"Giun tặc" lộng hành, nông dân gửi tâm thư cầu cứu Bộ trưởng

Lao đao vì "giun tặc"

Thời gian gần đây, hàng trăm hộ dân trồng cao ở huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình mất ăn mất ngủ, lao đao vì nạn "giun tặc" hoành hành. Các hộ dân phải ngày đêm canh giữ bảo vệ đất đai, xua đuổi, truy bắt các đối tượng dùng kích điện bắt giun để bảo vệ vườn cam.

Anh Nguyễn Thọ Thể (45 tuổi, trú xã Cao Phong) cho biết, gần đây thấy cây cam trong vườn có hiện tượng vàng lá rồi rụng nhiều. Ban đầu cứ nghĩ cam mắc bệnh nên tập trung chữa. Tình trạng này xuất hiện ở nhiều vườn cam trên địa bàn nên mọi người rất lo lắng.

"Sau đó, chúng tôi phát hiện những người lạ mặt, đi xe máy biển số ngoại tỉnh, lợi dụng lúc không có người, đột nhập vào vườn cam, dùng kích điện bắt giun dưới đất. Bị truy đuổi, những người này đã bỏ của chạy lấy người để thoát thân", anh Thể kể.

Thu giữ được các bộ kích điện với nhiều thùng đựng giun, lúc này người trồng cam ở Cao Phong mới vỡ lẽ, việc cam bị mất trắng, nguy cơ chết hàng loạt là do tình trạng kích điện bắt giun (kích giun) đất, gây hư hại đất gây ra.

Anh Nguyễn Anh Tuân (trú xã Thu Phong) cho biết, năm 2020, một nửa vườn cam của anh bị kích trộm giun. Thời điểm những đối tượng xấu đi kích điện bắt giun nhiều nhất là sau cơn mưa, lúc này độ ẩm đất cao dẫn điện tốt hơn, đánh được nhiều giun.

"Cây cam bị ảnh hưởng do tình trạng kích giun sẽ thể hiện rõ ràng nhất sau một tuần. Lúc này bộ rễ tơ hỏng, không hút được chất dinh dưỡng lên để nuôi cây. Vườn cam bị kích giun nhiều năm sẽ không giữ được quả và ảnh hưởng rất lớn đến kinh tế vì mỗi năm phải đầu tư hàng trăm triệu đồng để cải tạo đất. Chưa kể nhiều hộ dân, cam chết, coi như mất trắng", anh Tuân nói.

Ông Bùi Văn Hưng, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) huyện Cao Phong cho biết, từ năm 2019 trên địa bàn đã xảy ra tình trạng kích điện bắt giun tại các vườn cam. Đến năm nay, tình trạng này lại tái diễn và bùng phát, ảnh hưởng lớn đến 1.700ha cây có múi các loại trên địa bàn.

"Việc kích giun ảnh hưởng lớn đến sự phát triển và năng suất của cây cam, bưởi, quýt. Hiện nay chưa có chế tài nào để xử lý, xử phạt những người kích giun trộm mà mới chỉ dừng lại ở việc thu giữ máy kích điện và nhắc nhở", ông Hưng nói.

Gửi tâm thư "cầu cứu" Bộ trưởng

Trước tình trạng "giun tặc" lộng hành, người dân mất ăn mất ngủ, trắng đêm canh giữ các vườn cam, Nguyễn Anh Tuân - chủ vườn cam đã hai lần viết tâm thư "cầu cứu" gửi Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan.

Anh Tuân chia sẻ, nạn dùng máy kích điện đánh bắt giun trên địa bàn đã diễn ra nhiều năm, thời gian gần đây nở rộ.

"Chúng tôi, những chủ vườn cam đang điêu đứng, nguy cơ mất trắng sau khi đã bỏ ra cả tỷ đồng để chăm sóc vườn cam", anh Tuân nói.

Bất lực trước nạn kích điện bắt giun, anh Tuân đã 2 lần gửi thư tới Bộ trưởng NN&PTNT. Lần thứ nhất anh viết thư qua hòm thư điện tử (email) gửi tới Bộ trưởng Lê Minh Hoan vào ngày 22-7-2023.

Trong thư anh viết: "Kính thưa Bộ trưởng Lê Minh Hoan! Cháu là Tuân, suốt 3 năm qua, cháu đồng hành cùng bà con trồng cam tại huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình để gìn giữ những trái cam ngon, giữ lấy thương hiệu cam Cao Phong.

Tuy nhiên, thời gian gần đây, tệ nạn kích giun đang quá phổ biến khiến người dân trồng cam Cao Phong điêu đứng và đứng trước nguy cơ mất trắng sau khi đã đầu tư rất nhiều tiền của và công sức.

Hậu quả nghiêm trọng của việc kích giun: Gây chết vi sinh vật trong đất, tiêu diệt hết giun và hỏng hết rễ tơ, rễ tôm của cây. Nghiêm trọng hơn, tình trạng này đang diễn ra phổ biến ở toàn miền Bắc.

Hiện, hành vi kích giun chưa có chế tài xử phạt, nếu tình trạng này tiếp diễn, toàn bộ đất đai canh tác sẽ hỏng và ảnh hưởng vô cùng nghiêm trọng tới sản xuất nông nghiệp. Mong Bộ trưởng sớm hỗ trợ người dân".

Tiếp đó, ngày 3-8, ông chủ vườn cam tiếp tục gửi thư tới "tư lệnh" ngành nông nghiệp. Trong thư có đoạn: "Con và người dân trồng cam tại huyện Cao Phong cảm ơn sự quan tâm và chỉ đạo hỗ trợ người dân từ Bộ trưởng. Con đã thấy UBND một số tỉnh, trong đó có UBND tỉnh Hòa Bình có công văn chỉ đạo xử lý nạn kích giun. Tuy nhiên, hiện nay chưa có bất cứ chế tài nào để xử phạt kích giun…"

Anh Tuân nêu rõ thực trạng những người kích trộm giun bị bắt lại được thả ngay, máy kích cũng không tịch thu được mà phải vận động giao nộp, lò sấy giun hoạt động tràn lan.

"Vườn cam 3,5ha của con bị kích giun 2 năm trước khiến một nửa vườn bị khô hết cành, chết cây, rụng hết không còn quả. Đầu tư 8 năm trời, thiệt hại số tiền hơn 3 tỷ đồng. Trong khi đó, nửa diện tích vườn còn lại không bị kích giun chất lượng rất tốt", anh Tuân chia sẻ trong thư tới Bộ trưởng.

Anh Tuân mong Bộ NN&PTNT sớm có biện pháp chặn đứng càng sớm càng tốt, để bảo vệ nền nông nghiệp của Việt Nam. Bởi những ngày qua, anh cùng bà con trồng cam ở Cao Phong không ngày nào ngủ yên giấc, phải thức trắng đêm trông giun tại vườn.

"Con tha thiết khẩn cầu Bộ trưởng có biện pháp triệt để cứu nền nông nghiệp đang bị ảnh hưởng vì nạn kích giun, đồng thời cứu người nông dân còn bám được vườn để thoát khỏi vỡ nợ", anh Tuân cầu cứu vị "tư lệnh" ngành nông nghiệp.

Mới đây, UBND huyện Cao Phong đã có văn bản gửi UBND tỉnh Hòa Bình đề nghị có biện pháp xử lý nghiêm hành vi đánh bắt giun đất. Đồng thời kiến nghị với Chính phủ sớm ban hành chế tài xử lý hành vi đánh bắt giun đất bằng thiết bị kích điện, làm hủy hoại môi trường sinh thái và tác động xấu đến sản xuất nông nghiệp. Sau đó, UBND tỉnh Hòa Bình đã giao Sở TN&MT, Sở NN&PTNT, Công an tỉnh và các cơ quan liên kiểm tra, nghiên cứu đề nghị của UBND huyện Cao Phong. Đầu tháng 8-2023, Cục Trồng trọt, Bộ NN&PTNT đã có văn bản đề nghị các địa phương kiểm tra, rà soát phát hiện và xử lý ngăn chặn hoạt động sử dụng kích điện đánh bắt giun đất.