Thị trường viễn thông năm 2013: Cạnh tranh còn thiếu lành mạnh

Không bàn tới việc có hay không sự chính xác của những thông tin từ dư luận, nhưng có thể dễ dàng nhận thấy công tác truyền thông cho việc tăng cước dịch vụ 3G chưa tốt, mà lỗi thuộc về cơ quan quản lý nhà nước cùng các nhà cung cấp dịch vụ di động. Lẽ ra, trước khi tăng cước (thời điểm ngày 16-10), đông đảo khách hàng phải nắm được thông tin về việc tăng cước, giá thành dịch vụ so sánh với giá khu vực và thế giới cũng như mức độ tác động…

Song đáng tiếc là chỉ sau khi Chính phủ yêu cầu Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công thương vào cuộc, sau đó Bộ Thông tin và Truyền thông (TT-TT) tổ chức họp báo (tháng 11-2013) thì những thông tin này mới được rõ ràng. Mới đây nhất, công văn số 10696 của Văn phòng Chính phủ ngày 18-12-2013 đã truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải yêu cầu Bộ TT-TT cần rút kinh nghiệm trong chỉ đạo điều hành về giá cước dịch vụ viễn thông, tăng cường truyền thông làm cho người dân, xã hội hiểu về chính sách giá, tính công khai, minh bạch của việc điều chỉnh giá.

Từ cuối năm 2012 đến đầu năm 2013, giữa các nhà cung cấp dịch vụ internet có hạ tầng (gọi tắt là các ISP) CMC, FPT Telecom, VDC, Viettel đã xảy ra mâu thuẫn về kết nối khi lưu lượng vượt thỏa thuận ngang bằng đã ký trước đó. Do vậy, khi chưa đạt được thỏa thuận mới, các nhà cung cấp đã dùng biện pháp kỹ thuật để chặn truy cập của nhau mà điển hình trong cuộc tranh chấp này là Viettel đã chặn truy cập của khách hàng dùng 3G vào đọc báo điện tử đặt máy chủ tại VDC hồi tháng 3-2013. Kết quả là rất nhiều khách hàng của các nhà mạng kể trên bị ảnh hưởng. Chỉ sau khi dư luận phản ánh, cơ quan quản lý nhà nước vào cuộc, việc kết nối mới trở lại bình thường.

Trường hợp khác không thể không nhắc đến, liên quan đến kết nối, đó là FPT Telecom đã gửi thông báo đến Bộ TT-TT và một số cơ quan truyền thông "kêu cứu" vì bị kẻ xấu cắt cáp viễn thông ở nhiều nơi. Từ những câu chuyện này cho thấy, lực lượng chức năng ngành TT-TT cần tăng cường kiểm tra, xử lý để tránh tình trạng cạnh tranh thiếu lành mạnh làm ảnh hưởng đến khách hàng.

Câu chuyện về sự phát triển của dịch vụ OTT (nhắn tin, gọi điện miễn phí qua mạng di động đã "nóng" trong năm 2013 khi mà OTT là "tội đồ" cướp đi doanh thu không nhỏ của ba "đại gia" Viettel, MobiFone, Vinaphone (ước tính Viettel, VNPT thất thu hơn 1.000 tỷ đồng/năm vì OTT). Song OTT là xu hướng công nghệ tiên tiến không thể chối bỏ và vì vậy buộc các nhà mạng phải tính tới chuyện hợp tác với nhà cung cấp dịch vụ nội dung để triển khai dịch vụ hiệu quả tới khách hàng, đồng thời có thể tăng doanh thu. Nói là như vậy, nhưng việc triển khai lại không dễ, vì cho đến nay vẫn chưa có thỏa thuận nào được công bố. Để việc hợp tác này thành công phải cần tới vai trò của cơ quan quản lý nhà nước là Bộ TT-TT trong việc xây dựng những quy định khung bảo đảm cho việc hợp tác lành mạnh. Năm 2014, thị trường di động có thể sẽ chứng kiến những sự hợp tác giữa hai nhà mạng và cung cấp dịch vụ nội dung để đem lại những gói cước dữ liệu tốt hơn cho khách hàng.