Cất cánh ngoạn mục

Theo số liệu vừa được Nhật Bản đưa ra trong quý II-2010, Trung Quốc đã vượt qua Nhật Bản, trở thành cường quốc kinh tế thứ hai thế giới, chỉ sau Mỹ. Cú "tăng tốc" khá ngoạn mục cho thấy sự "cất cánh" mạnh mẽ của nền kinh tế Trung Quốc trong thập niên đầu thế kỷ XXI này.

Công bố mới nhất hôm 16-8 của Chính phủ Nhật Bản cho thấy, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Nhật Bản trong quý II-2010 chỉ đạt 1.286 tỷ USD, trong khi Trung Quốc cao hơn một chút với 1.335 tỷ USD. Quỹ Tiền tệ quốc tế dự báo, GDP của Trung Quốc sẽ đạt 5.400 tỷ USD vào cuối năm 2010 trong khi của Nhật Bản là 5.300 tỷ USD.

Nhìn vào bức tranh toàn cảnh của nền kinh tế Nhật Bản và Trung Quốc thời gian qua, có thể thấy rõ sự tương phản. Nhật Bản lâm vào tình trạng trì trệ trong gần một thập kỷ qua do dân số đang già đi, thâm hụt ngân sách tăng cao... Trung Quốc lại đang ở trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ. Mặc dù kinh tế Trung Quốc chỉ có quy mô bằng 1/3 so với nền kinh tế Mỹ nhưng lại trở thành thị trường lớn nhất của nhiều mặt hàng công nghiệp. Năm 2010, Trung Quốc có mức tăng trưởng dự báo là khoảng 10%. Đây là thập kỷ thứ ba liên tiếp, nước này có mức tăng trưởng hai con số.

Sự "cất cánh" của nền kinh tế Trung Quốc càng có cơ sở khi thặng dư thương mại tháng bảy bất ngờ tăng mạnh, lên 28,7 tỷ USD, mức cao nhất trong 18 tháng qua do xuất khẩu tăng cao ngoài dự đoán. Số liệu đáng ngạc nhiên trên cho thấy Trung Quốc hầu như không bị ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng nợ ở châu Âu và sự phục hồi yếu ớt của kinh tế Mỹ, do người tiêu dùng nước ngoài vẫn thích mua máy thu hình, áo phông và giày da... do Trung Quốc sản xuất. Tổng cục Hải quan Trung Quốc cũng đưa ra các số liệu cho thấy, nước này đang là nhà xuất khẩu lớn nhất thế giới, với tổng giá trị xuất khẩu lên tới 1,2 nghìn tỷ USD.

Mặc dù đã vươn lên vị trí thứ hai thế giới trong quý II-2010 nhưng nền kinh tế Trung Quốc vẫn đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn. Các nhà kinh tế cho rằng, kinh tế Trung Quốc phụ thuộc quá nhiều vào xuất khẩu và đầu tư nước ngoài nên Bắc Kinh cần phát triển thị trường nội địa mạnh mẽ hơn. Cùng với đó, thu nhập bình quân đầu người của Trung Quốc vẫn ở mức thấp, chỉ vào khoảng 3.600 USD trong khi thu nhập bình quân đầu người của Nhật Bản là 37.000 USD và của Mỹ là 42.240 USD. Tất cả mới chỉ là sự khởi đầu, bởi Trung Quốc vẫn là nước đang phát triển và còn nhiều thách thức lớn ở phía trước.