Thiết bị giám sát hành trình xe buýt cũng bó tay

Lộ nhiều bất cập từ TBGSHT

Theo số liệu của Sở GTVT TP, năm 2013 đã xảy ra 62 vụ và từ đầu năm 2014 đến nay là 11 vụ TNGT liên quan đến xe buýt. Bên cạnh đó, là việc mồi ngày hơn 3.000 buýt đưa đón khách với khoảng 17.000 lượt; trong đó có rất nhiều trường hợp tài xế xe buýt đua nhau phóng nhanh, vượt ẩu, vượt đèn đỏ nhưng con số xử lý vi phạm còn quá “khiêm tốn”… TBGSHT phải chăng chưa thể phát huy tác dụng giám sát, ngăn ngừa?

Ông Dương Hồng Thanh, Phó Giám đốc Sở GTVT thừa nhận, hiện TBGSHT lắp trên các xe buýt tại TP mới chỉ định vị, kiểm soát tốc độ chứ không thể xác định được xe buýt đó đậu sai lề đường, di chuyển ở làn nào và không thể xác định chính xác từng cm. “Trường hợp vượt đèn đỏ thì hầu như không thể xử lý vì thiếu cập nhật trong bản đồ số; không thể dựa vào TBGSHT mà cách tốt nhất là trong thời gian tới sẽ tập trung lực lượng ở các ngã tư, những “điểm đen” theo sự phản ánh của nhân dân, báo chí để xử lý các sai phạm”, ông Thanh cho biết.

Cũng theo lãnh đạo Sở GTVT TP, thiết bị này chỉ phạt nguội được các hành vi vi phạm như chạy quá tốc độ, không đóng cửa khi chạy, không chạy đúng lộ trình và không dừng đúng khi chạy, còn việc xác định xe đậu xa lề hay xác định xe vừa chạy vừa cho khách xuống thì không thể dùng TBGSHT xác định được. Thực sự hiện nay, hệ thống TBGSHT không thể làm mọi việc để giám sát xe buýt được.

Trước thông tin xe buýt sắp triển khai gắn camera, cụ thể mỗi xe gắn 3 camera gồm vị trí ngoài xe, 2 cái ở trong xe vừa để quan sát tài xế vừa để quan sát toàn cảnh trên xe, thì hiện nay một số hợp tác xã như 19-5 cũng có khả năng sẽ triển khai lắp đặt camera. Tuy nhiên, không phải đơn vị nào cũng có kinh phí để làm điều này. Sở GTVT cho biết khó khăn lớn nhất là ngân sách. Sở GTVT vẫn đang chờ một gói tín dụng để triển khai và đồng thời sẽ triển khai công nghệ thông tin trên toàn hệ thống xe buýt; đồng thời, xây dựng trung tâm điều khiển chung trên toàn TP. Qua đó sẽ tích hợp các hệ thống lại để liên kết chặt chẽ với nhau.

Có nên tích hợp công nghệ thông tin?

Còn theo ông Lê Hải Phong, Giám đốc Trung tâm Quản lý và điều hành vận tải HKCC TP cho biết, năm 2013, trên toàn địa bàn xử phạt 466 trường hợp xe buýt phóng nhanh, chạy quá tốc độ và 46 trường hợp chạy sai lộ trình. Con số này còn quá khiêm tốn so với mức độ và tần suất vi phạm của rất nhiều xe buýt TP. Ngoài ra, chưa thể ghi nhận bất cứ lỗi gì từ xe buýt. Còn về các vi phạm vượt đèn đỏ hay lạng lách trên đường… ông Phong nhìn nhận, rất khó có thể kiểm soát từ TBGSHT. Cũng theo ông Lê Hải Phong, việc xác định xe buýt lạng lách và vượt ẩu rất khó nếu chỉ áp dụng mỗi TBGSHT, do chỉ giám sát bằng mắt chứ chưa có camera để giám sát. Hiện nay, trên TP có trên 200 camera được lắp đặt trên các tuyến đường, nếu được kết nối vào mới kiểm tra được, còn bây giờ thì phải dựa vào sự phản ánh của người dân, TBGSHT không thể giám sát được.

Vấn đề đặt ra là, cho đến thời điểm này, dù TP đã tích cực trang bị tương đối đầy đủ thiết bị GSHT nhưng hiệu quả mang lại vẫn chưa cao. Dẫn chứng từ hàng loạt vụ TNGT và sai phạm của rất nhiều tuyến, nhiều chuyến buýt… nhưng chủ yếu lại được phản ánh từ người dân và qua báo chí (?!).

Và dựa theo lời của lãnh đạo Sở GTVT thì có thể hiểu, hiện nay dù TP đang tích cực trang bị TBGSHT trên xe buýt để kiểm soát tài xế và giám sát xe buýt nhưng hiệu quả mang lại vẫn chưa bao nhiêu. Điều này đồng nghĩa, tình trạng mất an toàn xe buýt trên TP vẫn luôn thường trực, thậm chí đầu năm tới nay, các vụ tai nạn chết người mà xe buýt mang lại tăng cao. Câu hỏi đặt ra bây giờ là liệu Sở GTVT TP đầu tư nhiều tiền của để sử dụng TBGSHT nhưng đã thực chất mang lại hiệu quả từ thiết bị này? Hay trong thời gian tới, Sở lại tiếp tục kiến nghị nên lắp thêm camera với số tiền ngân sách không nhỏ để giám sát chặt chẽ và rồi liệu hiệu quả của nó đến đâu? Trong khi, hiện nay Sở GTVT TP vẫn đang loay hoay với bài toán xe buýt.