Thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá: Cần quy định chặt chẽ, đặc thù

Công khai kho số đấu giá

Thực tế xã hội trong nhiều năm qua cho thấy, rất nhiều người có nhu cầu sở hữu những biển số xe theo sở thích, thường gọi là “biển số đẹp” tùy theo quan niệm của từng người. Chính vì xuất phát từ nhu cầu của người dân, Chính phủ đã 2 lần cho phép Bộ Công an tổ chức đấu giá và thu lệ phí cấp biển số tự chọn. Tuy nhiên, do dư luận xã hội còn nhiều ý kiến trái chiều nên Chính phủ đã yêu cầu ngừng triển khai.

Với lần đề xuất mới này, các quy trình đều chặt chẽ hơn. Theo dự thảo Nghị quyết gồm 7 điều, biển số ô tô đưa ra đấu giá là biển số nền màu trắng, chữ và số màu đen trong kho biển số chưa được đăng ký mà cơ quan công an dự kiến cấp mới theo từng tháng, quý, 6 tháng hoặc 1 năm; các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân có nhu cầu đấu giá có thể tùy chọn bất kỳ biển số nào trong kho số đấu giá để tham gia đấu giá.

Cơ quan công an sẽ công khai kho số đấu giá tại nơi đăng ký trên Trang thông tin đấu giá trực tuyến và trên trang thông tin điện tử Cục Cảnh sát giao thông để người dân biết. Trường hợp các biển số qua kỳ đấu giá không thành thì hệ thống sẽ tự động chuyển về kho số không đấu giá để cấp theo hình thức ngẫu nhiên trên hệ thống đăng ký, quản lý xe.

Đáng chú ý, giá khởi điểm của biển số đưa ra đấu giá được dự thảo Nghị quyết quy định theo vùng. Cụ thể, vùng 1 (gồm: Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh) 40.000.000 đồng; vùng 2 (gồm các địa phương còn lại): 20.000.000 đồng, mức giá khởi điểm này chiếm khoảng 3-4% giá trị của xe.

Số tiền thu được từ đấu giá biển số sau khi trừ các khoản chi phí tổ chức đấu giá sẽ phân chia nguồn thu theo tỷ lệ 70% nộp vào ngân sách trung ương, 30% phân bổ cho ngân sách địa phương. Người trúng đấu giá được sử dụng biển số trúng đấu giá, khi chuyển nhượng xe, người trúng đấu giá được quyền giữ lại biển số để đăng ký cho xe khác thuộc sở hữu được chuyển nhượng (bán, cho tặng, thừa kế) biển số trúng đấu giá theo xe nhưng người được chuyển nhượng xe có gắn biển số trúng đấu giá không được quyền giữ lại biển số trúng đấu giá đăng ký cho xe khác.

Thận trọng từng phương án

Theo Đại tá Đỗ Thanh Bình, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an), quan điểm của Bộ Công an là không có biển số xấu, biển số đẹp mà chỉ có biển số theo nhu cầu. Trước mắt, không đưa ra đấu giá đối với biển số cấp cho xe mua sắm từ ngân sách nhà nước, xe của quân đội sử dụng vào mục đích quốc phòng, xe của doanh nghiệp quân đội làm kinh tế, xe của tổ chức doanh nghiệp nước ngoài, cơ quan đại diện ngoại giao, cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế và người nước ngoài làm việc trong cơ quan, tổ chức đó hoạt động trên lãnh thổ Việt Nam.

Ông Đoàn Nam (quận Long Biên) cho rằng, Bộ Công an nên tính đến thí điểm đấu giá đối với biển số vàng, biển số xe mô tô để thị trường này phong phú hơn. Tiêu chí thế nào là “biển số đẹp” cũng cần được quy định rõ từ đó tránh khả năng xảy ra tình trạng thông đồng dìm giá, làm thất thoát tài sản giá trị của biển số này khi đấu giá. Ngoài ra, nếu chỉ bán đấu giá một lần không thành đã chuyển vào kho biển số thường là không hợp lý, trong khi có rất nhiều lý do để đấu giá lại. Quy định như dự thảo rất dễ xảy ra việc “tạo điều kiện” không đấu giá thành công để chuyển về kho số thường.

Phó Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp) Trần Anh Đức nêu quan điểm, do thực hiện thí điểm nên cần cân nhắc phạm vi, có thể triển khai ở một số tỉnh, thành phố rồi tổng kết, đánh giá, sau đó mới có thể triển khai diện rộng.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Phan Chí Hiếu cho biết, Hội đồng thẩm định đề nghị xây dựng Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ô tô thông qua đấu giá cơ bản nhất trí về phạm vi, đối tượng áp dụng của dự thảo Nghị quyết, trong đó tại giai đoạn thí điểm chỉ thí điểm đấu giá với biển số nền trắng, chữ và số màu đen, áp dụng với xe ô tô trên toàn quốc. Tuy nhiên, do có ý kiến về đấu giá biển số vàng, xe mô tô nên Bộ Tư pháp đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo giải trình rõ hơn tại sao giai đoạn này chưa áp dụng và dần tính đến lộ trình mở rộng như thế nào... Ngoài ra, tỷ lệ phân bổ nguồn thu cho địa phương căn cứ vào đâu cũng cần làm rõ. Liên quan đến giá khởi điểm cũng cần tiếp tục nghiên cứu thêm vì đây có thể là nội dung được tranh luận nhiều tại diễn đàn Quốc hội.