Truy tố 4 bị can ở Công ty chứng khoán Tràng An

Bốn bị can này gồm: Lê Hồ Khôi (sinh năm 1961, nguyên Tổng Giám đốc Công ty cổ phần chứng khoán Tràng An - TAS), Trịnh Văn Toàn (sinh năm 1969, nguyên Phó Tổng Giám đốc TAS), Lê Quang Hưng (sinh năm 1980, nguyên nhân viên Phòng Kế toán TAS), Nguyễn Trí Dũng (sinh năm 1982, nguyên Phó Giám đốc giao dịch TAS) bị Viện Kiểm sát truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 139, khoản 4, điểm a - Bộ luật Hình sự năm 1999.

Theo cáo trạng, tháng 5-2012, Ngân hàng Thương mại Cổ phần Nhà Hà Nội (viết tắt là HBB, nay là Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn - Hà Nội viết tắt là SHB) có đơn tố cáo TAS chiếm đoạt gần 22 tỷ đồng thông qua hình thức ủy thác đầu tư để vay vốn.

Qua điều tra, đã xác định, năm 2010, do thiếu vốn để hoạt động kinh doanh, Lê Hồ Khôi đã bàn với Trịnh Văn Toàn và các nhân viên của TAS gồm Nguyễn Thị Ngọc Lan (Kế toán trưởng), Lê Quang Hưng và Nguyễn Trí Dũng thực hiện việc lập khống hồ sơ mang tên khách hàng để vay tiền ngân hàng đầu tư chứng khoán. Mục đích là để sau khi được các tổ chức tín dụng giải ngân khoản tiền vay cho các khách hàng vào tài khoản của TAS thì TAS sẽ sử dụng hoạt động kinh doanh và trả nợ trước đó.

Tháng 10-2010, Lê Hồ Khôi đại diện cho TAS ký hợp đồng hợp tác với HBB với nội dung TAS giới thiệu khách hàng có nhu cầu nhận ủy thác đầu tư vốn từ HBB theo hình thức cầm cố chứng khoán niêm yết. TAS là đầu mối, kiểm tra, rà soát hồ sơ, ký xác nhận hồ sơ khách hàng trước khi chuyển cho HBB.

Nguyễn Thị Ngọc Lan và Lê Quang Hưng đã sử dụng Giấy chứng minh nhân dân của 4 cá nhân hợp thức các thủ tục mở tài khoản chứng khoán, ký giả trong các tài liệu hồ sơ như hợp đồng mở tài khoản, hợp đồng cầm cố, hợp đồng ủy thác đầu tư, xác nhận phong tỏa chứng khoán... Sau đó, tự tạo khống các mã chứng khoán và số lượng chứng khoán cho 4 tài khoản này để hoàn tất các thủ tục cho 4 hồ sơ, chuyển sang HBB làm thủ tục giải ngân.

HBB đã duyệt giải ngân cho 4 khách hàng vay 56 tỷ đồng với lãi suất 20%/năm vào tài khoản của TAS. Tiền về, TAS đã 2 lần chuyển tiền cho Ngân hàng TMCP Bảo Việt để trả nợ tổng cộng 35 tỷ đồng, chuyển hơn 18 tỷ đồng thanh toán bù trừ với Trung tâm lưu ký chứng khoán Việt Nam (VSD).

Khi thị trường giảm mạnh, giá trị cổ phiếu không đủ cầm cố, trong khi HBB yêu cầu phải trả nợ hoặc cầm cố thêm chứng khoán, Lê Hồ Khôi và Trịnh Văn Toàn đã thống nhất chỉ đạo Nguyễn Thị Ngọc Lan trực tiếp thực hiện việc ký giả chữ ký của 19 khách hàng đang có tài khoản tại TAS về việc chấp nhận cầm cố chứng khoán bổ sung.

Tại cơ quan điều tra, 19 khách hàng khai không biết việc cầm cố chứng khoán và đề nghị cơ quan điều tra làm rõ việc ký giả chữ ký của họ.

Trước thời điểm khởi tố vụ án, TAS đã trả cho HBB hơn 47 tỷ đồng và còn nợ lại gần 20 tỷ đồng không có khả năng thanh toán.

Với cách thức tương tự, nhóm bị can đã lập khống 9 hồ sơ khách hàng vay tiền của BIDV chi nhánh Hai Bà Trưng dưới hình thức cho vay ứng trước tiền bán chứng khoán, chiếm đoạt hơn 27 tỷ đồng.

Theo thỏa thuận, TAS có trách nhiệm là bên trung gian thay mặt ngân hàng triển khai các thủ tục cho vay ứng trước, kiểm soát chặt chẽ việc thanh toán tiền bán chứng khoán, đảm bảo thu hồi đầy đủ nợ gốc và lãi. TAS chịu trách nhiệm về tính hợp pháp hợp lệ của các hồ sơ do TAS cung cấp. Thực tế, TAS đã lập khống hồ sơ vay vốn của 9 khách hàng để được giải ngân 45 tỷ đồng. Sau khi giải ngân 45 tỷ đồng vào tài khoản của TAS tại BIDV, ngân hàng này đã giữ lại toàn bộ 45 tỷ đồng để thanh toán cho các khoản nợ trước đây của TAS với BIDV.

Trước khi vụ án khởi tố, TAS đã thanh toán 1 phần khoản nợ và hiện còn nợ lại 27,6 tỷ đồng. Viện Kiểm sát xác định các bị can còn phải có trách nhiệm đối với hơn 47 tỷ đồng chiếm đoạt của 2 ngân hàng.

Quá trình điều tra, bị can Nguyễn Thị Ngọc Lan đã mất do mắc bệnh nên cơ quan điều tra đã ra quyết định đình chỉ bị can đối với Nguyễn Thị Ngọc Lan.

Vụ án này xảy ra từ năm 2012, cơ quan công an tiến hành khởi tố vụ án vào năm 2013 nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Ban đầu, bị can Lê Hồ Khôi bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Sau đó, Cơ quan cảnh sát điều tra, Công an Thành phố Hà Nội đã ra Quyết định thay đổi tội danh sang tội “Sử dụng tài sản trái phép”. Tháng 3-2018, cơ quan tiến hành tố tụng lại có sự thay đổi, chuyển tội danh sang tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.