(HNM) - Nguyên nhân khiến đường dây điệp viên của Nga trên đất Mỹ bị phá vỡ vào mùa hè vừa qua cuối cùng cũng đã được tiết lộ. Theo tờ Kommersant, một nhật báo uy tín hàng đầu ở xứ Bạch dương - đây là hậu quả từ sự phản bội của Shcherbakov, Đại tá thuộc Cục tình báo nước ngoài của Nga (SVR) - một nhánh của Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB).
Viên sĩ quan này đã cung cấp cho Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) tên tuổi của 10 điệp viên Nga và cũng đích thân đến gặp Mikhail Vasenkov, một trong số điệp viên bị bắt giữ để thuyết phục khai ra sự thật.
10 điệp viên Nga bị xét xử tại tòa án New York (Mỹ). |
Xâu chuỗi lại sự việc cho thấy, SVR đã bỏ qua quá nhiều dấu hiệu đáng ngờ từ Shcherbakov, người đảm nhận nhiệm vụ phát triển điệp viên nằm vùng ở Mỹ. Thứ nhất, con gái của Shcherbakov từ lâu đã sống ở xứ Cờ hoa nhưng chi tiết này lại không được cấp trên của Shcherbakov lưu ý tới. Nhiều nguồn tin tình báo cho rằng, đây là một sơ suất thuộc hạng sơ đẳng vì một sĩ quan cấp cao trong ngành tình báo có người nhà sống ở nước ngoài thường được coi là "nguy cơ trông thấy" đối với hệ thống an ninh. Trong khi đó, những chi tiết tương tự luôn được giám sát chặt chẽ ngay cả những tổ chức ít "nhạy cảm" hơn SVR nhiều lần. Thứ hai, cách đây một năm, Shcherbakov từ chối thăng chức một cách khó hiểu. Chắc chắn, vị Đại tá SVR đã tích cực hợp tác với các cơ quan tình báo Mỹ nên không thể tham gia cuộc kiểm tra phát hiện nói dối - điều kiện bắt buộc trước khi thăng tiến trong ngành tình báo Nga. Thứ ba, con trai của Shcherbakov bất ngờ thôi việc tại Cơ quan Kiểm soát ma túy của Nga và sang Mỹ từ đầu năm. Bản thân "ngài điệp viên 2 mang" cũng đã rời nước Nga ba ngày trước khi Tổng thống Dmitry Medvedev đến thăm Mỹ vào ngày 22-6 vừa qua. Vài ngày sau đó, khi Tổng thống D.Medvedev về nước, các gián điệp Nga đã bị bắt và Mátxcơva buộc phải tiến hành cuộc trao đổi gián điệp với Mỹ lớn nhất trong lịch sử thế giới kể từ sau Chiến tranh Lạnh.
Hành động phản bội của Shcherbakov đã khiến dư luận Nga nổi giận. Phó Chủ tịch Ủy ban An ninh Duma quốc gia Nga Gennady Gudko cho rằng, Shcherbakov làm hủy hoại hình ảnh và tương lai của tình báo Nga, đồng thời khẳng định, vụ việc này là bằng chứng của tình trạng thoái hóa đạo đức trong một bộ phận các quan chức nhà nước, những người làm giàu bằng cách lợi dụng địa vị cá nhân. Ông G.Gudko cũng đã đề xuất tiến hành một cuộc điều tra đặc biệt đối với SVR. Thủ tướng Nga Vladimir Putin, một cựu sĩ quan của Ủy ban An ninh quốc gia Nga (KGB), người đã chào đón những điệp viên Nga trở về như những anh hùng, cũng đã lên tiếng rằng, những kẻ phản bội sẽ phải có kết cục xứng đáng.
Theo Kommersant, hiện một đội phản ứng nhanh của tình báo Nga đã được giao nhiệm vụ tìm kiếm Shcherbakov. Tuy nhiên, chưa có cơ quan an ninh nào xác nhận thông tin này. Nhưng dù thế nào thì với tội danh phản bội tổ quốc, Shcherbakov khó lòng có được cuộc sống yên ổn từ nay đến cuối đời.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.