Chính phủ Mỹ tạm thời đóng cửa: Hệ lụy từ bức tường biên giới

Theo đó, 9 cơ quan Chính phủ Mỹ sẽ phải đóng cửa, khoảng 400.000 nhân viên sẽ tiếp tục làm việc mà không được trả lương, khoảng 350.000 nhân công khác buộc phải nghỉ phép. Đây là lần thứ ba Chính phủ Mỹ đóng cửa trong năm nay sau lần đóng cửa trong 3 ngày hồi tháng 1 và lần "chớp nhoáng" trong hơn 5 giờ hồi tháng 2.

Vấn đề chính khiến Đồi Capitol không thể thông qua một dự luật ngân sách tạm thời cho Chính phủ liên bang duy trì hoạt động ổn định tới tháng 2-2019 là do bất đồng giữa Nhà Trắng và các nghị sĩ về khoản 5 tỷ USD để xây bức tường biên giới Mỹ - Mexico. Tổng thống Donald Trump khẳng định sẽ không phê chuẩn nếu dự luật chi tiêu tạm thời không bao gồm khoản tài chính này, trong khi phe Dân chủ kiên quyết phản đối đưa danh mục trên vào dự luật.

Thực tế, bế tắc xung quanh kế hoạch bức tường biên giới của ông chủ Nhà Trắng vẫn không được gỡ bỏ bất kể việc Phó Tổng thống Mike Pence đã gặp lãnh đạo Dân chủ ở Thượng viện, ông Chuck Schumer và các nghị sĩ Cộng hòa chủ chốt nhằm tìm kiếm một giải pháp cứu vãn tình hình.

Sau khi giành quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, đảng Dân chủ cho biết ít khả năng sẽ đáp ứng yêu cầu xây bức tường biên giới của ông D.Trump. Thượng nghị sĩ C.Schumer và Hạ nghị sĩ Nancy Pelosi đã đề xuất chi không quá 1,6 tỷ USD như đã được nêu trong một dự luật ở Thượng viện.

Xây dựng bức tường biên giới Mỹ - Mexico là một trong những cam kết trong chiến dịch tranh cử năm 2016 của Tổng thống D.Trump, nhưng những người phản đối cho rằng kế hoạch này quá đắt đỏ, không hiệu quả và không thể hiện tinh thần nhân đạo.

Ông chủ Nhà Trắng từng cảnh báo sẽ đóng cửa Chính phủ nếu những yêu cầu của ông về vấn đề an ninh biên giới không được bảo đảm, đồng thời tuyên bố quân đội Mỹ có thể được huy động để xây dựng bức tường này nếu đảng Dân chủ không bỏ phiếu ủng hộ.

Hiện tại người đứng đầu nước Mỹ không có được sự hậu thuẫn của cả hai viện với kế hoạch này. Theo các nhà phân tích, dù có ít nghị sĩ Cộng hòa lên tiếng chỉ trích Tổng thống D.Trump về đề xuất kinh phí nêu trên, nhưng đang tồn tại sự thất vọng rằng ông chủ Nhà Trắng đã làm suy yếu vị thế đàm phán của đảng Cộng hòa trước đảng Dân chủ.

Trong loạt bài đăng trên Twitter sáng 21-12, Tổng thống Mỹ đã kêu gọi lãnh đạo phe Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell sử dụng quy tắc bỏ phiếu trong phạm vi hẹp, cho phép Thượng viện chỉ cần quá bán để thông qua một dự luật (tức 51 phiếu), thay vì phải đạt được 2/3 phiếu đồng thuận (60 phiếu). Tuy nhiên, quy tắc này đã không được áp dụng do không nhận đủ số phiếu quá bán.

Khi Quốc hội chưa đạt được thống nhất thì thị trường chứng khoán Mỹ tiếp tục có ngày giảm điểm thứ ba liên tiếp và trải qua một tuần giao dịch tồi tệ. Cả ba chỉ số chứng khoán chủ chốt là chỉ số công nghiệp Dow Jones, chỉ số S&P 500 và Nasdaq đều giảm xuống mức sâu nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008.

Hiện vẫn chưa thể nói trước những tác động từ việc Chính phủ Mỹ ngừng vận hành. Khoảng 75% hoạt động của Chính phủ đã được cấp ngân sách tới tháng 9-2019. Tuy nhiên, nhiều cơ quan liên bang vẫn cần ngân quỹ. Hạ viện Mỹ sẽ nối lại hoạt động vào trưa 22-12 (0h ngày 23-12, giờ Việt Nam) trong khi Thượng viện vẫn tiếp tục họp nhưng chưa có dấu hiệu nào cho thấy vấn đề sẽ đạt được đột phá.