Giải Bùi Xuân Phái lần 9 - 2016: Nhân lên những tình yêu Hà Nội

Giải thưởng “Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội” mùa thứ 9 năm nay hứa hẹn nhiều bất ngờ lý thú, vì trong danh sách đề cử chính thức có 2 nhân vật rất đặc biệt là danh ca Pháp La Grande Sophie với ca khúc "Hà Nội", có "ông Tây móc cống" James Joseph Kendall và nhóm Keep Hanoi Clean.

Ra đời từ tháng 8/2008, nhân kỷ niệm 85 năm ngày sinh của danh họa Bùi Xuân Phái, Giải thưởng “Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội” là sáng kiến của báo Thể thao & Văn hóa (Thông tấn xã Việt Nam) và gia đình cố họa sĩ nhằm tìm tòi, phát hiện và tôn vinh những tác giả, tác phẩm, việc làm, ý tưởng “có hàm lượng nghệ thuật và khoa học cao, gắn bó với các mặt của đời sống Hà Nội và thấm đượm một tình yêu Hà Nội”.

Năm nay, trên cơ sở theo dõi chặt chẽ các hoạt động "Vì tình yêu Hà Nội" trong thời gian gần trọn 1 năm, từ tháng 8/2015 đến tháng 8/2016, Ban sơ khảo đã chọn ra gần 30 tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm thỏa mãn các tiêu chí chung của Giải thưởng “Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội”, tiến hành thu thập tư liệu, lập hồ sơ bước đầu để trình lên Hội đồng giám khảo chấm qua 2 vòng.

Hội đồng giám khảo năm nay gồm: GS Phan Huy Lê, Chủ tịch Hội Sử học Việt Nam; Nhà báo Ngô Hà Thái, Phó Tổng Giám đốc TTXVN, Nhà báo Hồ Quang Lợi, Phó Chủ tịch thường trực Hội Nhà báo Việt Nam; nhà thơ Bằng Việt, Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội. Và đặc biệt năm nay có thêm GSTS.KTS Hoàng Đạo Kính, là một trí thức tiêu biểu và có rất nhiều gắn bó với Hà Nội; tham gia vào Hội đồng giám khảo.

Sau 2 vòng chấm, Hội đồng giám khảo đã xem xét nghiêm túc các danh sách dự kiến do Ban sơ khảo trình lên, tiếp tục bổ sung những tác giả, tác phẩm, ý tưởng, việc làm phù hợp với tiêu chí, tiến hành thảo luận, bầu chọn để gút lại danh sách đề cử chính thức, gồm 10 đề cử trên 4 hạng mục giải thưởng.

Như thông lệ hàng năm, BTC chưa công bố Đề cử Giải thưởng Lớn.

Với 3 đề cử hạng mục “Ý tưởng - Vì tình yêu Hà Nội”, đó là “Ý tưởng đặt tượng bán thân nhạc sĩ Văn Cao tại Vườn hoa Cổ Tân” của nhà sử học Dương Trung Quốc; một ý tưởng rất đẹp để có một biểu thị vật chất xứng tầm với vị trí, không gian lịch sử tiêu biểu nhất của Thủ đô là Quảng trường Cách mạng Tháng 8 (trước Nhà hát Lớn Hà Nội). Bên cạnh đó là Ý tưởng “Phố sách Hà Nội” của Sở Thông tin & Truyền thông Hà Nội và một số đơn vị xuất bản ở Thủ đô nhằm "thiết kế" cho Thủ đô một "không gian sách". Và cuối cùng là chủ trương phát triển không gian xanh của thành phố Hà Nội với chương trình 1 triệu cây xanh và kế hoạch trong 5 năm tới xây 25 công viên với 5 công viên đạt tiêu chuẩn quốc tế... một chủ trương lớn, truyền cảm hứng mạnh mẽ trong dư luận, nhằm tiếp tục sự nghiệp xây dựng và phát triển Thủ đô: Xanh - Văn hiến - Văn minh - Hiện đại.

Với 3 đề cử hạng mục “Tác phẩm - Vì tình yêu Hà Nội”, đó là MV “Hà Nội” của danh ca Pháp La Grande Sophie; MV đã vẽ lên một chân dung Hà Nội bằng âm nhạc, với những ca từ và hình ảnh như tan chảy vào trái tim người thưởng thức, dù là người trong nước, đồng bào xa xứ, hay những vị khách quốc tế chưa từng ghé qua Hà Nội. Tác phẩm thứ hai là cuốn sách “Tranh dân gian Hàng Trống - Hà Nội” của họa sĩ Phan Ngọc Khuê, một công trình sưu tầm công phu và có chủ đích của tác giả, giúp người đọc có thể xác định vị trí thích đáng của dòng tranh dân gian Hàng Trống - Hà Nội trong quá trình hình thành, phát triển trong lịch sử nghệ thuật dân tộc và tranh dân gian Việt Nam, "tìm được cơ sở tâm hồn con người Việt Nam nói chung và cư dân Thăng Long - Hà Nội nói riêng". Và cuối cùng là những cuốn sách đầy thương nhớ về Hà Nội của nhà văn Việt kiều Lê Minh Hà, trong đó nổi bật là "Thương thế ngày xưa"... với những trang văn đầy ắp kỷ niệm về Hà Nội hôm qua và hôm nay. Điều đáng nói, trong 3 đề cử ở hạng mục này, có 2 tác giả cùng được vinh danh. Đây cũng là một mùa giải tiếp tục chấp nhận ngoại lệ: Nâng số đề cử được trao giải lên con số 5 (thay vì 4 như thông lệ).

Và cuối cùng, 3 đề cử hạng mục “Việc làm - Vì tình yêu Hà Nội”, gồm chương trình Radio "Bài ca Hà Nội" (do Vũ Đặng Hùng, Nguyễn Trương Quý và ca sĩ Giang Trang thực hiện, phát sóng trên FM.90Mhz, Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội) được xem là "cẩm nang về một thành phố có nhiều vẻ đẹp văn hóa bằng âm nhạc" mà qua đó, người nghe dù ở độ tuổi nào cũng có thể tìm thấy những vẻ đẹp của đời sống văn hóa lịch sử Hà Nội thông qua các bài hát có diễn biến theo các mốc thời gian, từ thời Thăng Long Kẻ Chợ tới thời Đông Dương và từ sau giải phóng đến nay. Thứ hai là việc làm "Giữ sạch Hà Nội" diễn ra vào thứ bảy và chủ nhật hàng tuần của ông James Joseph Kendall và nhóm Keep Hanoi Clean lọt vào danh sách đề cử chính thức vì đã góp phần nâng cao ý thức của mọi người trong việc bảo vệ môi trường sống quanh mình cũng như xây dựng thủ đô Hà Nội xanh, đẹp mọi lúc, mọi nơi. Đề cử cuối cùng là một việc làm rất "nóng", được dư luận và giới truyền thông quan tâm trong suốt thời gian qua, đó là việc các cơ quan chức năng kiên quyết xử lý sai phạm của nhà 8B Lê Trực, nhằm trả lại lại không gian cảnh quan trong phạm vi của Quảng trường Ba Đình lịch sử.