Chùm bệnh nhân đột ngột tử vong tại Liberia do bệnh gì?

Theo thông tin ngày 7-5-2017 của Cơ quan đầu mối thực hiện Điều lệ Y tế quốc tế của Tổ chức Y tế thế giới, ngày 25-4-2017, Bộ Y tế Liberia đã thông báo về một chùm ca tử vong đột ngột không rõ nguyên nhân tại tỉnh Sinoe.

Sự kiện này bắt đầu ngày 23-4-2017 khi một trẻ 11 tuổi nhập viện với biểu hiện tiêu chảy, nôn và rối loạn tâm thần sau khi dự đám tang của một nhà lãnh đạo tôn giáo (22-4-2017). Trẻ tử vong một giờ sau khi nhập viện.

Đến ngày 4-5-2017, tại Liberia đã ghi nhận 12 tử vong trong số 28 trường hợp mắc (tỷ lệ tử vong là 43%). Trong đó, 26 trường hợp (gồm 10 trường hợp tử vong) được báo cáo từ tỉnh Sinoe đã tham dự đám tang. Hai trường hợp tử vong khác ở Thủ đô Monrovia thuộc tỉnh Montserrado.

Trường hợp đầu tiên ở Monrovia cũng tham dự tang lễ tại tỉnh Sinoe và có biểu hiện sốt, nhức đầu, nôn trong ngày 27-4-2017 và tử vong tại một bệnh viện ở Monrovia. Ngày 29-4-2017, bạn tình của anh ta - người không tham dự tang lễ, cũng mắc bệnh và qua đời cùng ngày.

Cho đến nay, 21 mẫu bệnh phẩm đã xét nghiệm là âm tính với vi rút Ebola và sốt Lassa. Các mẫu bệnh phẩm của từng trường hợp (mẫu máu, nước tiểu, trực tràng…) và môi trường, bao gồm cả mẫu thực phẩm đang được phân tích thêm.

Chính phủ đã yêu cầu WHO, US CDC và MSF hỗ trợ việc xét nghiệm độc tính ở nước ngoài. Các mẫu bệnh phẩm sẽ gửi đến các phòng thí nghiệm khác để xét nghiệm bổ sung.

Cộng đồng đang được cảnh báo để tham gia phòng, chống nhiễm khuẩn, các biện pháp chủ yếu là vệ sinh bàn tay, các khu vực xét nghiệm nước và chôn cất an toàn.

Đánh giá nguy cơ của WHO

Trong giai đoạn này, nguy cơ lây lan của dịch này là rất thấp. Sự kiện này tập trung ở nhóm người đã tham dự tang lễ. Thêm vào đó, số trường hợp mắc và tử vong được báo cáo từ ngày 25-4-2017 đã giảm đáng kể. Những phát hiện này đã cho thấy rõ nguồn lây nhiễm. Khả năng là do ô nhiễm thực phẩm/nước uống/nước. Chính quyền đang điều tra tích cực và xét nghiệm độc chất sẽ làm sáng tỏ giả thuyết này. Một nghiên cứu bệnh chứng để xác định khả năng phơi nhiễm liên quan đến sự kiện cũng đang được tiến hành.

Việc triển khai hiệu quả và đáp ứng kịp thời với sự kiện này là kết quả có được sau khi dịch Ebola bùng phát và lan rộng tại Liberia vào năm 2014.

WHO khuyến cáo nên theo dõi chặt chẽ các ca bệnh và những người đã tham dự đám tang cũng như tăng cường biện pháp vệ sinh và an toàn thực phẩm tại khu vực bị ảnh hưởng. Ngoài ra, WHO tiếp tục hỗ trợ điều tra dịch tễ và xét nghiệm để xác định tác nhân của chùm ca bệnh nhằm hướng dẫn các biện pháp kiểm soát.

WHO không khuyến cáo việc hạn chế về du lịch và thương mại đến Liberia trên cơ sở các thông tin có sẵn về sự kiện này.

Bộ Y tế Việt Nam tiếp tục phối hợp với WHO theo dõi chặt chẽ diễn biến sự kiện y tế công cộng này tại Liberia và kịp thời thông báo cho người dân.