Thủ tướng Phạm Minh Chính: Tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ không chỉ là trách nhiệm mà còn là mệnh lệnh từ trái tim

Dự buổi gặp mặt có lãnh đạo Bộ Quốc phòng, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Văn phòng Chính phủ và đại diện lãnh đạo thành phố Hồ Chí Minh; các Đội trưởng, Chính trị viên đại diện cho hơn 1.000 cán bộ, chiến sĩ của 23 Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Báo cáo Thủ tướng Chính phủ về tình hình, kết quả tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, đại diện Bộ Quốc phòng cho biết, công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ được triển khai đồng bộ, toàn diện, có chiều sâu, đạt kết quả tốt. Các Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ qua nhiều năm thực hiện nhiệm vụ đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm. Trang bị, phương tiện phục vụ công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ được bảo đảm đầy đủ, quản lý, sử dụng có hiệu quả. Chế độ, chính sách cho cán bộ, chiến sĩ làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ được bổ sung, hoàn thiện kịp thời, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.

Cùng với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, các Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đã thực hiện tốt công tác dân vận, đối ngoại quân sự, ngoại giao nhân dân; tích cực phối hợp giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, các chương trình phát triển kinh tế - xã hội và các hoạt động phòng, chống bão lũ, thiên tai, dịch bệnh… Qua đó, góp phần củng cố lòng tin và làm sâu sắc thêm mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam - Lào, Việt Nam - Campuchia; góp phần lan tỏa mạnh mẽ hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” không chỉ ở trong nước, mà còn đối với bạn bè quốc tế.

Với những thành tích xuất sắc, 4 Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và một cá nhân được phong tặng Danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân; gần 3.200 lượt tập thể, cá nhân được tặng thưởng Huân chương, Bằng khen các loại; gần 500 lượt tập thể, cá nhân được Nhà nước Lào, Campuchia tặng thưởng Huân chương, Huy chương và nhiều phần thưởng cao quý khác.

Tại buổi gặp mặt, đại diện các Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ phát biểu báo cáo tình hình; bày tỏ niềm vinh dự, trọng trách lớn lao và tình cảm đặc biệt của cán bộ, chiến sĩ đối với công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; kinh nghiệm trong công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; đồng thời phản ánh những khó khăn, vất vả, đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp để công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đạt nhiều kết quả hơn.

Mở đầu phát biểu tại buổi gặp mặt, Thủ tướng đọc lại hai câu thơ trong bài thơ “Sao chiến thắng” của Nhà thơ Chế Lan Viên thể hiện lý tưởng cách mạng để chúng ta cảm nhận về sự hy sinh và cống hiến của các Anh hùng Liệt sĩ của dân tộc “Ôi Tổ quốc, nếu cần, ta chết - Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông”.

Thủ tướng xúc động, biết bao cuộc chia tay vào chiến trường đã biết trước không có ngày trở lại. Và thực tế, trải qua hai cuộc chiến tranh, đã có hơn 1 triệu cuộc chia tay không có ngày đoàn tụ. Các anh đã về với đất mẹ, về với núi sông, về với tổ tiên khi chỉ mười tám, đôi mươi, không có người thân bên cạnh, không một nén nhang, không một lời trăng trối, thậm chí không còn hình hài nguyên vẹn do sự ác liệt của chiến tranh.

Nước mắt, nỗi đau, sự nhớ thương, mòn mỏi ngóng trông vẫn hiện hữu trong từng nếp nhà, góc phố, xóm thôn. Biết bao gia đình còn không biết các anh đã nằm lại nơi đâu? Ngày giỗ là khi nào? Và vẫn mang theo hy vọng có thể một ngày nào đó sẽ tìm thấy người thân và làm giỗ vào ngày 27-7 hằng năm.

“Chính vì lẽ đó, việc tìm kiếm hài cốt liệt sĩ là công việc nhân văn, nhân ái và biết ơn, ân nghĩa với các thế hệ đi trước”, Thủ tướng khẳng định.

Thủ tướng cho biết, những ngày này, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tổ chức nhiều hoạt động ý nghĩa để tưởng nhớ và tri ân các bậc cách mạng tiền bối, các Anh hùng Liệt sĩ, các thương, bệnh binh và người có công với cách mạng đã cống hiến, hy sinh quên mình vì độc lập, tự do và sự phồn vinh của Tổ quốc.

Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước ta, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, của các cấp, ngành, đơn vị, địa phương. Đảng, Nhà nước đã tin tưởng giao cho các đội nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ của các đơn vị quân đội trên địa bàn của ba nước Việt Nam, Lào, Campuchia. Với hàng trăm ngàn liệt sĩ chưa tìm được hài cốt, đây là nhiệm vụ rất nặng nề nhưng cũng đầy vinh quang và thiêng liêng.

“Chúng ta đã, đang và sẽ tiếp tục hành trình này bằng trái tim nhân ái, tấm lòng nhiệt huyết và đức hy sinh. Chúng ta làm việc này để xoa dịu nỗi đau cho thân nhân các liệt sĩ… Chúng ta sẽ hành động vì những bà mẹ “ba lần tiễn con đi - hai lần khóc thầm lặng lẽ - các anh không về - mình mẹ lặng im”, vì những người vợ ngóng chồng, con ngóng cha… Chúng ta hành động vì đồng đội của các anh còn “Rải rác biên cương mồ viễn xứ - Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”", Thủ tướng xúc động.

Thủ tướng Chính phủ bày tỏ xúc động được biết, trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, các Đội tìm kiếm, quy tập gặp rất nhiều khó khăn, một số thành viên đổ bệnh, bị thương, thậm chí đã hy sinh do các địa bàn tìm kiếm, quy tập cơ bản đều ở vùng sâu, vùng xa, địa hình khó khăn, hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt, có nơi còn tồn sót bom mìn...

Tuy vậy, bằng quyết tâm, ý thức trách nhiệm và sự tri ân sâu sắc, từ năm 1994 đến nay, các Đội tìm kiếm đã vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, tìm kiếm, quy tập được trên 84 nghìn hài cốt liệt sĩ ở trong và ngoài nước. Riêng từ năm 2013 đến nay, các Đội đã tìm kiếm, quy tập được gần 18 nghìn hài cốt liệt sĩ, trong đó có gần 9.000 hài cốt trong nước, trên 6.000 hài cốt ở Campuchia và gần 3.000 hài cốt ở Lào; đồng thời, tổ chức hồi hương và truy điệu, an táng hài cốt liệt sĩ bảo đảm tôn nghiêm, trang trọng.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Thủ tướng đánh giá cao và ghi nhận những thành tích, kết quả đạt được của các đơn vị, địa phương, cá nhân; nhiệt liệt biểu dương cán bộ, chiến sĩ trực tiếp làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; đồng thời, trân trọng, thấu hiểu và chia sẻ với những hy sinh, mất mát to lớn của các Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Thủ tướng Chính phủ cho biết, trong thời gian tới, nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ tiếp tục là việc làm thường xuyên, liên tục, lâu dài nhưng sẽ gặp nhiều khó khăn hơn. Số lượng hài cốt liệt sĩ cần tìm kiếm, quy tập còn nhiều, trong khi thông tin về liệt sĩ và mộ liệt sĩ ngày càng ít; nhân chứng tuổi ngày càng cao, trí nhớ giảm, địa hình nhiều thay đổi…

Để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Kế hoạch tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Trong đó, xác định nhiệm vụ đến năm 2030, tìm kiếm, quy tập được khoảng 15.000 hài cốt liệt sĩ; hoàn thành tìm kiếm, quy tập và kết luận khu vực, địa bàn có thông tin mộ liệt sĩ tập thể. Từ năm 2031 trở đi, tiếp tục tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ đến khi không còn thông tin về hài cốt liệt sĩ, mộ liệt sĩ.

Để thực hiện tốt mục tiêu và các nhiệm vụ nêu trên, góp phần đền đáp những hy sinh to lớn của các Anh hùng Liệt sĩ, Thủ tướng Phạm Minh Chính đề nghị các cấp, ngành, địa phương, các Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ thực hiện một số nội dung.

Theo đó, các cấp ủy, bộ, ngành, cơ quan, đơn vị, địa phương, Ban Chỉ đạo 515 các cấp và lực lượng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ cần quán triệt sâu sắc, thực hiện nghiêm, triển khai hiệu quả Chỉ thị 24-CT/TW của Bộ Chính trị, Nghị định số 131/2021/NĐ-CP của Chính phủ, các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; các kế hoạch, hướng dẫn của Ban Chỉ đạo quốc gia 515, của Bộ Quốc phòng và của các bộ, ngành liên quan về công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Bên cạnh đó, tăng cường hơn nữa công tác lãnh đạo, chỉ đạo, phối hợp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước; triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp để đẩy nhanh tiến độ, hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; quan tâm chăm lo, chủ động đề xuất, bảo đảm kịp thời, đầy đủ các chế độ, chính sách đối với lực lượng làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ.

Thủ tướng đề nghị lực lượng tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ luôn phát huy tinh thần chủ động, trách nhiệm, khắc phục khó khăn; vừa thực hiện nhiệm vụ, vừa làm công tác dân vận, tuyên truyền, vận động thu thập thông tin về liệt sĩ và mộ liệt sĩ; đồng thời, thực hiện nghiêm công tác đối ngoại quân sự khi làm nhiệm vụ trên địa bàn nước bạn. Lực lượng chức năng kết hợp tham gia công tác xã hội xóa đói giảm nghèo, phòng, chống thiên tai ở địa bàn trong nước cũng như ở địa bàn nước ngoài, làm tỏa sáng hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ”; góp phần vào công tác đối ngoại và quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam; ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông để kết nối các thông tin tìm kiếm liệt sĩ và mộ liệt sĩ nhằm kịp thời và gia tăng hiệu quả công tác tìm kiếm hài cốt.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho rằng, tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ không chỉ là trách nhiệm, mà còn là mệnh lệnh từ trái tim thôi thúc những người đang thực hiện nhiệm vụ. Ngày nào hài cốt của các liệt sĩ chưa được tìm thấy, chúng ta vẫn còn trăn trở, day dứt, lòng chưa yên. Đây là nhiệm vụ có ý nghĩa chính trị - xã hội, nhân văn sâu sắc, thể hiện truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ người trồng cây” của dân tộc ta.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, với sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành, cấp ủy, chính quyền địa phương; với những kinh nghiệm có được trong nhiều năm, đặc biệt là tinh thần trách nhiệm cao, sự nỗ lực, cố gắng, chủ động khắc phục khó khăn; các Đội sẽ phát huy tốt những kết quả đạt được, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ Đảng, Nhà nước, quân đội và nhân dân giao phó, tiếp tục triển khai hiệu quả công tác tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ, đáp lại niềm tin, sự mong mỏi của nhân dân và thân nhân liệt sĩ.

“Hôm nay là ngày giỗ của hàng triệu người con đã ngã xuống vì nền độc lập, tự do của đất nước. Chúng ta sẽ tiếp tục hành trình này bằng trái tim và tấm lòng thành kính nhất để đời đời biết ơn các Anh hùng Liệt sĩ”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Tại buổi gặp mặt, Thủ tướng Chính phủ tặng các phần quà ý nghĩa cho các tập thể, cá nhân thuộc các Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ có thành tích xuất sắc nhất.