Bồi dưỡng cây bút qua các cuộc thi

Tầm quan trọng của các cuộc thi

Vừa qua, cuộc thi thơ trên tạp chí Văn nghệ Quân đội, cuộc thi truyện ngắn và ký tỉnh Bắc Ninh, cuộc thi sáng tác văn học nghệ thuật về đề tài “Hình tượng người chiến sĩ Cảnh vệ Công an nhân dân”, cuộc thi truyện ngắn tạp chí Văn nghệ Tuyên Quang... đã “gọi tên” rất nhiều cây bút trẻ. Nhiều tác giả trong vòng chục năm qua đã tham gia cả chục cuộc thi sáng tác văn học và được ghi nhận, đánh giá cao như Vũ Thị Huyền Trang, Lê Quang Trạng, Phan Đức Lộc, Tống Phước Bảo, Lữ Mai, Phùng Thị Hương Ly, Nam Thiên Phú...

Tác giả Ngô Bá Hòa chia sẻ: “Trong bối cảnh văn học đang “thượng vàng hạ cám”, các cuộc thi văn học có tầm quan trọng giúp thanh lọc ra những gì tinh túy nhất. Các cuộc thi vừa giúp các cây bút có năng lực được truyền thông và công chúng đón nhận, giúp họ tìm được chỗ đứng trong đời sống văn học, đồng thời giúp những người ảo tưởng về khả năng của mình tự biết bản thân đang ở đâu để có những cái nhìn khắt khe hơn với chính mình và nghiêm túc hơn với nghề viết. Các cuộc thi cũng cho thấy rằng, đời sống văn học luôn chuyển động và luôn thu hút các tác giả cũng như độc giả quan tâm”.

Đồng quan điểm ấy, nhà văn Tống Phước Bảo, người vừa được kết nạp hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, cho biết: “Các cuộc thi văn học chính là môi trường để những người sáng tác công bố tác phẩm mới và giải thưởng cũng giúp họ ít nhiều trong việc định danh. Đặc biệt, xã hội hiện nay với sự phát triển của truyền thông đa phương tiện thì các mảng giải trí hầu như chiếm trọn sự quan tâm chú ý của công chúng. Văn hóa đọc đã không còn chiếm ưu thế như xưa, nên các cuộc thi là đốm lửa nhỏ thắp sáng niềm vui với người viết lách”.

Văn học gắn liền với đời sống. Trước mỗi một vấn đề trong xã hội, văn học luôn biểu thị vai trò của mình bằng việc đặt vấn đề đó lên bàn cân để thảo luận. Lê Ngọc, tác giả vừa đạt giải Nhất cuộc thi truyện ngắn tạp chí Văn nghệ Tuyên Quang bày tỏ: “Các cuộc thi văn học là một cách để chúng ta lên tiếng bày tỏ thái độ của mình với xã hội, nhiều người cùng lên tiếng sẽ góp phần thay đổi được vấn đề. Vậy nên, nếu nói tầm quan trọng của cuộc thi văn học trong bối cảnh hiện nay thì nó cũng giống như việc Archimedes nói rằng: “Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng quả đất lên”, còn ở đây là hãy cho tôi một cơ hội, tôi sẽ nói thay lời các bạn...”.

Tạo động lực cho người viết trẻ

Nhìn vào cuộc thi Văn học tuổi 20, nơi đã làm nên tên tuổi cho Hiền Trang, Phạm Thu Hà, Nhật Phi và nhiều nhà văn trước đó, có thể thấy cuộc thi cũng giống một lớp sát hạch, chọn lọc người tài, chỉ rõ những người còn chưa hoàn thiện, giúp chúng ta xác định rõ mình đang ở đâu, từ đó chọn cách bồi dưỡng tốt nhất. Nghiệp văn chương là một chặng đường dài hơi, chỉ có kiên trì học hỏi, gọt giũa mỗi ngày thì mới thành công.

Rất nhiều bạn viết trẻ khẳng định, qua mỗi cuộc thi họ đã trưởng thành hơn. Có những cây bút mới toanh, văn đàn chưa bao giờ biết tên, như trường hợp Vĩ Hạ, mới 18 tuổi đã nhận giải thưởng Tác giả trẻ năm 2022 của Hội Nhà văn Việt Nam. Những tác giả trẻ đoạt giải thường có những tố chất đặc biệt, là những người có khả năng sáng tạo và những ý tưởng hay. “Tuy nhiên, các tác giả trẻ thường thiếu một vài yếu tố nào đó nên rất cần được bồi dưỡng, chăm sóc, nhận được sự chỉ bảo của thế hệ trước để họ tiến bộ và trưởng thành hơn” - một tác giả trẻ nêu ý kiến.

Là giám khảo của nhiều cuộc thi văn học, nhà văn Sương Nguyệt Minh khẳng định: Thay vì in báo, tạp chí, in sách để bạn đọc thẩm định, việc tham dự cuộc thi tạo cơ hội để tác giả trẻ được những giám khảo là các nhà văn, nhà thơ, nhà lý luận phê bình văn học đọc, họ không chỉ là người cầm cân nẩy mực mà còn là những bạn đọc tinh hoa định giá tác phẩm.