Tháo gỡ vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ

UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo rà soát, ban hành văn bản chỉ đạo các quận, huyện, thị xã tập trung hoàn thiện hồ sơ, trình ký cấp sổ đỏ cho các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất, sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền trên đất đủ điều kiện; đồng thời giải quyết các trường hợp có tranh chấp theo đúng quy định của pháp luật. Theo đó, văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất phối hợp với chính quyền các địa phương chủ động tổ chức cho người sử dụng đất kê khai đăng ký đất đai, mà không thụ động chờ người sử dụng đất đến làm thủ tục đăng ký như trước. Việc xét duyệt hồ sơ cấp giấy chứng nhận cũng thoáng hơn trên cơ sở bảo đảm đúng quy định. Điều này thể hiện rõ trong Quyết định số 13/2013/QĐ-UBND có hiệu lực từ ngày 4-5-2013 thay thế Quyết định số 117/2009/QĐ-UBND. Cụ thể, với hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất (từ ngày 15-10-1993 đến trước 1-7-2004) không có giấy tờ vẫn được xem xét cấp sổ đỏ. Tuy nhiên, đất đó phải được xác nhận không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch. Các trường hợp được cấp sổ đỏ phải nộp tiền sử dụng đất theo quy định. Tương tự, cán bộ, công nhân viên được cơ quan, tổ chức giao đất làm nhà ở trước ngày 1-7-2004 cũng được xem xét cấp sổ đỏ. Nếu trên đất đó đã xây dựng nhà ở kiên cố và vi phạm quy hoạch, UBND quận, huyện sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể. Nếu bảo đảm về phòng cháy, chữa cháy, giao thông... sẽ được phép cấp sổ đỏ, nhưng không được vi phạm chỉ giới đường đỏ. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất do UBND phường, xã, thị trấn, HTX nông nghiệp giao làm nhà ở không đúng thẩm quyền trước 1-7-2004, nếu phù hợp quy hoạch và đủ điều kiện cũng được cấp sổ đỏ... Đối với người nước ngoài đáp ứng đủ điều kiện, đóng đủ nghĩa vụ tài chính sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Sổ đỏ được cấp theo từng thửa đất; nếu thửa đất do nhiều người sử dụng, nhiều chủ sở hữu nhà ở, thì sổ đỏ được cấp cho từng người, còn quyền sử dụng đất là chung. Những hộ gia đình, cá nhân người Việt Nam đang định cư ở nước ngoài thuộc diện được sở hữu nhà trong nước, thì nộp hồ sơ và nhận sổ đỏ tại UBND phường, xã, thị trấn, nơi có đất, tài sản gắn liền với đất. UBND xã, phường sẽ gửi hồ sơ cho Phòng TN&MT cấp quận, huyện trong thời gian không quá 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ.

Để khuyến khích người dân làm thủ tục cấp sổ đỏ, UBND TP Hà Nội cho phép ghi nợ tiền lệ phí trước bạ, nếu người sử dụng đất chưa có khả năng tài chính. Khi muốn chuyển nhượng nhà đất, người dân phải nộp đủ số lệ phí còn nợ. UBND thành phố cũng quy định cho phép ghi nợ tiền sử dụng đất khi cấp sổ đỏ đối với hộ nghèo và hộ dân tộc ít người. Khi thanh toán nợ, người dân được trả dần trong thời gian tối đa là 5 năm và khi muốn thực hiện các giao dịch (mua bán, cho thuê...), người dân phải nộp cho Nhà nước số tiền còn nợ. Cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm xóa số tiền nợ đã ghi trên sổ đỏ. Các giao dịch đối với đất có sổ đỏ còn ghi nợ sẽ không có giá trị pháp lý.

Nhằm tháo gỡ khó khăn trong việc thực hiện cấp sổ đỏ, thành phố cũng vừa triển khai thí điểm việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền trên đất cho các tổ chức qua mạng. Đây là dịch vụ công mức độ 3. Dịch vụ này cho phép người sử dụng điền và gửi trực tuyến các văn bản, hồ sơ đến địa chỉ http://tnmtnd.hanoi.gov.vn. Nếu trước kia, người đi làm sổ đỏ phải nhiều lần đến Sở Tài nguyên-Môi trường nộp hồ sơ, bổ sung thủ tục, thì nay chỉ phải kê khai các thông tin qua mạng. Tuy mới triển khai thí điểm, nhưng bước đầu Sở Tài nguyên-Môi trường đã nhận được những phản hồi tích cực từ các tổ chức, đơn vị. Nhiều giao dịch trong quá trình xử lý hồ sơ và cung cấp dịch vụ như: Thông báo thời hạn xử lý hồ sơ, thời hạn cấp sổ đỏ đều được thực hiện hoàn toàn trên mạng. Việc cấp sổ đỏ qua mạng đã giảm được phiền hà cho các tổ chức, đơn vị, vừa công khai minh bạch để giám sát cán bộ thụ lý hồ sơ. Chẳng hạn, thay vì phải làm nhiều bộ hồ sơ như trước đây, thì nay, các đơn vị, tổ chức chỉ phải điền các thông tin thông qua mạng, hồ sơ kê khai sẽ được luân chuyển ở các bộ phận để Sở Tài nguyên - Môi trường tiến hành xử lý. Tổ chức làm thủ tục cũng sẽ nhận được thông báo ngày trả kết quả cấp giấy trên mạng. Đây là bước cải cách thủ tục hành chính quan trọng trong quy trình cấp sổ đỏ. Việc thí điểm này bước đầu có thể có những vấn đề cần phải điều chỉnh, nhưng đây là sự thể hiện quyết tâm của UBND TP Hà Nội trong việc đẩy nhanh tiến độ cấp sổ đỏ cho các tổ chức, đơn vị còn nhiều tồn đọng...