Gia đình phi truyền thống: Cần sự quan tâm hơn của xã hội

Kết quả nghiên cứu cho thấy, sự yêu thương của cha mẹ có ảnh hưởng mạnh mẽ tới tâm trí của trẻ. Trong một gia đình truyền thống, đứa trẻ có thể được hưởng tình cảm của cả cha lẫn mẹ. Tuy nhiên, với những đứa trẻ chỉ được nuôi nấng bởi cha hoặc mẹ, điều này thực sự khó khăn. Một trong những lo ngại thường được đề cập đối với gia đình có bố hoặc mẹ đơn thân đó là cảm giác tiêu cực của con trẻ. Nhiều em có thể cảm thấy buồn phiền về hoàn cảnh gia đình không đầy đủ thành viên. Đôi khi chúng có thể thấy bị bỏ rơi hoặc không được yêu thương. Nếu cha mẹ không thể xử lý tốt cảm giác này thì có thể khiến trẻ ngày càng chìm sâu vào trạng thái tiêu cực. Ngược lại, những cha mẹ đơn thân thường phải quán xuyến công việc gia đình, chăm sóc con cái nhiều hơn bình thường. Áp lực về thu nhập để đảm bảo chi tiêu cũng lớn hơn rất nhiều. Những yếu tố này chi phối tâm trạng, cảm xúc của cha mẹ, có thể gây ảnh hưởng tới thái độ đối với con cái hoặc bạn bè, đồng nghiệp.

Chia sẻ về khó khăn khi làm mẹ đơn thân, doanh nhân Sarah Wall, người Canada, cho biết: “Khi mới ly hôn, chắc chắn giống như tôi, nhiều bạn sẽ cảm thấy sốc, buồn bã hoặc tức giận. Tuy nhiên, nhìn những đứa con của mình và con đường phải vượt qua phía trước, tôi đã gạt cảm xúc sang một bên để tập trung vào việc ổn định gia đình như lên kế hoạch tài chính, sắp xếp việc chăm sóc con cái và tìm kiếm sự hỗ trợ từ những mối quan hệ thân thiết, tin tưởng. Sau đó, tôi đặt cho mình một cuộc hẹn hằng tuần với một nhà trị liệu tâm lý để giải quyết rắc rối trong cảm xúc. Thời gian đầu là giai đoạn khó khăn, nhưng bằng sự hỗ trợ của người thân và nỗi lo cho tương lai của các con, tôi đã vượt qua để trở thành chỗ dựa vững chắc cho gia đình mình. Tình thương của bạn cũng sẽ giúp con cái khắc phục được cảm xúc tiêu cực”.

Đối với các gia đình hôn nhân đồng giới, vốn được luật pháp ở nhiều nước công nhận, khó khăn còn nhiều hơn nữa. Đầu tiên là mối lo ngại liên quan tới sự phát triển của trẻ em. Một số học giả cho rằng, trẻ em trong các gia đình phi truyền thống này có khả năng gặp khó khăn trong việc phát triển định hướng giới. Ngoài ra, trẻ em trong các gia đình có cha mẹ đồng giới thường phải chịu sự kỳ thị của xã hội và có thể bị tổn thương khi sống trong một gia đình “lệch chuẩn” dẫn tới những vấn đề trong giao tiếp cũng như các hành vi. Theo các chuyên gia tâm lý, một trong những cách để trẻ có cái nhìn bình thường hóa về các gia đình phi truyền thống là cho chúng tiếp cận với sách, ảnh, chương trình truyền hình để nhấn mạnh vào tình yêu thương gia đình, điều quan trọng và có ý nghĩa hơn là chú ý tới sự khác biệt. Tiến sĩ Wayne Fleisig, nhà tâm lý học lâm sàng tại Birmingham (Anh) cho rằng, bố mẹ nên nói chuyện với trẻ về những khác biệt trong gia đình trước để chúng không bị tổn thương khi phát hiện ra điều này hoặc bị trêu chọc. “Nếu thấy trẻ thu mình, xấu hổ hoặc không muốn nói về gia đình với bạn bè, bạn nên trao đổi với giáo viên. Việc này đảm bảo rằng trẻ không bị trêu chọc hay bắt nạt tại trường. Ngoài ra, trước mỗi năm học, bạn nên gặp giáo viên chủ nhiệm của trẻ để nói về hoàn cảnh gia đình khác biệt và cung cấp thông tin về tình trạng sức khỏe của trẻ. Việc này giúp bạn có thể bảo vệ trẻ từ xa” - Tiến sĩ Wayne Fleisig chia sẻ.

Mặc dù hiện nay, sự phát triển của công nghệ thông tin và truyền thông khiến cho con người có quan niệm cởi mở hơn về đồng tính, song tâm lý khó chấp nhận những điều bất thường vẫn khá phổ biến. Họ thường cho rằng hôn nhân đồng tính là trái với tự nhiên, trái với luân thường đạo lý. Thực tế cho thấy, không ít vụ tấn công bạo lực đã xảy ra đối với các cặp vợ chồng đồng giới và con cái của họ. Chính vì vậy, ngoài việc chú ý tới giáo dục trẻ em trong những gia đình kiểu này, chính quyền nhiều địa phương còn phải ban hành thêm quy định để bảo vệ họ. Trong vòng 10 năm qua, nhiều bang ở Mỹ và các nước khác đã hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới, cho phép họ được hưởng các quyền hợp pháp tương đối giống như quyền mà các cặp vợ chồng khác giới được hưởng. Các khu vực này cũng đã nghiêm cấm việc phân biệt đối xử đối với cha mẹ đồng tính trong quá trình nhận con nuôi, vốn đã phổ biến trong quá khứ.

Cùng với nỗ lực của các thành viên trong gia đình phi truyền thống, các nhà xã hội học cho rằng, trong bối cảnh số lượng mô hình gia đình mới này gia tăng, chính quyền nhiều quốc gia nên đưa ra chính sách phù hợp để họ có thể ổn định cuộc sống và đóng góp cho xã hội.