(HNM) - Có hàng chục nghìn hộ dân trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh mua căn hộ chung cư hợp pháp, nhưng đến nay vẫn chưa được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (còn gọi là “sổ hồng”). Nguyên nhân chủ yếu do năng lực chủ đầu tư hạn chế và một số vướng mắc về pháp lý... Nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, các cơ quan chức năng của thành phố đang nỗ lực đẩy nhanh tiến độ cấp “sổ hồng”.
Mòn mỏi chờ đợi
Theo Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hồ Chí Minh, thành phố đang có khoảng 40.000 căn hộ chưa được cấp “sổ hồng”. Nguyên nhân phần lớn là do chủ đầu tư chưa hoàn công công trình do xây dựng sai thiết kế được phê duyệt; chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế đất đối với Nhà nước... khiến công trình nhà chung cư chưa được nghiệm thu.
Đơn cử, chung cư Rivera Park (quận 10) đã bàn giao nhà cho người mua từ năm 2017, nhưng đến nay, chủ các căn hộ vẫn chưa có “sổ hồng”. Nguyên nhân là chủ đầu tư đã tự ý chuyển đổi công năng các tầng: 1, 2, 3 từ khu thương mại dịch vụ trở thành văn phòng cho thuê, sai với giấy phép xây dựng; chung cư chưa được nghiệm thu phòng cháy, chữa cháy... Còn 200 hộ dân tại chung cư Quốc Cường Gia Lai (quận 7) thậm chí phải chờ đợi “sổ hồng” suốt 10 năm qua. Anh Trần Quang Quý, một cư dân tại chung cư này cho biết: "Chung cư vi phạm 4 lỗi về xây dựng, đến nay vẫn chưa khắc phục nên chưa được nghiệm thu hoàn công. Điều này đồng nghĩa với việc chưa hộ nào được cấp “sổ hồng”, dù đã trả 95% tiền mua căn hộ".
Việc chậm cấp “sổ hồng” còn có một phần nguyên nhân từ cơ quan chức năng. Phó Giám đốc pháp lý Tập đoàn Novaland Đặng Thị Mỹ Phượng cho biết, Novaland có một dự án đầu tư chung cư tại thành phố Thủ Đức. Từ năm 2019, Novaland đã trình hồ sơ; năm 2020, thành phố đã có văn bản xác nhận đủ điều kiện, nhưng đến gần hết năm 2021 vẫn chưa cấp “sổ hồng” cho cư dân.
Theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Toàn Thắng, ngoài việc cơ quan chuyên môn chủ động khắc phục những thiếu sót của mình trong quá trình xét cấp “sổ hồng” cho người dân, cơ quan chức năng còn xác định có 2 nhóm nguyên nhân lớn dẫn đến chậm cấp “sổ hồng”. Thứ nhất là sai phạm của chủ đầu tư trong quá trình triển khai dự án. Thứ hai, chưa thanh toán nghĩa vụ tài chính phát sinh khi tính tiền sử dụng đất.
Khẩn trương giải quyết tồn đọng
Liên quan đến việc khắc phục vi phạm của chủ đầu tư, các cơ quan chức năng của thành phố Hồ Chí Minh xác định việc giải quyết nhanh hay chậm hoàn toàn phụ thuộc vào chủ đầu tư. Với những tồn đọng về chuyển đổi mục đích sử dụng đất, từ đó có căn cứ tính tiền thuế sử dụng đất, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã có chỉ đạo cụ thể. Theo đó, các dự án chung cư được chia làm hai loại: Loại 1 gồm các dự án chung cư có tính chất biệt lập thì toàn bộ diện tích đất dự án được xác định là đất ở; loại 2 gồm các dự án chung cư quy mô lớn (gồm cả diện tích xây dựng công trình phụ trợ) thì diện tích đất dự án được xác định theo cơ cấu sử dụng đất của từng hạng mục.
Về vấn đề này, theo Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Toàn Thắng, các dự án chung cư loại 2 được chia thành 3 nhóm, gồm: Nhóm đất xây dựng chung cư phải thu tiền sử dụng đất 100% diện tích phân bổ đất; nhóm đất xây dựng công trình công cộng thì Nhà nước lập thủ tục quản lý; nhóm đất xây dựng công trình phụ trợ, chủ đầu tư có trách nhiệm xây dựng hoàn chỉnh để bàn giao cho địa phương quản lý (phần diện tích này sẽ không thu tiền sử dụng đất và không cấp giấy chủ quyền).
Chị Nguyễn Thu Hằng, ở chung cư Hoàng Anh Thanh Bình, phường Tân Hưng (quận 7), cho biết, chung cư Hoàng Anh Thanh Bình có ô đất quy hoạch xây dựng trường mầm non, nhưng do chủ đầu tư chưa xây dựng, nên chưa được hoàn công cấp sổ. Nay diện tích đất ấy được tách riêng để Nhà nước quản lý, phần các căn hộ coi như đã hoàn thành các nghĩa vụ pháp lý và tài chính. Với chủ trương mới của thành phố, hy vọng các hộ dân tại chung cư này sớm được cấp “sổ hồng” sau 7 năm chờ đợi.
Thành phố Hồ Chí Minh đặt ra mục tiêu từ nay đến hết tháng 12-2021, sẽ giải quyết cấp “sổ hồng” cho 37.421 căn hộ đủ điều kiện, trong đó có nhiều căn chung cư. Phó Chủ tịch UBND thành phố Hồ Chí Minh Lê Hòa Bình nhấn mạnh, các sở, ngành của thành phố sẽ tập trung tháo gỡ, giải quyết các dự án trọng điểm, có nhiều cư dân và chủ đầu tư bức xúc; rà soát và xử lý dứt điểm các vi phạm theo đúng quy định pháp luật để làm cơ sở cấp “sổ hồng” cho người mua chung cư.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.