Tạo chuyển biến cơ bản về xây dựng xã hội học tập

Đây là căn cứ quan trọng để cả nước tiếp tục đẩy mạnh mạng lưới cơ sở giáo dục thường xuyên, tạo chuyển biến cơ bản về xây dựng xã hội học tập, đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của nhân dân. Chủ trương này được thống nhất tại hội nghị trực tuyến tổng kết 8 năm thực hiện Đề án do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức ngày 18-6.

Hà Nội hoàn thành cả 4 mục tiêu Đề án 

Theo báo cáo của Bộ Giáo dục và Đào tạo, 8 năm qua, mạng lưới cơ sở giáo dục thường xuyên ngày càng phát triển mạnh, hỗ trợ tích cực cho việc nâng cao trình độ cho mọi tầng lớp nhân dân. Cả nước hiện có 17.459 cơ sở giáo dục thường xuyên và ngày càng tăng, thu hút 8,4 triệu học viên tham gia học tập. Đề án đã đóng góp quan trọng vào kết quả phổ cập giáo dục và xóa mù chữ. 

Cả nước đã hoàn thành hai trong bốn mục tiêu của Đề án. Thứ nhất, tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi từ 15 đến 60 đạt 97,85%, trong đó số người biết chữ trong độ tuổi từ 15-35 chiếm 99,3%, cao hơn 0,3% so với mục tiêu của Đề án; có 34/63 tỉnh, thành phố đã đạt mục tiêu này. Thứ hai, số học sinh, sinh viên được học kỹ năng sống thông qua các môn học tại các cơ sở giáo dục đạt 64,6%, cao hơn 14,6% so với mục tiêu; cả nước có 51/63 tỉnh, thành phố đạt mục tiêu này. 

Thành phố Hà Nội đã ghi dấu ấn với việc hoàn thành cả bốn mục tiêu cơ bản của Đề án, trong đó có nhiều chỉ tiêu cao hơn tỷ lệ chung của cả nước. Cụ thể là: Tỷ lệ người biết chữ trong độ tuổi từ 15-60 đạt 99,97% (cả nước đạt 97,85%); số cán bộ, công chức tham gia các chương trình học tập nâng cao trình độ ứng dụng công nghệ thông tin đạt 100% (cả nước đạt 93,89%); số cán bộ, công chức có trình độ ngoại ngữ bậc 2 đạt 50% (cả nước đạt 43,53%); số cán bộ, công chức được đào tạo đáp ứng tiêu chuẩn quy định đạt 100% (cả nước đạt 94,22%)… 

Kết quả nổi bật của Hà Nội trong thời gian qua là những nỗ lực trong việc nâng cao trình độ, kỹ năng cho người lao động, góp phần nâng cao năng suất lao động, đẩy mạnh phát triển kinh tế.

Theo thống kê của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, từ năm 2012 đến năm 2020, số lao động nông thôn tham gia học tập cập nhật kiến thức, kỹ năng, chuyển giao hoa học kỹ thuật công nghệ sản xuất đạt 87% (cả nước đạt 69,78%); số công nhân lao động tại các khu chế xuất, khu công nghiệp có trình độ học vấn trung học phổ thông hoặc tương đương đạt 98% (cả nước đạt 66,97%)… 

Mọi người dân được bình đẳng tiếp cận giáo dục

Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Hữu Độ nhấn mạnh, giai đoạn 2021-2030, Bộ Giáo dục và Đào tạo đặt mục tiêu tạo chuyển biến cơ bản trong xây dựng xã hội học tập theo hướng hình thành hệ thống giáo dục mở, linh hoạt và liên thông; bảo đảm đến năm 2030 mọi người dân đều có cơ hội bình đẳng tiếp cận giáo dục suốt đời, góp phần thực hiện thành công khâu đột phá chiến lược về phát triển nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao. 

Cũng tại hội nghị, các đơn vị, địa phương đã báo cáo, làm rõ hơn những kết quả của Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020”, đồng thời đóng góp các giải pháp, nội dung cần quan tâm hơn trong giai đoạn 2021-2030.

Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Tất Dong, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Khuyến học Việt Nam đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo quan tâm xây dựng hệ thống giáo dục mở, phù hợp với chương trình chuyển đổi số quốc gia; đẩy mạnh mô hình gắn kết giữa mạng lưới giáo dục thường xuyên với các trường đại học và doanh nghiệp; tập trung xây dựng mô hình công dân học tập… 

Đại diện lãnh đạo Bộ Lao đông - Thương binh và Xã hội cho rằng cần chú trọng hơn nữa công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao đồng thời với việc đào tạo lại, nâng cao kỹ năng thích ứng cho lực lượng lao động; thu hút doanh nghiệp tham gia vào công tác đào tạo nghề…

Đại diện Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh, việc đẩy mạnh xây dựng mô hình học tập suốt đời thông qua không gian mạng; xây dựng tủ sách cộng đồng ở địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa; nâng cao hiệu quả hoạt động của các thể chế văn hóa tại địa phương nhằm phát triển môi trường thân thiện, tạo điều kiện cho người dân học tập thường xuyên, suốt đời… 

Ghi nhận những nỗ lực trong quá trình triển khai Đề án, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tặng Giấy khen cho 75 tập thể, 103 cá nhân. 

Phát biểu kết luận, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, xây dựng xã hội học tập là công việc của cả hệ thống chính trị từ trung ương tới địa phương, trong đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo có vai trò nòng cốt. Những kết quả cụ thể về xây dựng xã hội học tập 8 năm qua tại các địa phương cho thấy chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước đã đi vào thực tiễn. 

Về nhiệm vụ thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, cần chú trọng trang bị cho mỗi người dân có kỹ năng học tập - kỹ năng nền tảng để giải quyết mọi vấn đề, góp phần xây dựng nguồn nhân lực có chất lượng; phát triển xã hội hiếu học - một xã hội biết tạo ra các nhu cầu học tập và có đầy đủ khả năng để thỏa mãn nhu cầu đó. 

Để tạo chuyển biến cơ bản trong xây dựng xã hội học tập, theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, cần xác định rõ vai trò của các thành tố liên quan đến việc xây dựng xã hội học tập, trong đó, thành tố quan trọng nhất là người dân. Mỗi người dân phải tự nhận thức được nhu cầu học tập; các cơ sở giáo dục phải đóng vai trò then chốt; ngoài ra còn cần sự đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp, mạng lưới các cơ sở giáo dục thường xuyên…

Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ đẩy mạnh việc xây dựng nguồn tài nguyên số; nâng cao tuyên truyền, nhận thức của người dân về xây dựng xã hội học tập…