Khó thì… buông?

Đặc biệt, TNGT đã giảm sâu cả 3 tiêu chí về số vụ, số người chết và bị thương. Cụ thể, toàn thành phố xảy ra 9 vụ TNGT, làm 11 người chết và một người bị thương, so với cùng kỳ của Tết Giáp Ngọ 2014 đã giảm 50% số vụ, 35,3% số người chết và 90% số người bị thương.

Không riêng tại Hà Nội, theo thống kê của Ủy ban ATGT quốc gia, trong dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi toàn quốc đã xảy ra 536 vụ TNGT, làm chết 317 người, bị thương 509 người; so với cùng kỳ năm trước giảm 32 vụ (-7,5%), giảm 66 người bị thương (-15,9%). Tuy nhiên, đáng lưu ý là số người chết lại tăng 32 (+15%) so với dịp Tết Giáp Ngọ 2014. Chắc chắn có nhiều nguyên nhân cả chủ quan và khách quan đưa tới con số đó. Song trong khuôn khổ bài viết này, chỉ đề cập một góc nhìn.

Mới đây, Báo Le Courrier International (Pháp) khi đề cập tới tình trạng an toàn giao thông tại khu vực Đông Nam Á đã trích lại bài viết "Xe gắn máy, tai họa cho y tế cộng đồng" của tờ Internazionale, xuất bản tại Rome (Italia). Bài báo đã dẫn một nghiên cứu cho biết, tại Việt Nam 80% mũ bảo hiểm cho xe gắn máy không đạt tiêu chuẩn an toàn tối thiểu. Cụ thể, trong đợt kiểm tra chất lượng mũ bảo hiểm các cơ sở kinh doanh trên địa bàn thành phố vào tháng 7-2014, Công an Hà Nội đã lấy 21 mẫu mũ bảo hiểm dán tem hợp quy, hợp chuẩn do 11 nhà sản xuất phân phối để kiểm tra chất lượng thì chỉ có 4 mẫu của 3 nhà sản xuất đạt chất lượng tiêu chuẩn, 17 mẫu còn lại không đạt tiêu chuẩn.

Như vậy có đáng lo ngại?

Theo đánh giá của Cục CSGT đường bộ - đường sắt (Bộ Công an), mỗi năm trong cả nước có hàng trăm vụ TNGT dẫn đến tử vong vì liên quan đến việc không đội mũ bảo hiểm (MBH) hoặc sử dụng MBH kém chất lượng. Pháp luật quy định, đội MBH là điều kiện bắt buộc đối với người điều khiển xe gắn máy khi tham gia giao thông. Không sử dụng MBH, khi xảy ra TNGT, nguy hiểm đến tính mạng đã đành, nhưng đội MBH không bảo đảm chất lượng, dù là người tham gia giao thông cố tình hay vô tình sử dụng dẫn đến hậu quả nghiêm trọng liên quan đến sự an toàn tính mạng thì quả là đau lòng. Và thực trạng đó tồn tại không thể không nhắc tới trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước.

Tháng 3-2013, bốn bộ gồm Khoa học và Công nghệ, Công thương, Công an, Giao thông - Vận tải ký Thông tư liên tịch số 06-2013 về sản xuất, nhập khẩu, kinh doanh và sử dụng mũ bảo hiểm cho người đi mô tô, xe gắn máy, xe đạp điện. Từ 1-7-2014, việc xử phạt người đội mũ bảo hiểm không đủ 3 bộ phận gồm vỏ mũ, lớp hấp thụ xung động (xốp) và quai mũ chính thức có hiệu lực. Vì những bất cập nhất định, quy định này bị người dân phản đối, vậy nên sau đó, việc đội mũ không đủ tiêu chuẩn chỉ bị nhắc nhở chứ không bị xử phạt bằng tiền. Kết quả là, như đánh giá của Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa (Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng), 6 tháng đầu năm 2014, khi có thông tin từ ngày 1-7-2014 sẽ xử phạt người đội mũ không phải MBH, tỷ lệ mẫu không đạt qua thử nghiệm chỉ là 8,3%. Sau đó lại có thông tin không xử phạt người đội mũ không phải MBH, tình trạng MBH kém chất lượng lại bùng phát và tỷ lệ MBH không đạt qua thử nghiệm cả năm 2014 tăng vọt lên tới 56,8%...

Xin không bàn luận thêm.

Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng được giao trách nhiệm quản lý nhà nước trong từng lĩnh vực cụ thể. Các biện pháp, cách làm, giải pháp đưa ra là nhằm thực hiện hiệu quả chức năng quản lý nhà nước. Nếu có những bất cập, chưa sát với thực tế thì cần sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh cho phù hợp chứ không phải… khó thì buông.

Vậy tình trạng MBH bày bán hoặc sử dụng tràn lan như hiện nay, rồi người sử dụng MBH vẫn bị đe dọa an toàn tính mạng khi tham gia giao thông, các cơ quan chức năng nghĩ gì, hay trách nhiệm đó thuộc về liên bộ, tức là của chung nên "ông" nào cũng "bình chân như vại"?