đổi mới, bám sát thực tiễn, giải quyết nhiều vấn đề bức xúc từ cơ sở. Thành ủy và hệ thống chính trị ở cơ sở thường xuyên đổi mới chế độ hội họp, ứng dụng công nghệ thông tin, thực hiện cải cách hành chính để lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện thực sự đồng bộ, toàn diện, hiệu quả.
Thấm nhuần đạo đức cách mạng “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”
Trong công tác xây dựng Đảng về đạo đức, Đảng bộ Hà Nội luôn quan tâm giáo dục cho các tổ chức Đảng, đội ngũ cán bộ, đảng viên nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của đạo đức cách mạng theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh. Đạo đức của các tổ chức Đảng, cán bộ, đảng viên trước hết là trung thành với mục tiêu lý tưởng của Đảng, vì hạnh phúc của nhân dân.
Cách đây 59 mùa xuân - ngày 1-2-1961, khi dự Đại hội lần thứ II Đảng bộ Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Cán bộ cần phải không ngừng nâng cao tinh thần trách nhiệm đối với Đảng, và một lòng một dạ phục vụ nhân dân”. Cũng tại đây, Bác chỉ rõ: “Nói chung, số đông cán bộ ta đều tận tụy, đều cố gắng làm tròn nhiệm vụ. Nhưng vẫn còn một số bị chủ nghĩa cá nhân trói buộc, do đó mà phạm nhiều sai lầm, khuyết điểm”. Những chỉ dạy của Người luôn có ý nghĩa thời sự đối với sự tu dưỡng đạo đức cách mạng của mỗi cán bộ, đảng viên, cũng như đối với việc xây dựng mỗi tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh.
Xây dựng Đảng về đạo đức, Thành ủy Hà Nội yêu cầu từng cán bộ, đảng viên thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng “Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư”; tự giác, chủ động gắn với trách nhiệm nêu gương trong rèn luyện nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống; thực hiện các chuẩn mực đạo đức với tự nhiên, với xã hội, với các tổ chức, đoàn thể, cơ quan, gia đình, dòng tộc, quê hương, đất nước. Cán bộ, đảng viên, lãnh đạo quản lý các cấp, nhất là các cấp ủy Đảng, đồng chí bí thư, thủ trưởng cơ quan, đơn vị nêu cao tính tiền phong, gương mẫu và tinh thần trách nhiệm.
Với các tổ chức Đảng, chú trọng giáo dục cán bộ, đảng viên phát huy truyền thống đoàn kết; giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống; giáo dục nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và các quy định của Đảng; kết hợp chặt chẽ công tác xây dựng Đảng về đạo đức với xây dựng Đảng về tư tưởng, chính trị và tổ chức. Trong đó, xây dựng Đảng về đạo đức gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TƯ, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, tiếp tục xây dựng, hoàn thiện chuẩn mực đạo đức với phương châm: Sát chức năng, nhiệm vụ, vị trí việc làm một cách ngắn gọn, dễ nhớ, dễ kiểm tra và đánh giá việc thực hiện.
Thành phố đã ban hành nhiều quy định nhằm triển khai các chỉ thị, nghị quyết của Đảng vận dụng vào đặc thù Thủ đô để cụ thể hóa các nội dung xây dựng đạo đức cách mạng, ngăn ngừa sai phạm của cán bộ, đảng viên. Định kỳ, cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu có cam kết rèn luyện, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống, không “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Các cấp ủy Đảng, các tổ chức Đảng kiểm tra, giám sát việc thực hiện cam kết của cán bộ, đảng viên, người đứng đầu ở cơ quan, đơn vị, địa phương theo tinh thần Chỉ thị số 05-CT/TƯ, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) và chương trình, kế hoạch của Thành ủy, các cấp ủy về xây dựng chỉnh đốn Đảng, gương mẫu trong thực hiện 2 quy tắc ứng xử do thành phố ban hành.
Tuy nhiên, qua thực tiễn đấu tranh cách mạng cũng bộc lộ một số hạn chế, khuyết điểm. Đó là vai trò hạt nhân chính trị, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của một số cấp ủy, tổ chức cơ sở Đảng còn yếu; chất lượng sinh hoạt, tự phê bình và phê bình của một số chi bộ, đảng bộ và đảng viên còn hạn chế. Nội dung và phương thức thực hiện công tác tư tưởng có lúc còn thiếu chiều sâu, đồng bộ, dẫn tới việc nắm bắt, dự báo và định hướng tư tưởng còn hạn chế, nhất là trong việc đấu tranh kịp thời, hiệu quả với các luận điệu sai trái, xuyên tạc, thù địch trên internet và mạng xã hội. Công tác phòng ngừa đảng viên và tổ chức Đảng sai phạm có lúc, có nơi làm chưa tốt. Việc kiểm tra giám sát, định hướng và giải quyết những vấn đề dư luận bức xúc, những lĩnh vực dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí hiệu quả chưa cao. Phương thức hoạt động công tác dân vận của Đảng ủy và các đoàn thể có mặt còn hạn chế, triển khai các phong trào thi đua chưa đồng đều, rộng khắp, hiệu quả chưa cao.
Những hạn chế, khuyết điểm nêu trên do nhiều nguyên nhân, song nguyên nhân chủ quan là chủ yếu. Trong đó, công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của một số cấp ủy Đảng có việc chưa thật sâu sát, quyết liệt. Một số địa phương, cơ quan, đơn vị còn thiếu năng động, chưa theo kịp sự phát triển của thực tiễn và chỉ đạo của thành phố. Sự phối hợp giữa các cấp, ngành có lúc, có việc chưa tốt. Tình trạng trì trệ, đùn đẩy né trách nhiệm trong xử lý công việc chưa được khắc phục triệt để; xem xét xử lý trách nhiệm có lúc, có nơi còn thiếu kiên quyết. Công tác kiểm tra, giám sát của một số cấp ủy chưa thường xuyên, chưa có nhiều biện pháp thực sự hữu hiệu trong việc ngăn chặn xử lý những biểu hiện suy thoái đạo đức cách mạng trong cán bộ, đảng viên. Phẩm chất đạo đức, năng lực, trình độ, ý thức trách nhiệm của một bộ phận cán bộ, đảng viên, trong đó có cán bộ lãnh đạo quản lý chưa gương mẫu, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của thực tiễn Thủ đô đặt ra.
Bài học kinh nghiệm và phương hướng trong thời gian tới
Lịch sử 90 năm xây dựng và trưởng thành, Đảng bộ thành phố Hà Nội đã đúc rút được 5 bài học kinh nghiệm quý.
Một là, trong bất kỳ điều kiện hoàn cảnh nào, Đảng bộ Hà Nội luôn kiên định về bản lĩnh chính trị, tin tưởng tuyệt đối vào nền tảng tư tưởng của Đảng, quan điểm chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước.
Hai là, nhận thức sâu sắc các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ động, sáng tạo, cụ thể hóa vào đặc thù Hà Nội, đề ra các quyết sách phù hợp với thực tiễn Thủ đô, giải quyết kịp thời, dứt điểm những vấn đề mới phức tạp nảy sinh từ cuộc sống.
Ba là, chăm lo xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, nhân tố quyết định sự phát triển của Thủ đô Hà Nội. Đảng bộ đặc biệt quan tâm giữ gìn sự đoàn kết, thống nhất, thực hiện đúng nguyên tắc: Tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình, tạo sự thống nhất trong Đảng và đồng thuận trong xã hội.
Bốn là, chăm lo gắn kết mối quan hệ gắn bó mật thiết giữa Đảng với nhân dân; củng cố, bồi đắp niềm tin của nhân dân với Đảng, chú trọng nâng cao đạo đức cách mạng trong cán bộ, đảng viên, phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu, trách nhiệm nêu gương của cán bộ lãnh đạo, quản lý, nhất là người đứng đầu các cấp. Cảnh giác và đấu tranh kiên quyết với âm mưu phá hoại sự đoàn kết trong Đảng, chia rẽ quan hệ giữa Đảng và nhân dân của các thế lực thù địch.
Năm là, bám sát sự chỉ đạo, quan tâm, tạo điều kiện của Trung ương; chủ động phối hợp, sự giúp đỡ, ủng hộ, hợp tác của các bộ, ban, ngành, của các địa phương, các cơ quan thông tấn, báo chí; sự ủng hộ đồng lòng của nhân dân trong quá trình xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh.
Những bài học trên chính là điểm tựa vững chắc để tin tưởng đề ra phương hướng, nhiệm vụ xây dựng Đảng bộ Hà Nội trong sạch, vững mạnh trong thời gian tới.
Một là, tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ về công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức Đảng, vai trò tiền phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, trước hết là cấp ủy các cấp, cán bộ lãnh đạo, quản lý, đặc biệt là người đứng đầu trong các cơ quan, đơn vị, địa phương.
Hai là, đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chính trị, tư tưởng, trọng tâm là xây dựng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, kiên định nền tảng tư tưởng của Đảng, thực hiện kiên trì, quyết liệt, triệt để Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TƯ, tạo bước chuyển biến mạnh mẽ trên các lĩnh vực hoạt động của Đảng bộ. Chủ động đấu tranh kiên quyết, kịp thời chống các luận điệu sai trái, xuyên tạc, xấu độc của các thế lực thù địch, nhất là trên internet và mạng xã hội.
Ba là, thực hiện tốt công tác tổ chức, cán bộ, trọng tâm là thực hiện có hiệu quả việc tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, các đơn vị sự nghiệp công lập tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Cùng với đó là tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ; triển khai thực hiện có hiệu quả Đề án thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị, xây dựng thành phố thông minh trong điều kiện toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0.
Bốn là, nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác kiểm tra, giám sát trọng tâm là chỉ đạo kiểm tra, giám sát việc thực hiện nghị quyết của Đảng, chương trình, kế hoạch công tác lớn của Thành ủy. Giữ vững kỷ luật, kỷ cương của Đảng; phát hiện và nhân rộng các điển hình; xử lý nghiêm và kịp thời các vi phạm điều lệ Đảng và pháp luật của Nhà nước.
Năm là, phát huy tốt hơn nữa vai trò giám sát, phản biện của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; thực hiện “Dân vận khéo”; làm tốt công tác tôn giáo, dân tộc. Chủ động nắm tình hình, dự báo, phát hiện và chỉ đạo giải quyết kịp thời những vấn đề cấp thiết, bức xúc của nhân dân ngay từ cơ sở.
Sáu là, nâng cao hiệu lực, hiệu quả và chất lượng hoạt động của các cơ quan nội chính thành phố; bảo đảm chất lượng các hoạt động tố tụng, thi hành án, không để xảy ra việc kết án oan sai hoặc để lọt tội phạm; chú trọng công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí, thực hành tiết kiệm.
Bảy là, tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, toàn diện phương thức lãnh đạo của cấp ủy, phong cách làm việc khoa học, dân chủ, hướng về cơ sở.
*
* *
Trong quá trình lịch sử 90 năm oanh liệt, hào hùng, Thủ đô Hà Nội luôn là niềm tự hào, nơi hội tụ, kết tinh và lan tỏa những giá trị cao quý của dân tộc, tiêu biểu cho lương tri, phẩm giá con người khi đương đầu và đánh bại những kẻ thù xâm lược hùng mạnh nhất; cùng cả nước khắc phục hậu quả chiến tranh, phát triển kinh tế, xã hội. Diện mạo Thủ đô ngày càng khang trang, hiện đại. Hà Nội vinh dự được Đảng và Nhà nước tặng danh hiệu “Thủ đô Anh hùng”; ba lần đón nhận Huân chương Sao vàng. Uy tín, vị thế của Thủ đô trong khu vực và thế giới ngày càng nâng cao, được tổ chức UNESCO vinh danh là “Thành phố Vì hòa bình”, “Thành phố sáng tạo”. Những thành quả đó là sự khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng bộ Hà Nội trong nhiệm vụ chung xây dựng Thủ đô cũng như công tác xây dựng Đảng của Đảng bộ nói riêng.
Đảng bộ thành phố Hà Nội quyết tâm phát huy truyền thống đoàn kết thống nhất, nỗ lực phấn đấu, lãnh đạo thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ trong những năm tới là: Tăng cường xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; phát huy truyền thống văn hiến, anh hùng, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh, hiện đại, góp phần quan trọng xây dựng đất nước ta “đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như mong ước của Bác Hồ kính yêu.
Hà Nội, ngày 10 tháng 3 năm 2020
Ngô Thị Thanh Hằng
Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.