Mối đe dọa lớn hơn khủng bố IS

à nước Hồi giáo tự xưng (IS) bị tiêu diệt, thế giới vẫn đối mặt với những mối đe dọa, thậm chí lớn hơn nhiều. Đó là hàng chục nghìn chiến binh thánh chiến phân tán ở khắp nơi trên thế giới.

Cơ quan tình báo Mỹ ước tính, có khoảng 30.000 người đã tham gia vào các chi nhánh của IS tại 100 quốc gia, tạo nên số lượng khổng lồ chiến binh tham gia vào các tổ chức Hồi giáo cực đoan trong vài thập kỷ trở lại đây.

Chỉ tính riêng tại Afghanistan trong giai đoạn 1996-2001, khoảng 10.000-20.000 người đã được huấn luyện thánh chiến, và nhiều phần tử trong số đó đặt dưới sự chỉ huy của trùm khủng bố Osama Bin Laden.

Sau khi chế độ Taliban sụp đổ, nhiều người trong số này đã phân tán khắp thế giới, mang theo tư tưởng thánh chiến cùng những “kiến thức” được huấn luyện.

Các chuyên gia cảnh báo, các cựu chiến binh thánh chiến là mối đe dọa chính trong dài hạn mà các thể chế phương Tây vẫn đang lúng túng đối phó.

“Chỉ 250 chiến binh thánh chiến tới Pháp trong thời gian gần đây cũng là một vấn đề rất phức tạp”, một quan chức chống khủng bố của Pháp lo ngại.

Theo vị quan chức giấu tên này, nhiều phần tử thánh chiến đã bị tống giam thời hạn dài hoặc bị giám sát chặt chẽ, thế nhưng một số khác chỉ bị tù từ 5 tới 7 năm.

“Điều đó có nghĩa là chỉ 4,5 năm sau, những kẻ này sẽ bắt đầu rời khỏi nhà tù. Và mối đe dọa sẽ quay trở lại. Điều đó có nghĩa là ngay từ bây giờ, chúng ta cần phải có sự chuẩn bị cho việc trở lại cộng đồng của những đối tượng này”.

Bất chấp những nỗ lực ngoại giao gần đây tại Iraq, cùng những đợt không kích ồ ạt vào Syria, IS nhiều năm qua đã chuẩn bị cho một cuộc nổi dậy toàn cầu bằng cách tuyển mộ nhiều người ở nhiều khu vực khác nhau. Việc phân tán hay chia rẽ nhóm này thậm chí còn mang lại tác dụng phụ khủng khiếp hơn nhiều.

“Khi những chiến binh thiện chiến nhất, dai dẳng nhất còn tồn tại sau những cuộc chiến, chúng sẽ tạo ra một thứ còn tồi tệ hơn IS. Đừng quên, chúng ta đã từng tưởng tiêu diệt được Al Qaeda bằng cách tiêu diệt Bin Laden, nhưng sự chia rẽ của Al Qaeda đã kéo theo hệ quả tồi tệ hơn nhiều”, ông Mathieu Guidere, nhà phân tích tại Đại học Toulouse cảnh báo.

Ông Guidere lý giải: “Các phần tử thánh chiến biết rất rõ cách thức thích nghi với những điều kiện mới. Chúng sẽ tạo ra những cơ cấu mới, và những động thái mới để thích nghi với môi trường, và trở nên khó đối phó hơn bao giờ hết”.

Vụ khủng bố đẫm máu ở Paris ngày 13/11 vừa qua đã cho thấy, các cơ quan an ninh châu Âu chưa thể thu thập và phân tích đầy đủ dữ liệu về những phần tử thánh chiến tới từ Trung Đông. Bên cạnh đó, châu Âu còn cần phải đề phòng những cựu binh thánh chiến từ Bosnia, Afghanistan và Iraq.

Jean-Pierre Filiu, chuyên gia nghiên cứu tư tưởng Hồi giáo cực đoan tại Đại học Sciences Po ở Paris nhận định: “Kể cả khi IS bị tiêu diệt, cả thế giới vẫn sẽ phải trả giá cho những năm tháng tư tưởng thánh chiến trỗi dậy ở ngưỡng cửa châu Âu. Rõ ràng, các quốc gia châu Âu, với ít nhất 5.000 phần tử thánh chiến có liên kết với IS, sẽ chịu tác động nặng nề nhất”.