Lỗ hổng đáng sợ nhất

Tuy nhiên, nếu gõ từ khóa “tai biến y khoa”, công cụ tìm kiếm Google cho hàng triệu kết quả liên quan. Còn các phương tiện thông tin đại chúng cũng rải rác đưa các vụ tai biến, từ “tử vong sau tiêm”, “tử vong khó hiểu trong khi phẫu thuật”, “mẹ con sản phụ tử vong sau sinh”... Trong đó, vụ tai biến y khoa nghiêm trọng nhất trong lịch sử ngành Y tế - cướp đi 8 sinh mạng bệnh nhân chạy thận tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hòa Bình mới đây thực sự đã trở thành nỗi ám ảnh.

Tai biến y khoa thường để lại hậu quả rất nghiêm trọng, không chỉ với người bệnh và gia đình mà cả với tâm lý các bác sĩ, y tá, điều dưỡng nói riêng và cơ sở điều trị nói chung. Về cơ bản, mọi quá trình điều trị, can thiệp đều có xác suất xảy ra tai biến, ở những mức độ khác nhau, do nhiều nguyên nhân khác nhau: Sai sót chuyên môn, chất lượng trang thiết bị y tế, cơ địa người bệnh mẫn cảm với thuốc... Riêng vụ việc tại Hòa Bình, nguyên nhân đã được cơ quan điều tra bước đầu làm rõ. Dù vậy, điểm lại những “căn bệnh” cố hữu của hệ thống y tế như người đứng đầu ngành đánh giá thì không khỏi lo ngại:

Thứ nhất, hiện tượng quá tải bệnh viện vẫn xảy ra ở một số chuyên khoa, tại một số cơ sở khám chữa bệnh tuyến trung ương, bệnh viện tuyến cuối, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.

Thứ hai, hệ thống y tế cơ sở chưa được quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực, chất lượng chuyên môn khám, chữa bệnh…

Thứ ba, vẫn còn có nhân viên y tế chưa thực sự tận tình và trách nhiệm với người bệnh.

Thứ tư, môi trường bệnh viện ở một số nơi còn chưa bảo đảm. Tình trạng nhiễm khuẩn bệnh viện tại một số cơ sở khám, chữa bệnh vẫn còn cao.

Thứ năm, công tác quản trị bệnh viện còn một số hạn chế...

Đấy đều là những lỗ hổng đáng sợ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ dẫn tới tai biến y khoa. Trong đó, lỗ hổng đáng sợ nhất chính là vấn đề con người xét cả về yếu tố khách quan như trình độ có hạn, không làm chủ trang thiết bị máy móc,... lẫn chủ quan như thiếu trách nhiệm, thậm chí thiếu y đức... mà dẫn tới lơ là đối với an toàn, sức khỏe người bệnh. Mặc dù vậy, vẫn phải khẳng định rằng đây chỉ là những “con sâu làm rầu nồi canh”.

“Bắt bệnh” của bệnh viện, của một thiểu số nhân viên y tế không khó, khó nhất là tìm ra “phác đồ điều trị” những căn bệnh này.

Trước hết, vấn đề có tính lâu dài vẫn là ngành Y tế tiếp tục triển khai có hiệu quả các chương trình giảm tải bệnh viện. Áp lực bệnh nhân tại một cơ sở điều trị quá đông thường ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng khám, chữa bệnh. Sau đó, ngành cần giải quyết tốt những nhu cầu thiết yếu về trang thiết bị phục vụ công tác thăm khám, điều trị.

Còn ở khía cạnh quản trị, vụ việc tại Hòa Bình đã gióng lên một hồi chuông cảnh báo hết sức đau lòng. Chính từng cơ sở y tế phải nâng cao chất lượng quản lý hoạt động, bao gồm kiểm tra, tái kiểm tra định kỳ hệ thống trang thiết bị; giám sát chặt chẽ vật tư đầu vào... Đặc biệt, các cơ sở y tế phải có kế hoạch đào tạo nâng cao trình độ cho đội ngũ cán bộ, nhân viên y tế một cách liên tục.

Điều quan trọng nhất, như đã đề cập ở trên, chính là lấp lỗ hổng đáng sợ nhất - vấn đề con người. “Y đức” phải là hai chữ mà mỗi một bác sĩ, y tá, điều dưỡng và cả đội ngũ kỹ thuật viên luôn trân trọng, đề cao.

Y đức chính là giá trị đẩy lùi những sơ suất, hồ đồ, hấp tấp, thiếu trách nhiệm... của nhân viên y tế trong bất cứ hoàn cảnh nào.