Nỗ lực đưa các bên xích lại gần nhau

Trong chuyến thăm, Ngoại trưởng Kono sẽ có các cuộc gặp riêng rẽ với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu ở Jerusalem và Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ở Bờ Tây. Ngay trước chuyến đi, thông tin từ trang web chính thức của Bộ Ngoại giao Nhật Bản cho thấy rõ quan điểm của Tokyo về việc kêu gọi sớm nối lại tiến trình hòa bình Trung Đông. Thông báo cũng khẳng định Nhật Bản sẽ đóng một vai trò tích cực trong việc hướng tới đạt được một giải pháp hai nhà nước, để Israel và Palestine cùng tồn tại trong hòa bình. Tokyo cũng thúc giục cả hai bên nỗ lực xây dựng niềm tin chung, kiềm chế tối đa để tránh các hành động có thể ảnh hưởng tiêu cực tới nỗ lực nối lại đàm phán hòa bình, cũng như xúc tiến các hoạt động đối thoại song phương tiến tới giải pháp hai nhà nước trong thời gian sớm nhất có thể.

Để hiện thực hóa các tuyên bố của mình, trong khoảng thời gian lưu lại thành phố Jericho của Palestine, Ngoại trưởng Kono sẽ công bố kế hoạch nâng cấp một khu công nghiệp chế biến, nơi được xem là trung tâm của kế hoạch phát triển chung “Hành lang hòa bình và thịnh vượng” với sự tham gia của cả Israel, Palestine, Jordan và Nhật Bản. Đây được xem là một trong những nỗ lực đưa các bên liên quan xích lại gần nhau. Chuyến thăm của ông Kono diễn ra vào thời điểm hết sức quan trọng khi tình hình khu vực nóng bỏng này trở nên căng thẳng hơn sau tuyên bố của Tổng thống D.Trump về Jerusalem, đặc biệt là sau khi Quốc hội Iran vừa bỏ phiếu ủng hộ một dự luật công nhận Jerusalem là thủ đô của Palestine.

Trong tuần qua, bất chấp cảnh báo của Washington về việc sẽ cắt viện trợ tài chính cho các nước bỏ phiếu ủng hộ dự thảo nghị quyết của Liên hợp quốc nhằm kêu gọi Mỹ rút lại quyết định công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel, Đại hội đồng Liên hợp quốc đã thông qua nghị quyết trên với sự ủng hộ của 128 quốc gia thành viên. Nghị quyết khẳng định rằng tình trạng của Jerusalem phải được giải quyết thông qua đàm phán, bày tỏ sự tiếc nuối sâu sắc về những quyết định gần đây liên quan đến thực trạng của thành phố này, đồng thời kêu gọi mọi quốc gia không lập các phái bộ ngoại giao tại Jerusalem. Đại hội đồng Liên hợp quốc cũng nhấn mạnh quyết định của Mỹ là “không có giá trị”.

Ngoài Jerusalem và khu Bờ Tây, Ngoại trưởng Kono cũng có kế hoạch tới thăm Jordan, Oman và Thổ Nhĩ Kỳ nhằm tìm kiếm sự hợp tác của các nước này đối với chiến lược ngoại giao của chính phủ Nhật Bản về “một khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương mở và tự do”. Ngoại trưởng Nhật Bản cũng được cho là sẽ nhân chuyến thăm này công bố chiến lược của Nhật Bản về việc mở rộng sự hỗ trợ nhằm góp phần ổn định tình hình tại Syria và Iraq, hai quốc gia đã phải đối phó với cuộc xung đột kéo dài với các tay súng của tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Chắc chắn rằng chưa thể kỳ vọng vào một kết quả sớm cho câu chuyện tìm kiếm giải pháp hòa bình giữa Israel và Palestine sau chuyến thăm của người đứng đầu ngành Ngoại giao Nhật Bản. Tuy nhiên, việc Nhật Bản, một đồng minh tin cậy lâu năm của Mỹ, bày tỏ rõ ràng quan điểm ủng hộ giải pháp hai nhà nước cho vấn đề Israel - Palestine nhằm mang lại hòa bình, ổn định cho khu vực là một động thái tích cực.