Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh: Hỗ trợ thành lập doanh nghiệp mới

- Ông có thể cho biết tình hình đăng ký thành lập doanh nghiệp trong quý I-2020 từ ảnh hưởng của dịch Covid-19?

- Với những diễn biến phức tạp của dịch Covid-19 cùng với tác động cộng hưởng từ những yếu tố khác, số doanh nghiệp thành lập mới trong quý I-2020 có xu hướng chững lại. Cụ thể, cả nước có 29.711 doanh nghiệp thành lập mới, với tổng vốn hơn 351 nghìn tỷ đồng; tăng 4,4% về số doanh nghiệp và giảm 6,4% về vốn so với cùng kỳ năm 2019. Đây là mức tăng số doanh nghiệp thành lập mới thấp nhất của quý I giai đoạn năm 2015-2019 (mức tăng trung bình những năm trước là 10,9%). Điều này cho thấy những ảnh hưởng đang ngày một rõ rệt của dịch Covid-19 đến tình hình đăng ký doanh nghiệp trong nước.

Đáng lưu ý là trong 2 tháng đầu năm 2020, số doanh nghiệp thành lập mới tăng 9,1%; số vốn đăng ký tăng 47,1% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, sự bùng phát của dịch Covid-19 trong tháng 3 đã gây ảnh hưởng rất lớn. Số doanh nghiệp thành lập mới là 12.272 đơn vị, với số vốn đăng ký 131 nghìn tỷ đồng, giảm 1,6% về số doanh nghiệp và chỉ tăng 2,5% về số vốn so với cùng kỳ năm 2019, dẫn đến sự sụt giảm kết quả chung của quý I.

- Ông có thể phân tích rõ hơn về tình hình tạm ngừng hoạt động của doanh nghiệp trong quý I-2020 cũng như những ngành nghề nào bị ảnh hưởng nhiều nhất?

- Tình hình doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và diễn biến liên quan quý I-2020 thể hiện rõ xu hướng nghe ngóng, chờ đợi, xem xét tình hình dịch bệnh của doanh nghiệp. Biểu hiện rõ nhất là sự gia tăng số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn và giảm về số doanh nghiệp giải thể, chờ giải thể. Một số ngành có số lượng doanh nghiệp thành lập mới giảm so với cùng kỳ năm 2019 là nghệ thuật, vui chơi và giải trí (giảm 22,5%); tiếp đến là hoạt động dịch vụ (giảm 12,2%) và kinh doanh bất động sản (giảm 11,9%)... Đây là những ngành đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19. 

Số lượng doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn tăng 26% so với cùng kỳ năm 2019 với 18.596 doanh nghiệp. Đây là mức tăng cao nhất trong quý I giai đoạn 2015-2020. Đáng lưu ý là so với cùng kỳ năm 2019, số lượng doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng mạnh ở 15/17 lĩnh vực, như: Bán buôn; bán lẻ; sửa chữa ô tô, xe máy; công nghiệp chế biến, chế tạo; dịch vụ lưu trú và ăn uống; du lịch...

Về giải thể, số doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể trong quý I-2020 là 4.115 đơn vị, giảm 0,02% so với cùng kỳ năm 2019. Có 11/17 ngành kinh doanh chính có số lượng doanh nghiệp giải thể tăng. Trong đó, giải thể tăng cao nhất là kinh doanh bất động sản, giáo dục và đào tạo với tỷ lệ tăng lần lượt là 69% và 43,9% so với cùng kỳ năm 2019.

- Chắc chắn tình hình thành lập doanh nghiệp trong tháng 4 còn chịu tác động lớn hơn từ dịch Covid-19?

- Đúng vậy, bởi đây cũng là thời gian thực hiện cách ly xã hội (từ ngày 1 đến 22-4). Trong tháng 4 có 7.885 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, với tổng vốn 93.854 tỷ đồng và đây là kết quả thấp nhất tính từ đầu năm đến nay. Ngoài ra, có 7.267 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Song, có một diễn biến tích cực là, trong tháng 4 đã có hơn 3.800 doanh nghiệp quay lại hoạt động, tăng 40,4% so với số doanh nghiệp trở lại hoạt động cùng kỳ năm 2019. Tôi cho rằng, nếu tình hình dịch bệnh được kiểm soát tốt, cùng với việc nắm bắt cơ hội mới, bên cạnh sự hỗ trợ của Chính phủ, tình hình thành lập doanh nghiệp sẽ sớm cải thiện.

- Cục Quản lý đăng ký kinh doanh có kiến nghị giải pháp gì để việc thành lập doanh nghiệp diễn ra thuận lợi?

- Bước vào giai đoạn mới trong phòng, chống dịch Covid-19, dự báo các lĩnh vực như du lịch, dịch vụ lưu trú, vui chơi giải trí... sẽ khó thu hút được doanh nghiệp mới. Trong khi doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực cũng đứng trước nguy cơ ngừng hoạt động. Tuy nhiên, đây cũng là dịp để các doanh nghiệp tự làm mới mình, tìm ra những hướng đi mới phù hợp với nhu cầu thị trường để tồn tại và phát triển mạnh mẽ hơn, bởi rủi ro luôn song hành cùng cơ hội.

Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong đăng ký doanh nghiệp, Cục Quản lý đăng ký kinh doanh đã thực hiện một số giải pháp nhằm cải thiện môi trường kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính. Cùng với đó, chúng tôi phổ biến để người dân, doanh nghiệp tăng cường sử dụng các dịch vụ công trực tuyến trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp nhằm cắt giảm thời gian, chi phí, đồng thời tránh sự lây lan của dịch bệnh; tăng cường các hình thức hỗ trợ, hướng dẫn qua điện thoại, email... Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp cũng đã được nâng cấp để các cán bộ, công chức, viên chức tăng cường xử lý hồ sơ đăng ký doanh nghiệp trực tuyến, bảo đảm thực hiện giãn cách xã hội, đồng thời bảo đảm công tác đăng ký doanh nghiệp trên toàn quốc không bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.

Bên cạnh đó, chúng tôi tham gia xây dựng dự thảo nghị định sửa đổi các quy định có liên quan đến khởi sự kinh doanh để thực hiện liên thông, cắt giảm các thủ tục không cần thiết trong thành lập doanh nghiệp. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với các bộ, ngành hoàn thiện dự thảo nghị định và sẽ sớm trình Chính phủ ban hành ngay trong quý II-2020.

- Trân trọng cảm ơn ông!