Để văn học mạng "đơm hoa, kết trái":Một hiện tượng văn học trực tuyến toàn cầu

Tuy nhiên, chỉ có các tác giả thực sự tài năng và làm việc nghiêm túc mới có được chỗ đứng vững chắc trên môi trường đầy cạnh tranh và có tính đào thải cao này.

Theo báo cáo do Hiệp hội Xuất bản Kỹ thuật số và Âm thanh Trung Quốc công bố vào cuối năm 2023, tổng doanh thu của ngành tiểu thuyết trực tuyến Trung Quốc đạt 31,78 tỷ nhân dân tệ (khoảng 4,47 tỷ USD), tăng 18,94% so với cùng kỳ năm trước. Doanh thu ở nước ngoài chiếm 4,06 tỷ nhân dân tệ, tăng 39,87%. Các tác phẩm văn học được phát hành trên nền tảng internet của Trung Quốc đã được dịch sang hơn 20 ngôn ngữ tại hơn 40 quốc gia ở khu vực Đông Nam Á, Bắc Mỹ, châu Âu và châu Phi.

Ông Hou Xiaonan, Giám đốc điều hành China Culture Limited, công ty điều hành cổng đọc sách trực tuyến nổi tiếng của Trung Quốc WebNovel, cho biết: “Sau 20 năm phát triển, văn học trực tuyến của Trung Quốc đã thu hút được một lượng người hâm mộ đáng kể. Thậm chí nhiều người đã coi đây là một trong 4 “kỳ quan” văn hóa của thế giới cùng với những bộ phim bom tấn Hollywood (Mỹ), phim hoạt hình Nhật Bản và phim truyền hình thần tượng của Hàn Quốc”.

Thông qua tiểu thuyết trên các trang web, độc giả nước ngoài có thể tìm hiểu thêm về các yếu tố văn hóa và giá trị cốt lõi của Trung Quốc, cũng như nhận ra nguồn gốc cách suy nghĩ khác nhau giữa người Trung Quốc và phương Tây.

Kể lại hành trình “bén duyên” với văn học mạng, một tác giả trẻ có bút danh Jallen, 19 tuổi, cho biết, ước mơ trở thành nhà văn của anh đã được khơi dậy cách đây 3 năm khi anh đọc một cuốn tiểu thuyết cuốn hút của Trung Quốc. Giờ đây, ước mơ đó đã thành hiện thực. Trên một cổng đọc sách WebNovel, các tác phẩm văn học trực tuyến của anh đã được xem hàng triệu lần.

Theo Asia News Network, hơn 2 thập niên trước, rất ít độc giả trí thức ở Trung Quốc coi trọng văn học trực tuyến vì chất lượng tác phẩm thấp. Tuy nhiên, trải qua thời gian, cùng với sự quản lý và kiểm soát chất lượng của cơ quan chức năng, sự đánh giá công tâm và sàng lọc khắt khe của độc giả, văn học trực tuyến đã trở thành một phần quan trọng trong đời sống văn hóa của người Trung Quốc.

Một nghiên cứu về văn học trực tuyến của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc cho thấy, để đứng vững và có lượng độc giả ổn định trên môi trường có tính đào thải cao này, các tác giả phải có ý thức về trách nhiệm để tạo ra những câu chuyện không chỉ có ý nghĩa sâu sắc, sáng tạo về nội dung mà còn phải chứa đựng những tình tiết bất ngờ, độc đáo.

Độc giả Ji Yunfei, trợ lý giáo sư tại Khoa tiếng Trung - Đại học Tôn Trung Sơn, cho rằng, với nhiều thể loại truyện đa dạng, từ hiện thực, lãng mạn đến trọng sinh, xuyên không, giả tưởng..., văn học mạng Trung Quốc ngày càng thu hút được nhiều độc giả trên phạm vi toàn cầu. Với ông, văn học mạng là sự phản ánh toàn diện nhất, sâu sắc nhất về cuộc sống hiện nay và sẽ trở thành xu hướng chủ đạo của văn học đương đại.

Theo đánh giá của các nhà bình luận văn học, nhiều tiểu thuyết trực tuyến mang lại điều mà độc giả trẻ mong muốn - cảm giác dần dần trở nên mạnh mẽ, đạt được các kỹ năng phép thuật hoặc đạt được thành tựu to lớn một cách tình cờ, điều hiếm thấy đối với hầu hết mọi người trong thời đại cạnh tranh này. Phần lớn độc giả nước ngoài của tiểu thuyết web Trung Quốc là Thế hệ Z sinh từ năm 1996 đến 2010. Tác giả tiểu thuyết web cũng còn trẻ, chủ yếu sinh sau năm 1990.

Khi ngày càng có nhiều người thuộc các tầng lớp khác nhau tham gia sáng tác tiểu thuyết trực tuyến bằng kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm làm việc của họ, văn học trực tuyến Trung Quốc càng mang màu sắc hiện thực hơn. Vào năm 2021, cuộc thi tiểu thuyết trực tuyến về chủ đề hiện thực đã thu hút gần 20.000 nhà văn với hơn 21.000 tác phẩm, lập kỷ lục cho cuộc thi thường niên được phát động từ năm 2016.

Theo giới nghiên cứu, những tác phẩm này cho thấy kiến thức chuyên môn phong phú, có khả năng dẫn dắt người đọc vào thế giới của những lĩnh vực xa lạ với những câu chuyện hấp dẫn, trở thành phương tiện tốt để phản ánh những vấn đề trong xã hội.

Khoa học viễn tưởng là một trong những thể loại tiểu thuyết phát triển nhanh nhất của văn học mạng. Trong 5 năm qua, số nhà văn khoa học viễn tưởng trên các trang web của Nhóm Văn học Trung Quốc đã tăng 189%. Ngoài số lượng tăng nhanh, chất lượng chung của khoa học viễn tưởng trực tuyến đã được cải thiện rõ rệt.

Qua thời gian và sự phát triển xã hội, vai trò của văn học trực tuyến Trung Quốc cũng đã thay đổi. Nhiều phim truyền hình “ăn khách” được chuyển thể từ văn học trực tuyến của Trung Quốc và khá nổi tiếng ở nước ngoài. Cùng các chủ đề về hiện thực, khoa học viễn tưởng, những câu chuyện kỳ ảo tích hợp yếu tố truyền thống và tinh thần hiện đại, văn học trực tuyến đã trở thành phương tiện truyền tải quan trọng các câu chuyện về Trung Quốc và góp phần quan trọng vào văn hóa đọc ở đất nước này.