Thông thoáng nhưng phải đáp ứng quản lý nhà nước

Góp ý chung cho dự thảo luật, các đại biểu đánh giá cao những nội dung sửa đổi luật, đưa ra những giải pháp mạnh mẽ, trên tinh thần tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động sản xuất kinh doanh, giảm thiểu các thủ tục hành chínhvà đề cao việc tôn trọng quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp. Đặc biệt, dự luật đã đưa một chế định rất quan trọng vào luật là chế định về ngành nghề cấm đầu tư kinh doanh – ngành nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện sang dự Luật Đầu tư để đảm bảo tính thống nhất của toàn hệ thống pháp luật về kinh doanh.

Về nội dung Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và các quy định về đăng ký thành lập doanh nghiệp, dự án Luật đã bổ sung những quy định về trách nhiệm phối hợp, chia sẻ và trao đổi thông tin giữa các cơ quan nhà nước nhằm xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đầy đủ, thống nhất, cập nhật và công khai về hoạt động của doanh nghiệp sau đăng ký giữa các cơ quan có thẩm quyền, qua đó nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước và tạo thuận lợi cho các bên có liên quan theo dõi giám sát doanh nghiệp. Ngoài ra, dự án Luật cũng bổ sung quy định Cơ quan đăng ký doanh nghiệp trực tiếp hoặc đề nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền kiểm tra doanh nghiệp theo những nội dung trong hồ sơ đăng ký doanh nghiệp.

Tuy nhiên, đại biểu Huỳnh Ngọc Ánh – TP. Hồ Chí Minh cho rằng, quy định như dự luật chưa rõ ràng về quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp. Ông băn khoăn việc quản lý Nhà nước với doanh nghiệp sau khi thành lập sẽ như thế nào? Doanh nghiệp sẽ thực hiện nộp thuế, nghĩa vụ với Nhà nước, xã hội… ra sao?

Theo đại biểu Ánh, thực tế nhiều doanh nghiệp đang lợi dụng sự thông thoáng trong cấp giấy phép thành lập doanh nghiệp để lập công ty mua bán hóa đơn, hàng nghìn doanh nghiệp đang nợ bảo hiểm, nợ hải quan, nợ thuế… không thể thu hồi được. Tại các thành phố lớn, một số doanh nghiệp kinh doanh các ngành nghề nhạy cảm như karaoke khi bị xử phạt hành chính thì lập tức giải thể để trốn tránh trách nhiệm, sau đó lại thành lập doanh nghiệp mới ngay cùng địa điểm đó với tên khác, Nhà nước không thể xử lý chung hoặc truy cứu hình sự hay tiến hành xử phạt hành chính được.

“Dự luật cần phải có điều khoản ràng buộc sự quản lý của Nhà nước, ít nhất là có sự quản lý của chính quyền địa phương. Việc tạo sự thông thoáng cho hoạt động của doanh nghiệp là quan trọng nhưng phải đáp ứng được nhu cầu quản lý nhà nước”, đại biểu Ánh nói.

Liên quan đến quản lý với nhà đầu tư nước ngoài, đại biểu Vũ Tiến Lộc – Thái Bình đề nghị, việc quy định thủ tục đầu tư với đối tượng này dứt khoát là phải gắn với dự án đầu tư, chứ không neo vào hình thức cụ thể của nhà đầu tư.

“Nếu chúng ta neo vào hình thức cụ thể của doanh nghiệp thì doanh nghiệp cứ thành lập mà không phải gắn với dự án đầu tư cụ thể nào. Khi nào doanh nghiệp có dự án đầu tư, nếu doanh nghiệp thuộc diện nhà đầu tư trong nước thì cứ việc đầu tư không phải làm thủ tục gì cả; còn nếu doanh nghiệp anh thuộc diện nhà đầu tư nước ngoài thì anh làm thủ tục để được cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Như vậy, khi thành lập doanh nghiệp, nhà đầu tư nước ngoài chưa thực hiện dự án cụ thể nào cả, mà có thể mới chỉ là ngành nghề kinh doanh dự kiến”, đại biểu Lộc phân tích.

Theo đại biểu Lộc, các quy định liên quan nhà đầu tư nước ngoài nên được thiết kế theo hướng bỏ tất cả các yêu cầu về bản sao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trong hồ sơ thành lập doanh nghiệp đối với nhà đầu tư nước ngoài; trong thủ tục xem xét tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký doanh nghiệp Cơ quan đăng ký doanh nghiệp sẽ phải xem xét ngành nghề kinh doanh dự kiến của nhà đầu tư căn cứ vào Danh mục ngành nghề kinh doanh mở cửa có điều kiện với nhà đầu tư nước ngoài để quyết định việc có cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hay không.

Dự thảo Luật doanh nghiệp sửa đổi dự kiến được biểu quyết thông qua ngày 26/11 tới.