(HNMO) – Theo Ban chỉ đạo Chương trình hành động hưởng ứng cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” của Bộ Công thương: Một xu hướng đáng mừng hiện nay là người tiêu dùng Việt Nam nói chung ngày càng đánh giá cao hàng Việt Nam.
Hàng Việt Nam đã “phủ sóng” từ thành thị đến nông thôn
Theo đó, đã có 71% người tiêu dùng tin tưởng vào hàng Việt Nam chất lượng cao. Trong hệ thống siêu thị của một số doanh nghiệp trong nước, hàng hoá sản xuất trong nước vẫn chiếm tỷ trọng lớn từ 80 - 90% là hàng sản xuất trong nước. Tại hệ thống các điểm bình ổn thị trường (trên 9.000 điểm) có tới gần 90% là hàng sản xuất trong nước.
Theo khảo sát gần đây của Công đoàn ngành Công thương, kể từ khi phát động cuộc vận động động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” (gọi chung là cuộc vận động), tỉ lệ nội địa hóa các sản phẩm đầu vào, nguyên liệu cũng như thiết bị máy móc của các doanh nghiệp tăng bình quân 25%.
Đến thời điểm hiện tại, Bộ Công thương đã ban hành danh mục sản phẩm, máy móc, thiết bị, vật tư, nguyên liệu trong nước đã sản xuất được gồm 208 sản phẩm, nhóm sản phẩm và danh sách 1.893 doanh nghiệp trong cả nước đang sản xuất được các sản phẩm trong danh mục này. Nhiều đơn vị đã đưa nội dung sử dụng hàng hóa trong nước sản xuất được vào công tác xây dựng kế hoạch hàng năm để sử dụng các sản phẩm trong nội bộ của tập đoàn, tổng công ty, doanh nghiệp và sản phẩm của các doanh nghiệp khác trong nước.
Bên cạnh đó, tại các vùng nông thôn, người dân đã bắt đầu quen dùng và ưa chuộng hàng sản xuất trong nước. Tại các địa phương, các Sở Công thương trong 4 năm qua đã tổ chức được gần 1.700 đợt bán hàng về nông thôn với hơn 13.000 lượt doanh nghiệp tham gia với hơn 24.000 gian hàng, thu hút gần 3 triệu lượt người dân địa phương tới tham quan mua sắm và doanh thu mang lại là hơn 1,78 nghìn tỉ đồng. Đặc biệt, tại các tỉnh biên giới, các đợt bán hàng Việt không chỉ thu hút được người dân trên địa bàn tới tham quan mua sắm mà còn thu hút được đông đảo dân cư của các nước láng giềng như Lào, Campuchia…
Đáng chú ý, chương trình bình ổn thị trường đã được hầu hết các địa phương trên cả nước triển khai trong những năm gần đây đã góp phần phát triển hệ thống phân phối, giúp người dân tiếp cận được hàng Việt chất lượng bảo đảm, giá hợp lý; đặc biệt chú trọng cho các đối tượng có thu nhập thấp tại các khu công nghiệp và khu vực nông thôn. Chương trình bình ổn thị trường cũng là một trong chuỗi những hoạt động hưởng ứng cuộc vận động, bởi lẽ đối tượng mặt hàng bình ổn tập trung vào các hàng hóa sản xuất trong nước, thông qua các điểm bán hàng bình ổn và các chuyến đưa hàng Việt về nông thôn, các khu công nghiệp, khu chế xuất…; từ đó, người dân tiếp cận được nguồn hàng chất lượng bảo đảm, giá cả phải chăng; qua đó góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, đồng thời định hướng, khuyến khích thói quen tiêu dùng hàng Việt. Đến nay, số lượng điểm bán hàng bình ổn của cả nước đã tới trên 9.000 điểm bán.
Theo Bộ Công thương, kết quả từ cuộc vận động đã giúp cả nước hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu kinh tế như: Tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và dịch vụ trong năm 2013 ước đạt 2.617.963 tỷ đồng, tăng 12,6% so với năm 2012 (tính từ năm 2009 đến nay, hàng năm đều có mức tăng trưởng trên 10% so với năm kế trước); Chỉ số giá tiêu dùng (CPI cả nước) năm 2013 chỉ tăng 6,04% so tháng 12 năm 2012 và đây là năm có CPI tăng thấp nhất trong 10 năm trở lại đây. Đồng thời, cuộc vận động cũng góp phần giảm tỉ lệ nhập siêu: trong năm 2012 và năm 2013 cán cân thương mại đã liên tục đạt trạng thái xuất siêu (năm 2012 xuất siêu 287 triệu USD, năm 2013 xuất siêu 862 triệu USD).
Hoạt động tuyên truyền, sản xuất, phân phối hàng trong nước còn nhiều bất cập
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình thực hiện cuộc vận động vẫn còn một số khó khăn. Đó là, Việt Nam đã hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thế giới nên các sản phẩm được sản xuất trong nước phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt của các sản phẩm nhập khẩu. Theo đó, việc xây dựng và phát triển mở rộng hệ thống phân phối đòi hỏi phải có chiến lược bài bản và vốn đầu tư khá lớn, điều này gây trở ngại cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam trong việc xúc tiến mở rộng thị trường.
Quá trình truyền thông cho cuộc vận động trên các phương tiện thông tin chưa có sự đồng nhịp để tạo thành một chiến dịch truyền thông hiệu quả vì vậy chưa thực sự tác động mạnh vào tâm lý, hành vi người tiêu dùng; vẫn còn một bộ phận người dân sính hàng ngoại, hàng hiệu nhập khẩu.
Nhìn chung tại các tỉnh, thành phố trọng điểm, các Sở Công thương đã chủ động xây dựng chương trình hành động có gắn kết với các địa phương khác, tuy nhiên tại một số địa phương hoạt động triển khai vẫn còn mang tính riêng lẻ, độc lập, chưa gắn kết cho nên chưa phát huy hết sức mạnh của các địa phương lân cận.
Mặt khác, hoạt động tổ chức hội chợ, triển lãm trên địa bàn các tỉnh còn thể hiện nhiều hạn chế, chưa thu hút được các doanh nghiệp có thương hiệu mạnh tham gia, chưa kết nối được giữa sản xuất, phân phối và tiêu dùng. Các chương trình đưa hàng Việt về nông thôn vẫn còn thiếu tính bền vững, chưa tạo lập được kênh phân phối vững chắc tại địa bàn này.
Nhiều doanh nghiệp còn thiếu kinh nghiệm, kỹ năng bán hàng, đặc biệt là kỹ năng chăm sóc khách hàng, kinh nghiệm thực hiện xúc tiến thương mại nên hiệu quả trong hoạt động xúc tiến thương mại chưa cao. Năng lực của một số doanh nghiệp nội địa còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được nhu cầu tiêu dùng trong nước cả về số lượng, chất lượng, chủng loại và giá cả, chưa cạnh tranh được với hàng ngoại nhập.
Hơn nữa, nguồn ngân sách nhà nước cho hoạt động xúc tiến thương mại còn nhiều hạn chế, không ổn định trong khi nhu cầu của cộng đồng doanh nghiệp ngày càng lớn, số lượng doanh nghiệp ngày càng nhiều. Hiện vẫn còn một số doanh nghiệp lợi dụng khuyến mại để thực hiện hành vi gian lận thương mại, tiêu thụ các mặt hàng tồn, hàng cũ, hàng nhái, sắp hết hạn sử dụng làm ảnh hưởng đến lợi ích, lòng tin của người tiêu dùng, từ đó làm giảm đi ý nghĩa thiết thực của cuộc vận động…
Để khắc phục những vấn đề trên, Bộ Công thương kiến nghị, trong thời gian tới, Ban Chỉ đạo Trung ương cuộc vận động cần tiếp tục chỉ đạo các đơn vị liên quan, các địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng về chủ trương của cuộc vận động. Ban Chỉ đạo Trung ương cuộc vận động tiếp tục đề xuất với Chính phủ cần tăng cường đầu tư, bố trí nguồn lực, kinh phí để triển khai các nhiệm vụ và giải pháp thực hiện cuộc vận động; Đồng thời có ý kiến ủng hộ Đề án Phát triển thị trường trong nước gắn với cuộc vận động do Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với Ban Thường trực Trung ương cuộc vận động, các Bộ, ngành, doanh nghiệp liên quan xây dựng và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ sớm phê duyệt đề án.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.