Kiểm soát giá, bảo đảm nguyên, vật liệu phục vụ các dự án trọng điểm

Về khả năng cung - cầu vật liệu xây dựng, Bộ Xây dựng cho biết, hiện nguồn cung các loại vật liệu xây dựng chủ yếu: Xi măng, gạch ốp lát, sứ vệ sinh, kính xây dựng, đá ốp lát... trong nước dồi dào, hoàn toàn đáp ứng nhu cầu sử dụng cho các công trình xây dựng trong nước và có một phần xuất khẩu. Các loại vật liệu xây dựng thông thường: Cát xây dựng, đá xây dựng, đất san lấp... có nguồn cung phụ thuộc nhiều vào vùng cung cấp. Đây cũng là loại vật liệu chủ yếu phục vụ cho các công trình, dự án trọng điểm quốc gia.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho hay, riêng về đất san lấp, nhu cầu của dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2, từ Hà Tĩnh đến Khánh Hòa cần khoảng hơn 59,5 triệu m^₃; các dự án đường cao tốc qua khu vực Đồng bằng sông Cửu Long cần khoảng 39 triệu m^₃. Với dự án sân bay Long Thành, nhu cầu cát xây dựng khoảng 24 triệu m^₃, đá làm vật liệu xây dựng thông thường khoảng 50-60 triệu m^₃.

Theo đó, về nguồn vật liệu cho dự án đường cao tốc Bắc - Nam, đến nay Bộ Giao thông Vận tải đã cơ bản hoàn thành việc khảo sát mỏ vật liệu xây dựng thông thường, xác định 147 mỏ đất đắp nền đường với tổng trữ lượng khoảng gần 188 triệu m^₃, đáp ứng đủ nhu cầu của dự án cao tốc Bắc - Nam giai đoạn 2 từ Hà Tĩnh đến Khánh Hòa.

Còn lại, khó khăn lớn nhất là các dự án đường cao tốc qua khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, do nguồn nguyên liệu khoáng sản ở khu vực này hạn chế; trữ lượng của các mỏ cát được cấp phép trong khu vực (An Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long...) sẽ không đáp ứng được nhu cầu và còn thiếu khoảng 20 triệu m^₃ vật liệu đất đắp. Bộ Giao thông Vận tải đã kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường rà soát lại quy hoạch mỏ cát sông trong khu vực, nghiên cứu dự án dùng cát biển để đắp nền đường bảo đảm nguồn cung cấp cho các dự án, tăng cường kết hợp với sử dụng vật liệu thay thế.

Với dự án sân bay Long Thành, các địa phương lân cận dự án đã cân đối được khoảng 40 mỏ đá đang khai thác (tổng trữ lượng khoảng 381 triệu m^₃), công suất khai thác hằng năm đạt khoảng 20 triệu m^₃, cơ bản đáp ứng dự án. Tuy nhiên, Bộ Xây dựng cho rằng, sẽ khó khăn trong việc cung cấp sản lượng khai thác lớn trong thời gian ngắn, muốn bảo đảm nguồn cung cấp cho các dự án thì cần tăng cường kết hợp với sử dụng vật liệu thay thế.

Nhằm bảo đảm nguồn nguyên, vật liệu để xây dựng các công trình, nhất là các dự án trọng điểm quốc gia, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, Bộ đã giải quyết kịp thời kiến nghị của bộ, ngành và các địa phương liên quan, hoàn thiện trình Chính phủ cơ chế đặc thù cấp phép các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng phục vụ công trình trọng điểm quốc gia; kịp thời, trách nhiệm trong việc tham gia ý kiến đối với việc điều chỉnh, bổ sung các mỏ khoáng sản để địa phương có cơ sở cấp phép sớm các mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng phục vụ công trình trọng điểm quốc gia. Đồng thời, xây dựng, ban hành tiêu chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật, các chủng loại vật liệu xây dựng, vật liệu thay thế góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng để phục vụ các công trình trọng điểm quốc gia.

Bộ Xây dựng cũng đề xuất các giải pháp, đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra các địa phương công bố giá vật liệu, chỉ số giá xây dựng để điều chỉnh, bổ sung kịp thời phục vụ quản lý chi phí đầu tư xây dựng theo đúng quy định; đôn đốc các địa phương thường xuyên tổ chức kiểm tra, quản lý việc khai thác, kinh doanh bảo đảm đáp ứng nguồn cung và đúng giá niêm yết, công bố trên thị trường, bình ổn thị trường vật liệu xây dựng, chống đầu cơ, tăng giá bất hợp lý, ảnh hưởng đến tiến độ thi công công trình trọng điểm.

Theo chương trình chất vấn và trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ tư, Quốc hội khóa XV, chiều 3-11, Quốc hội sẽ tiến hành chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực xây dựng, trong đó có vấn đề kiểm soát giá và bảo đảm nguồn nguyên, vật liệu để xây dựng các công trình, dự án, nhất là các dự án quan trọng quốc gia.