Phòng cháy, chữa cháy tại các chợ dân sinh: Vẫn phải là ý thức người dân

Đây là hồi chuông cảnh tỉnh, nhắc nhở các cấp chính quyền, cơ quan chức năng, đặc biệt là người dân cần nâng cao ý thức phòng cháy, chữa cháy tại các chợ. Bởi qua kiểm tra tại 313 chợ dân sinh thì có tới 278 chợ (chiếm hơn 80%) không bảo đảm các tiêu chí về phòng cháy, chữa cháy.

Tràn lan vi phạm

Trong vụ cháy chợ Quang, ngọn lửa bùng phát từ một cửa hàng bán chăn, ga, gối, đệm tại giữa tầng 1, sau đó lan sang cửa hàng bán đồ vàng mã bên cạnh. Lửa bùng phát mạnh, cháy lan từ tầng 1 lên tầng 2 của khu chợ có kết cấu chủ yếu bằng mái tôn với diện tích khoảng 4.000m2. Theo thống kê ban đầu, vụ cháy đã thiêu rụi khoảng 10 ki ốt và 40 sạp hàng, thiệt hại lên đến hàng tỷ đồng. Đại úy Nguyễn Tuấn Dũng, Phó Trưởng phòng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy số 7, cho biết, nguyên nhân của vụ cháy đang được điều tra. Tuy nhiên với những vật chứng ban đầu cho thấy, vụ cháy có thể xuất phát từ việc người dân thắp hương trong ki ốt (vụ cháy xảy ra vào ngày rằm tháng 2 Âm lịch).

Không chỉ riêng tại chợ Quang, có thể thấy tình trạng người dân chủ quan, không bảo đảm an toàn phòng cháy diễn ra ở nhiều chợ trên địa bàn thành phố. Tại chợ Hà Đông (quận Hà Đông) chợ đã từng bị cháy trước khi được cải tạo mỗi quầy hàng ở đây đều có một nơi thắp hương thờ cúng, thậm chí có người kinh doanh còn hút thuốc ngay cạnh gian bán quần áo, đồ vàng mã. Tình trạng tiểu thương bày hàng hóa lấn chiếm lối đi, vượt quá diện tích cho phép khá phổ biến. Bên cạnh đó, hầm chợ là nơi trông giữ xe máy, ô tô với nguồn xăng khá dồi dào, nguy cơ tiềm ẩn gây cháy chưa được cảnh giác cao, tình trạng giữ xe ô tô qua đêm để tăng nguồn thu chưa được xử lý triệt để. Trong khi đó, nhiều hạng mục, thiết bị phòng cháy, chữa cháy của chợ đã có biểu hiện xuống cấp. Theo Thượng úy Nguyễn Danh Ngọc, cán bộ Đội Hướng dẫn, kiểm tra an toàn phòng cháy (Phòng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy số 9), một số hộ kinh doanh và ban quản lý chợ vẫn còn chủ quan, chưa chấp hành triệt để các quy định phòng cháy, chữa cháy, khiến chợ luôn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra cháy, nổ.

Chợ Bằng A (phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai) có quy mô nhỏ nhưng thu hút rất đông người dân đến mua bán mỗi ngày. Để phòng chống trộm, khu bán hàng của chợ được quây lưới sắt, chỉ chừa 3 lối đi rộng tầm 2m. Hệ thống dây điện trong chợ giăng mắc chằng chịt, ổ điện chỉ được làm sơ sài và được đóng đinh lên cột gỗ. Chị Nguyễn Thị Bích, bán tạp hóa trong chợ cho biết: “Chúng tôi cũng biết cháy, nổ là nguy hiểm, được tuyên truyền nhưng các hộ kinh doanh chủ yếu buôn bán nhỏ, đầu tư trang bị thiết bị phòng cháy, chữa cháy là điều không hề đơn giản”.

Thượng úy Lương Nhất Linh, Phó Đội trưởng Đội Hướng dẫn, kiểm tra an toàn phòng cháy (Phòng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy số 2) cho biết, đối với các chợ là nơi tập trung đông người cùng với số lượng hàng hóa lớn, dù ý thức của người dân, ban quản lý đã được nâng cao nhưng chỉ cần sơ suất nhỏ cũng có thể trở thành “biển lửa” và khi đó thiệt hại về người, tài sản là rất khó lường.

Xử nghiêm vi phạm, nâng cao ý thức người dân

Vụ cháy chợ Quang là hồi chuông cảnh tỉnh các ban quản lý chợ và người kinh doanh phải nâng cao ý thức phòng cháy, chữa cháy. Trao đổi với ông Đỗ Thế Hà, Trưởng ban quản lý chợ Cầu Bươu (xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì) được biết, chợ được xếp hạng loại 1, có diện tích khoảng 17 nghìn mét vuông với 500 hộ kinh doanh buôn bán các mặt hàng điện tử, điện lạnh, chăn ga, tạp hóa, thực phẩm… Trước đây, một số hộ kinh doanh ở chợ Cầu Bươu còn chủ quan trong việc bảo đảm an toàn phòng cháy, chữa cháy. Đến khi vụ cháy chợ Quang xảy ra, ban quản lý nhận thấy ý thức người dân đã được nâng lên, nhiều người chủ động tham gia, tìm hiểu các biện pháp phòng cháy, chữa cháy. Hiện chợ đang duy trì hình thức tuyên truyền về các biện pháp bảo đảm an toàn sử dụng nguồn điện, nguồn nhiệt...

“Ban quản lý chợ đang xây dựng phương án diễn tập, tập huấn và tuyên truyền đến các hộ kinh doanh về an toàn phòng cháy, chữa cháy. Đồng thời phối hợp cùng các đơn vị chức năng thường xuyên kiểm tra, bảo trì các thiết bị chữa cháy tại chỗ, nâng cao trình độ chuyên môn của đội phòng cháy, chữa cháy cơ sở” - ông Đỗ Thế Hà cho biết.

Theo ông Lê Văn Sáng, Trưởng Công an xã Tam Hiệp (huyện Thanh Trì), ý thức được sự nguy hiểm của cháy, nổ nên mặc dù chợ Tựu Liệt trên địa bàn xã có quy mô nhỏ nhưng vẫn không thể lơ là. Hằng năm, UBND xã đều phối hợp với Phòng Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy số 7 tổ chức nhiều buổi tập huấn lý thuyết và thực hành cho các hộ kinh doanh trong chợ. Các hộ cũng rất chú trọng và tham gia đầy đủ các lớp này. Thời gian tới, Công an xã sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng và ban quản lý tiến hành kiểm tra, rà soát tại chợ Tựu Liệt; đồng thời tổ chức tuyên truyền trên loa phóng thanh hằng ngày để người dân hiểu và chấp hành các quy định về phòng cháy, chữa cháy.

Đại tá Trần Văn Vụ, Trưởng phòng Hướng dẫn, chỉ đạo về phòng cháy (Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy TP Hà Nội) cho biết, ngay từ đầu năm 2018, thực hiện chỉ đạo của UBND TP Hà Nội về việc kiểm tra công tác phòng cháy, chữa cháy tại các chợ dân sinh trên địa bàn thành phố, qua kiểm tra chỉ có 35 chợ bảo đảm các điều kiện an toàn; 278 chợ (chiếm hơn 80%) còn lại không bảo đảm các tiêu chí về phòng cháy, chữa cháy. Thấy rõ nguy cơ tiềm ẩn về cháy, nổ tại các chợ trên địa bàn thành phố, Cảnh sát phòng cháy và chữa cháy thành phố đã triển khai nhiều giải pháp như phối hợp cùng UBND các quận, huyện tăng cường kiểm tra, cương quyết xử lý nghiêm các vi phạm, tiến hành đình chỉ, tạm đình chỉ các cơ sở vi phạm nghiêm trọng và kéo dài; mở rộng hình thức tuyên tuyền, phổ biến kiến thức đến người kinh doanh, người dân, tập huấn kỹ năng cho bảo vệ và nâng cao nghiệp vụ, phát huy phương châm “4 tại chỗ” của lực lượng phòng cháy, chữa cháy cơ sở tại các chợ...