Sau 3 năm, vụ việc những người ủng hộ ông Donald Trump nổi loạn và tràn vào tòa nhà trụ sở Quốc hội Mỹ ngày 6-1-2021 vẫn là chủ đề thời sự về chính trị đối nội và tư pháp ở Mỹ.
Nhiều người tham gia vụ việc ấy đã bị bắt hoặc đang bị truy nã, cũng như đang bị xác định danh tính. Tòa án phải xét xử vụ án hình sự lớn nhất từ trước đến nay ở nước Mỹ. Nhiều bị can đã bị đem ra xét xử và tuyên phạt tù với mức độ từ vài ngày đến 22 năm tù. Nhiều người khác đang bị tiến hành xét xử và điều tra. Chỉ có hai người được trắng án.
Ngay đến cả cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đang bị Tòa án ở Mỹ truy tố về một số tội danh. Vụ việc xảy ra khi Quốc hội Mỹ hoàn tất những thủ tục pháp lý cần thiết cuối cùng để xác nhận thắng cử của Tổng thống đắc cử Joe Biden và khẳng định thất cử của ông Donald Trump. Mọi dấu hiệu hiện tại đều cho thấy hai người này sẽ lại so găng với nhau trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vào đầu tháng 11 năm nay.
Ông Donald Trump phản đối mạnh mẽ và chống đối quyết liệt việc bắt giữ và truy nã, điều tra và xét xử, kết tội và phạt tội những người liên quan đến vụ việc nhưng trên thực tế đã không ngăn cản được những việc nói trên của phía cảnh sát và tòa án. Vì thế, câu chuyện cũ này chưa thể kết thúc được sau 3 năm mà có lẽ sẽ còn ám ảnh nước Mỹ trong nhiều năm nữa.
Việc xử lý về phương diện tư pháp những hậu quả và hệ lụy của vụ nổi loạn trong thời gian 3 năm qua là cần thiết và hợp pháp đối với nước Mỹ nhưng lại khiến quốc gia này bị phân rẽ về chính trị và xã hội, nội bộ trở nên trầm trọng hơn. Sự phân rẽ này tác động mạnh mẽ và khó lường tới diễn biến cuộc vận động tranh cử và kết quả của cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Tòa án ở Mỹ sẽ quyết định số phận và tương lai chính trị của ông Donald Trump trước khi cử tri Mỹ quyết định lựa chọn giữa ông Donald Trump và ông Joe Biden.
Một trong những sách lược vận động tranh cử trọng tâm của ông Donald Trump là khuấy động cảm nhận của bên ngoài về việc mình bị "truy sát" chính trị, củng cố lực lượng vẫn trung thành với mình và cực đoan hóa họ. Còn ông Joe Biden xoáy vào chính vụ việc này để gây dựng con chủ bài vận động tranh cử là nền dân chủ và quyền lực của Nhà nước ở Mỹ bị ông Donald Trump và lực lượng ủng hộ đe dọa, vì thế người dân ở Mỹ không thể để cho ông Donald Trump tiếp tục cầm quyền.
Tòa án Tối cao Mỹ cũng vì vụ việc này mà trở thành tác nhân quyết định tới kết cục cuối cùng của cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Chỉ cần tòa phán quyết rằng ông Donald Trump vì liên quan đến vụ việc xảy ra cách đây 3 năm mà không được ứng cử tổng thống ở những bang đã quyết định không cho phép ông Donald Trump tham gia các cuộc bầu cử sơ bộ của phe đảng Cộng hòa thì ông Donald Trump sẽ không còn cơ may đắc cử.
Khi còn cầm quyền, ông Donald Trump đã kịp bố trí nhân sự trong cơ cấu thẩm phán của tòa này để có được phán quyết thuận lợi cho mình. Nhưng nếu phán quyết của tòa thiên vị ông Donald Trump một cách thô thiển thì nhiều khả năng sẽ lại lợi bất cập hại đối với ông Donald Trump.
Nếu ông Donald Trump trở lại cầm quyền thì diễn biến việc xử lý hậu quả và hệ lụy của vụ việc cách đây 3 năm chưa biết sẽ ra sao, bởi ông Donald Trump đã tuyên bố sẽ ân xá cho những người bị kết tội. Nếu như vậy thì chuyện cũ càng ám ảnh tương lai của nước Mỹ.
(*) Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Hànộimới.