Bao giờ mới đến đích? (tiếp theo và hết)

Dự án ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất rau, hoa, quả triển khai tại huyện Từ Liêm (cũ) năm 2004 với diện tích 7.600m2 có tổng vốn đầu tư 16 tỷ đồng, trong đó, ngân sách thành phố hỗ trợ 1/3, còn lại là vốn của Công ty TNHH MTV Đầu tư phát triển nông nghiệp Hà Nội (Hadico) được xem như là nền móng phát triển nông nghiệp công nghệ cao (NNCNC) của thành phố Hà Nội. Thế nhưng, do áp dụng dập khuôn công nghệ của nước ngoài cùng với nhiều nguyên nhân khác như thiếu tính khả thi, quy hoạch sử dụng đất đai thay đổi nên dự án này đã bị phá sản… Một dự án khác, cũng của Hadico trong lĩnh vực ứng dụng công nghệ cao phát triển vùng hoa Tây Tựu, tại huyện Từ Liêm (cũ) cũng đang trong tình cảnh "sống dở, chết dở". Dự án có tổng mức đầu tư trên 120 tỷ đồng được phê duyệt từ năm 2008, song đến nay mới hoàn thành giải phóng mặt bằng, xây dựng một số hạng mục như: Phòng nuôi cấy, bảo quản hoa, khu phân bón sinh học, hệ thống hạ tầng kỹ thuật. Ông Hoàng Trọng Chương, Phó Tổng Giám đốc Hadico cho biết, ngoài nguồn vốn thành phố hỗ trợ và công ty đầu tư 14 tỷ đồng để triển khai dự án, số còn lại trên 56 tỷ đồng được chỉ định vay tại Quỹ Phát triển thành phố, song do vướng chính sách đến nay công ty chưa tiếp cận được vốn vay. Thiếu vốn đã dẫn đến hệ lụy: Đất đai bị bỏ hoang, doanh nghiệp gặp khó khăn trong triển khai dự án sản xuất, kinh doanh.

Ông Nguyễn Huy Đăng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội cho biết, việc triển khai phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao của Hà Nội còn nhiều hạn chế. Các mô hình NNCNC triển khai ở các địa phương nhỏ lẻ, phân tán, thiếu đầu tư, phát triển tự phát, chưa đáp ứng các tiêu chí.

Cần đồng bộ các giải pháp

Đầu tư cho NNCNC cần nguồn vốn lớn, do đó chính sách phải sát thực tế. Để phát triển NNCNC thành công, 5 "nhà" phải cùng hợp tác, bắt tay chặt chẽ với nhau. Đồng thời, phải xác định rõ sản phẩm cần đầu tư phát triển theo hướng NNCNC. Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Phạm Văn Khương cho rằng, cần rút kinh nghiệm từ những mô hình thất bại và áp dụng kinh nghiệm của những mô hình thành công như mô hình của Công ty Sữa cổ phần TH True Milk đầu tư vào nhà xưởng ít nhưng đầu tư cho công nghệ rất nhiều nên thành công. Do đó, các dự án NNCNC cần tập trung đầu tư công nghệ, giảm phần hạ tầng, bảo đảm chất lượng cũng như yêu cầu sản phẩm.

Theo Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ NN&PTNT) Hoàng Thanh Vân, hiện cả nước có 30 tỉnh, thành phố đã xây dựng được cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Hà Nội có nhiều thế mạnh phát triển NNCNC, đó là thị trường tiêu thụ lớn, gần các cơ quan nghiên cứu hàng đầu của cả nước nên hàm lượng chất xám tập trung. Vì vậy, Hà Nội cần phải quyết liệt hơn trong chỉ đạo và triển khai thực hiện, phải đặt mục tiêu giá trị sản xuất từ NNCNC đạt 40-45% tổng giá trị sản xuất ngành nông nghiệp, cao hơn so với mục tiêu chung của cả nước. Vấn đề đặt ra là phải tính toán, cân nhắc kỹ để các tổ chức, cá nhân đầu tư vào NNCNC đều được hỗ trợ; đồng thời phải kết nối giữa doanh nghiệp và trang trại chăn nuôi, tạo thành chuỗi sản xuất, chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Đối với các khung hỗ trợ, Hà Nội nên điều chỉnh phù hợp, không nhất thiết theo quy định hỗ trợ của Bộ NN&PTNT hay Nhà nước mà nên có cơ chế, chính sách riêng tạo sự đột phá.