Trận lũ dữ ào về rạng sáng 5/8 đã khiến hàng chục ngôi nhà bị cuốn trôi; hàng trăm ha lúa, ngô bị bùn, đất vùi lấp; nhiều công trình quan trọng bị hỏng nặng...
Nước lũ ngập trắng huyện Bát Xát, Lào Cai. Ảnh: Quốc Hồng |
Đau đớn nhất vẫn là 6 nạn nhân bị nước lũ cuốn trôi trong đêm tối, đến nay vẫn chưa tìm thấy. Là huyện bị thiệt hại nặng nề nhất trong trận lũ vừa qua, nhưng, trong tang thương, mất mát ấy, chính quyền và nhân dân huyện Bát Xát đã nhanh chóng chung tay chia sẻ, đùm bọc, giúp đỡ nhau qua hoạn nạn, khó khăn để nhanh chóng ổn định đời sống, sản xuất.
* Tan hoang sau lũ
Chị Chảo Lở Mẩy, thôn Sủng Hoảng 2, xã Phìn Ngan là một trong những người đầu tiên chứng kiến cơn lũ dữ, tận mắt nhìn thấy gần 20 ngôi nhà bị cuốn phăng trong chốc lát. "Tôi sẽ không về đó nữa, dù đó là quê hương của tôi. Tôi vẫn nhớ tiếng gào thét trong đêm tối với cây cầu treo bị bẻ gãy và cuốn phăng như thế nào. Tôi chỉ kịp ôm con nhỏ chạy thật nhanh lên ngọn đồi trước mặt.." - nước mắt chực chảy ra, chị Mẩy dừng lời, cúi xuống ôm đứa con trai nhỏ đang mặc tạm bộ quần áo người lớn vì chạy lũ không kịp ôm theo bất cứ thứ gì.
Cách đây chục năm, Sủng Hoảng đã từng xảy ra trận lũ lớn, gây sạt lở nghiêm trọng, cướp đi sinh mạng của hơn 20 người. Hình ảnh về trận lũ dữ đó một lần nữa được tái hiện vào sáng 5/8. Sáng 6/8, khi chúng tôi có mặt tại thôn Sủng Hoảng 2, không thể nhận ra đây là ngôi làng trù phú đông vui của đồng bào Dao trước kia nữa. Toàn bộ 16 ngôi nhà, cùng toàn bộ đồ đạc, gia súc, gia cầm… của người dân thôn Sùng Hoảng bị xóa sổ trong chốc lát. Ngay cả người dân của thôn cũng chẳng thể tìm thấy đâu là nền nhà của mình trong đống đổ nát hoang tàn trước mặt.
Trưởng thôn Chảo Láo Khờ kể lại: "Khi kiểm tra, thống kê danh sách người dân trong thôn thì không thấy em Chảo Láo Phiếu (sinh năm 1994), em Chảo Láo Tả (sinh năm 1998) và bà Chảo Khờ Mẩy (sinh năm 1953). Trong lúc chạy lũ vẫn thấy bà Chảo Khờ Mẩy và cháu Chảo Láo Tả cầm đèn pin chạy theo. Nhưng chạy được một đoạn thì không còn thấy ánh đèn pin, do lũ quá lớn, hơn nữa, trong đêm tối nên không ai quay lại tìm hai bà cháu, cứ nghĩ họ đã đến được nơi an toàn". Nghĩ đến Chảo Láo Phiếu, ông Chảo Vần Phủ, thôn Sải Duần rơm rớm nước mắt: “Tuy không cùng làng, nhưng tôi nhiều lần có dịp tiếp xúc với Phiếu. Phiếu là người chăm chỉ, thật thà, lại sắp làm đám cưới, ai ngờ…”.
Sau mưa lũ, nhiều điểm trên tuyến đường độc đạo dẫn vào trung tâm xã Phìn Ngan sạt lở. Không chỉ xóa sổ nhà máy thủy điện Vạn Hồ, thôn Van Hồ, lũ dữ đã bẻ gãy cây cầu và cô lập hai thôn Sủng Hoảng 1, 2 với phần còn lại của tỉnh Lào Cai. Sau một ngày xảy ra lũ đến Quang Kim - xã Anh hùng trong thời kỳ đổi mới, nhiều người vẫn không thể nhận ra đâu là ruộng, đâu là vườn, ao chum hay sông suối. Dòng suối Ngòi San thường ngày hiền hòa là vậy mà trong trận lũ đã mang một lượng bùn đất khổng lồ tràn ngập những cánh đồng trù phú, những ruộng rau xanh mướt chưa kịp thu hái.
Đang tất bật di chuyển đồ đạc ra ngoài, dọn dẹp lại nhà vì bị ngập nước, ông Nguyễn Xuân Đức kể lại chuyện lũ với giọng nói vẫn còn hoảng hốt, mặc dù mưa to từ đêm hôm trước, nhưng không ngờ lũ đến đến nhanh như thế. Khi nước bắt đầu dâng, gia đình ông chỉ kịp chạy thoát thân chứ không di chuyển được đồ đạc. Chỉ một lát sau, nửa ngôi nhà đã bị ngập trong nước lũ. Chưa bao giờ ông chứng kiến trận lũ lớn như vậy ở Quang Kim. Tường nhà ông nước ngập đến 2m, tất cả đồ đạc đều chìm trong nước lũ. Đó là chưa kể đến toàn bộ ruộng lúa, hoa màu, ao cá cũng bị ngập úng hoàn toàn.
Không chỉ thiệt hại nặng nề về người, Bát Xát còn có hàng trăm ngôi nhà bị lũ cuốn trôi, tốc mái. Hơn 170 ha hoa mầu bị ngập úng và gẫy đổ, trong đó xã Quang Kim ngập úng 80 ha, Cốc San 50 ha, Bản Qua 20 ha... Sau nỗi bàng hoàng lo sợ, người dân Bát Xát và các lực lượng đang khẩn trương khắc phục hậu quả trận lũ gây ra.
* Dồn sức vượt qua khó khăn
Sau cơn lũ, đi bộ gần chục km, vượt qua những đống đất, đá ngổn ngang để vào trung tâm xã Phìn Ngan, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Hữu Thể chỉ đạo các lực lượng triển khai nhanh phương án tìm kiếm người mất tích, nỗ lực tiếp cận vùng có người bị cô lập; thực hiện việc hỗ trợ, giúp đỡ người dân khắc phục hậu quả.
"Cái khó ló cái khôn", cây cầu treo dù bị gãy đổ nhưng đoàn thanh niên huyện Bát Xát đã có sáng kiến làm dây cáp treo tiếp tế các nhu yếu phẩm tới người dân Sủng Hoảng. Cho đến 6 giờ ngày 6/8, đã có hai cây cầu tre được dựng tạm để có thể vận chuyển hàng cứu trợ giúp đỡ người dân trong vùng lũ đang bị cô lập. Chỉ trong sáng nay (6/8), đã có hàng chục ô tô từ thành phố Lào Cai chở lương thực thực phẩm như: mì tôm, gạo, bánh mỳ, kẹo, quần áo, thuốc men... đến xã để trao tận tay người dân thôn Sủng Hoảng. Tất cả mang theo tình cảm và hy vọng vào một ngày mai tươi sáng hơn với người dân nơi đây.
Công tác tìm kiếm 3 nạn nhân mất tích được các lực lượng chức năng trên địa bàn tích cực triển khai. Công an huyện Bát Xát phối hợp với lực lượng địa phương chia thành 4 mũi tìm kiếm nạn nhân dọc suối Ngòi San. Trung tá Nguyễn Ngọc Khang, đội trưởng đội tìm kiếm của Công an huyện Bát Xát khẳng định, dù việc tìm kiếm gặp nhiều trở ngại do địa hình phức tạp, nguy hiểm vì dòng nước lũ vẫn chảy khá siết, dốc cao, trơn trượt nhưng các anh em trong đội vẫn dốc sức khắc phục mọi khó khăn hy vọng có thể tìm thấy nạn nhân trong thời gian ngắn nhất. Nếu hôm nay không có kết quả, Công an huyện sẽ tham mưu với cấp trên để mở rộng phạm vi tìm kiếm.
Theo ông Trần Văn Ngọc, Chủ tịch UBND xã Quang Kim, vì trận lũ xảy ra quá bất ngờ, nên các lực lượng trên địa bàn xã chỉ kịp thông báo và đến gọi các hộ dân chạy lũ để tránh thiệt hại về người, còn toàn bộ đồ đạc của các gia đình không di chuyển được. Bà Sùng Hồng Mai, Phó Chủ tịch UBND huyện Bát Xát cho biết, huyện đã huy động toàn bộ lực lượng giúp nhân dân khắc phục hậu quả lũ lụt, dọn dẹp nhà cửa, ổn định cuộc sống. Lực lượng vũ trang và đoàn viên thanh niên trên địa bàn huyện là lực lượng chủ lực trong công tác trợ giúp người dân ổn định nhà cửa đời sống sau bão. Họ không quản ngại lặn lội trong bùn nạo vét, di chuyển đồ đạc, sơ tán người dân khỏi khu vực nguy hiểm.
Trong quang cảnh tan hoang sau trận lũ lịch sử, hình ảnh nhân dân các dân tộc huyện Bát Xát đoàn kết cùng nhau khắc phục khó khăn và hình ảnh những chiến sĩ công an, bộ đội, dân quân lăn lộn trong bùn đất, mưa gió, sát cánh cùng người dân vượt lũ đã phần nào làm vơi đi nỗi lo lắng, tiếp thêm sức mạnh cho các hộ dân vượt qua khó khăn trước mắt để sớm ổn định cuộc sống.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.