Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình: Bỏ biên chế giáo viên mới chỉ là đề xuất

Dưới đây là trả lời của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hoà Bình về một số vấn đề đang được cử tri đặc biệt quan tâm.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (Kiên Giang): Về vấn đề chuyển biên chế giáo viên thành hợp đồng mặc dù đã được Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo giải trình rõ nhưng cử tri ngành giáo dục vẫn hoang mang, gọi điện cho tôi rất nhiều, muốn tôi phải hỏi Phó Thủ tướng trong buổi hôm nay. Vậy tôi muốn hỏi quan điểm chỉ đạo của Chính phủ về vấn đề này như thế nào để trấn an cử tri?

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình: Đề xuất bỏ biên chế, ký hợp đồng với viên chức là nhằm đẩy mạnh việc thực hiện cơ chế tự chủ, tạo điều kiện cho đơn vị sự nghiệp công lập hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, nâng cao chất lượng dịch vụ công, phục vụ người dân. Đây là vấn đề liên quan đến chủ trương, đồng thời liên quan đến Luật Cán bộ công chức, viên chức và chính sách đối với viên chức, người lao động, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.

Mục đích chung là chúng ta muốn làm thế nào để công chức trở thành người tác nghiệp chuyên nghiệp trong bộ máy công quyền, còn các bộ máy sự nghiệp thì là viên chức, do đó nên thực hiện theo chế độ hợp đồng. Tuy nhiên, đây là vấn đề cần phải có sự nghiên cứu kỹ. Đây mới chỉ là đề xuất, ý kiến của Bộ Giáo dục - Đào tạo chứ chưa phải là quyết định.

Chính phủ đã giao Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính xây dựng Đề án đổi mới cơ chế quản lý, cơ chế tài chính, tổ chức lại hệ thống các đơn vị sự nghiệp công lập để trình Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương Đảng vào tháng 10 tới. Hội nghị Trung ương sẽ xem xét việc xây dựng tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, trong đó có nghiên cứu sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức theo tờ trình của Chính phủ.

Đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc): Tại kỳ họp thứ hai, Chính phủ báo cáo có 5 dự án do các Tập đoàn, Tổng công ty nhà nước đầu tư chậm tiến độ, kém hiệu quả, được dư luận quan tâm. Vừa qua, Ban chỉ đạo của Chính phủ về xử lý tồn tại, yếu kém của các dự án chậm tiến độ thuộc ngành Công Thương đã xác định có 12 dự án gây lãng phí nhiều nghìn tỷ đồng và hiệu quả đầu tư kém. Xin Phó Thủ tướng cho biết, ngoài 12 dự án đã được xác định, đến nay còn bao nhiêu dự án thuộc các bộ, ngành Trung ương quản lý rơi vào tình trạng nêu trên? Trong thời gian tới, Chính phủ có giải pháp, biện pháp gì để phát hiện và xử lý kịp thời những dự án tương tự (nếu có) để tránh gây lãng phí trong đầu tư? Để xảy ra tình trạng trên, trách nhiệm thuộc về ai?

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình: Chính phủ cũng đã công khai minh bạch, rõ ràng thông tin về 12 dự án thua lỗ, thất thoát. Tại phiên khai mạc Kỳ họp Quốc hội này, Chính phủ cũng đã có báo cáo làm rõ. 

Thủ tướng Chính phủ đã thành lập Ban chỉ đạo do một Phó Thủ tướng làm trưởng ban, chỉ đạo việc khắc phục hậu quả. Ngoài 12 dự án này thì còn nữa hay không? Trên tinh thần chung là còn, nhưng phải tiếp tục rà soát. Chính phủ đã yêu cầu bộ, ngành, địa phương phải tự đánh giá, phát hiện và báo cáo. Chính phủ sẽ có những giải pháp để xử lý như với 12 dự án "đắp chiếu" trên tinh thần cơ chế thị trường, không dùng ngân sách nhà nước để trả nợ; kiên quyết xử lý những người vi phạm.

Về cơ bản, giải pháp là làm sao không còn những dự án này. Trách nhiệm của các ngành, các cấp là phải chấp hành đúng Nghị quyết của Chính phủ về sắp xếp lại doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế, cơ cấu lại ngành, nghề và tăng cường thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng và xử lý nghiêm các vi phạm.

Rà soát để ngân sách Trung ương không phải bù cho địa phương có chi vượt dự toán 

Trả lời chất vấn của đại biểu Trần Văn Minh về việc nếu GDP tăng thấp thì Chính phủ có giảm chi tiêu không, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phân tích: Giữa GDP và thu, chi ngân sách có liên quan đến nhau nhưng không giống nhau. Tuy nhiên, giữa thu và chi ngân sách có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. 

Thu và chi ngân sách đều được lập dự toán, do cấp có thẩm quyền quyết định. Một số địa phương trên cơ sở dự toán do Quốc hội giao, HĐND thường có giao thu tăng thêm, đồng thời phấn đấu để có chi tiêu nhiều hơn. Thực tế từ trước đến nay, khi có dấu hiệu giảm thu, các địa phương đều nỗ lực giảm bớt phần chi, nhất là phần chi tiêu do HĐND cấp tỉnh giao. Nhưng trong nhiều trường hợp, thu ngân sách đạt thấp trong khi chi theo dự toán thậm chí vượt cao hơn dự toán thì tình trạng bội chi tăng lên. 

Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 07-NQ/TƯ ngày 18-11-2016 về cơ cấu lại thu, chi ngân sách, bảo đảm an toàn nợ công. Tinh thần của Chính phủ là cơ cấu lại thu, chi ngân sách, triệt để tiết kiệm chi, chỉ vay trong khả năng trả được nợ, chi tiêu trong khả năng của nền kinh tế. Khi thu không đạt dự toán thì chủ động đề xuất để có giảm chi tương ứng. 

Trong một số trường hợp bất khả kháng như thiên tai, dịch bệnh, khi các địa phương giảm thu, Trung ương vẫn phải hỗ trợ để bảo đảm các khoản chi cần thiết về an sinh, quốc phòng, phát triển kinh tế - xã hội... Với các khoản chi không cần thiết như lễ tân, tiếp khách, hội nghị, đi nước ngoài..., Chính phủ sẽ tiếp tục rà soát, hoàn thiện thể chế trình Thường vụ Quốc hội và Quốc hội để xử lý, tránh trường hợp ngân sách Trung ương giảm thu nhưng vẫn phải bù cho địa phương vì tăng chi cao hơn dự toán.