Lộ trình hợp tác Trung Quốc - Trung Á trong kỷ nguyên mới

Hội nghị diễn ra trong 2 ngày 18 và 19-5 tại thành phố cổ Tây An, tỉnh Thiểm Tây, miền Tây Trung Quốc, điểm cuối phía Đông của “Con đường Tơ lụa”, từng kết nối Trung Quốc với châu Âu thông qua Trung Á.

Đây là lần đầu tiên hội nghị này diễn ra trực tiếp kể từ khi Trung Quốc thiết lập quan hệ với các nước Trung Á (gồm Kazakhstan, Kyrgyzstan, Tajikistan, Turkmenistan và Uzbekistan) cách đây 31 năm. Bắc Kinh khẳng định, hội nghị thượng đỉnh hôm nay mang “ý nghĩa rất quan trọng”.

Trong bài phát biểu tại hội nghị thượng đỉnh, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã đưa ra một đề xuất gồm 8 điểm, từ mở rộng quan hệ kinh tế đến tăng cường trao đổi văn hóa và bảo vệ hòa bình khu vực.

Trung Quốc sẵn sàng coi hội nghị thượng đỉnh là một cơ hội và hợp tác chặt chẽ với các nước Trung Á để đảm bảo hợp tác Trung Quốc - Trung Á được lên kế hoạch tốt, thực hiện hiệu quả và phát triển đều đặn.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc cho biết, để tăng cường hợp tác, Bắc Kinh đề xuất thiết lập các cơ chế gặp gỡ và đối thoại trong lĩnh vực công nghiệp và đầu tư, nông nghiệp, giao thông vận tải, quản lý khẩn cấp, giáo dục...

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nêu rõ nhiều biện pháp tạo thuận lợi thương mại sẽ được triển khai và các hiệp định đầu tư song phương sẽ được nâng cấp để đưa khối lượng thương mại lên một tầm cao mới. Để tăng cường kết nối, Trung Quốc sẽ thúc đẩy khối lượng vận chuyển hàng hóa xuyên biên giới, hỗ trợ xây dựng hành lang vận tải quốc tế xuyên biển Caspian, đẩy nhanh việc nâng cấp các cảng, phát triển các trung tâm vận chuyển hàng hóa Trung Quốc - châu Âu...

Về hợp tác năng lượng, Trung Quốc đề xuất xây dựng quan hệ đối tác phát triển năng lượng Trung Quốc - Trung Á, đẩy nhanh việc xây dựng đường ống dẫn khí đốt tự nhiên Trung Quốc - Trung Á, tăng cường thương mại dầu khí, phát triển hợp tác năng lượng trong chuỗi công nghiệp và tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng mới cũng như sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình.

Để tăng cường năng lực phát triển, Trung Quốc sẽ xây dựng kế hoạch hợp tác với các nước Trung Á trong việc giảm nghèo thông qua khoa học và công nghệ. Các doanh nghiệp do Trung Quốc tài trợ sẽ được khuyến khích tạo thêm việc làm tại địa phương. Trung Quốc sẽ cung cấp 26 tỷ nhân dân tệ (khoảng 3,72 tỷ USD) hỗ trợ tài chính cho các nước Trung Á.

Về trao đổi văn hóa, Trung Quốc sẽ mời các nước Trung Á tham gia chương trình "Con đường tơ lụa", xây dựng thêm các trung tâm y học cổ truyền và thúc đẩy khai trương các chuyến tàu đặc biệt phục vụ du lịch văn hóa.

Chủ tịch Trung Quốc cho rằng, làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác Trung Quốc - Trung Á là lựa chọn chiến lược của các nhà lãnh đạo thế hệ này, phù hợp với xu thế chung của thế giới và kỳ vọng của nhân dân.