Mở cửa cho thị trường nông sản

Những kết quả nổi bật

Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) Nguyễn Như Cường cho rằng, năm 2022 khó khăn đối với ngành Nông nghiệp. Bộ NN&PTNT xác định việc xuất khẩu nông sản đi các nước luôn đối mặt với nhiều khó khăn, giai đoạn này có thể là căng thẳng Nga - Ukraine, dịch Covid-19, giá đầu vào tăng cao, nhưng sang giai đoạn khác có thể sẽ là hàng rào thuế quan…

Đối diện nhiều khó khăn nên ngay từ đầu năm 2022, Bộ NN&PTNTđã xây dựng kế hoạch sản xuất bài bản, từ khâu phát triển thị trường, duy trì và mở rộng thị trường. Cũng nhờ các giải pháp đó mà việc xuất khẩu nông, lâm, thủy sản thời gian qua đã đạt một số kết quả tích cực...

Theo thống kê của Bộ NN&PTNT, trong 11 tháng năm 2022, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 49,04 tỷ USD, tăng 11,8% so với cùng kỳ năm 2021, trong đó, xuất khẩu nhóm nông sản chính đạt 20,73 tỷ USD, tăng 6,6%; lâm sản chính khoảng 15,59 tỷ USD, tăng 8,2%; thủy sản đạt 10,14 tỷ USD, tăng 27,0%.

Đến tháng 12-2022, có 8 sản phẩm hoặc nhóm sản phẩm đạt giá trị xuất khẩu trên 2 tỷ USD (cà phê, cao su, gạo, rau quả, điều, tôm, cá tra, sản phẩm gỗ). Nhiều mặt hàng đã vào được thị trường khó tính (Nhật Bản, Mỹ...) là tín hiệu lạc quan cho thời gian tới.

Phân tích về những kết quả trong xuất khẩu nông sản Việt Nam trong năm nay, Phó Giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam Đào Thế Anh cho rằng, năm 2022 trong bối cảnh gặp nhiều khó khăn, thách thức song ngành Nông nghiệp đạt nhiều thành tích ngoạn mục. Đó là kết quả của quá trình tích lũy nhiều năm từ sự bền vững của ngành Nông nghiệp. Ngành Nông nghiệp luôn xác định luôn gặp nhiều rủi ro do thiên tai, biến đổi khí hậu, dịch bệnh... Năm 2022, may mắn vì các loại dịch bệnh lớn không bùng phát, về mặt thời tiết cũng tương đối thuận lợi để phát triển nông, lâm, thủy sản.

“Trước đây, chúng ta phụ thuộc nhiều vào thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, trong năm 2022, Trung Quốc thực hiện chính sách Zero Covid, chuyển hướng sang sản phẩm an toàn và kiểm soát chất lượng nông sản chặt chẽ hơn. Đây vừa là khó khăn nhưng cũng là động lực cho các doanh nghiệp Việt Nam chuyển đổi mạnh mẽ phương thức sản xuất. Đặc biệt, ngành rau quả đã mở cửa loạt mã xuất khẩu vào Trung Quốc. Đây được xem là thành tích rất lớn và là kết quả bước đầu trong chặng đường 10 năm tới thực hiện chuyển đổi sang nông nghiệp sinh thái, bền vững, minh bạch”, ông Đào Thế Anh nhấn mạnh.

Xúc tiến thương mại tại nhiều thị trường

Cục trưởng Cục Trồng trọt Nguyễn Như Cường cho biết, trong kế hoạch sản xuất 2023, Cục Trồng trọt đang phối hợp với các cơ quan chuyên môn để xây dựng cụ thể nhưng sẽ xoay xung quanh tiêu chí luôn bảo đảm an ninh lương thực quốc gia. Cụ thể là bảo đảm sản xuất 43 triệu tấn thóc, trên 1 triệu hec-ta rau, 1 triệu hec-ta quả cùng với phát triển cây công nghiệp.

Dựa trên phân tích những kết quả, hạn chế trong năm 2022, Cục Trồng trọt sẽ có những định hướng cụ thể đối với từng ngành hàng như gạo, rau củ quả… Từ những định hướng về sản xuất phục vụ nhu cầu trong nước, Cục sẽ phối hợp với các cục, vụ, viện của Bộ Bộ NN&PTNT xây dựng phương án xuất khẩu nông sản năm 2023.

Để thúc đẩy xuất khẩu nông sản, Trưởng phòng Hợp tác quốc tế và truyền thông (Cục Bảo vệ thực vật, Bộ NN&PTNT) Nguyễn Quang Hiếu chia sẻ, các doanh nghiệp cần chủ động xây dựng vùng nguyên liệu, thương hiệu cho các sản phẩm của mình. Ngoài ra, sự vào cuộc kịp thời của công tác xúc tiến thương mại cũng là một yếu tố “bẻ khóa thị trường tốt hơn” để nông sản Việt Nam thâm nhập thị trường lớn.

Là một trong những đơn vị có nhiều kinh nghiệm xuất khẩu nông sản sang các thị trường lớn, tiềm năng, bà Ngô Tường Vy - Tổng Giám đốc Công ty CP Tập đoàn xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu chia sẻ, năm 2023 là giai đoạn Công ty tăng tốc cho 2 sản phẩm là sầu riêng và bưởi xuất khẩu.

“Chúng tôi tiếp tục bám sát các cơ quan quản lý, đặc biệt là Cục Bảo vệ Thực vật để cập nhật thông tin liên quan đến các sản phẩm xuất khẩu, thông tin về hàng rào kỹ thuật, thị trường mới... Bên cạnh đó, Chánh Thu tiếp tục nâng cao liên kết cùng nông dân và các đơn vị khác để có vùng nguyên liệu tốt nhất phục vụ xuất khẩu. Công ty mong muốn Cục Bảo vệ Thực vật sớm thúc đẩy việc xuất khẩu bưởi sang thị trường Trung Quốc”, bà Thu nói.

Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam (Bộ NN&PTNT) Ngô Xuân Nam khẳng định: "Việt Nam tham gia 17 hiệp định tự do, nhiều hiệp định gắn với các thị trường lớn như Mỹ nên tầm xa cho thị trường nông sản sẽ đa dạng. Khi đa dạng hóa thị trường thì phải sản xuất theo thị trường, chúng ta buộc phải xây dựng các liên kết. Nếu sản xuất nhỏ lẻ sẽ khó đáp ứng, bắt buộc chúng ta phải liên kết".

Theo đó, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp các doanh nghiệp, địa phương xây dựng vùng sản xuất, chuỗi sản xuất quy mô lớn, chất lượng tốt. Bên cạnh đó, việc cung cấp thông tin về thị trường và việc liên kết các hiệp hội để giải quyết vấn đề chống bán phá giá, quyền lợi... cũng cần được đẩy mạnh.